Απόστολος Βαρνάβας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Άγιος Βαρνάβας)
Απόστολος Βαρνάβας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1ος αιώνας
Σαλαμίνα Κύπρου
Θάνατος61
Σαλαμίνα Κύπρου
Αιτία θανάτουθάνατος στην πυρά
Τόπος ταφήςΚύπρος
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Eορτασμός αγίου11 Ιουνίου[1]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητακληρικός
χριστιανός ιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαεπίσκοπος
αρχιεπίσκοπος
Αρχιεπίσκοπος Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Απόστολος Βαρνάβας (?, Κύπρος - 61 μ.Χ., Σαλαμίνα, Κύπρος) ήταν ένας από τους πρώτους Χριστιανούς, ο οποίος μαζί με τους δώδεκα Αποστόλους βοήθησε στη διάδοση του Ευαγγελίου. Ακολούθησε τον Απόστολο Παύλο στις περιοδείες του και είχε για βοηθό του τον ανηψιό του Ευαγγελιστή Μάρκο. Ήταν προφήτης και δάσκαλος στην Αντιόχεια.[3] Αν και δεν ήταν ένας από τους 12 αποστόλους, περιγράφεται ως «Απόστολος» καθώς «ήταν σταλμένος από το Άγιο Πνεύμα».[4]

Τιμάται ως Άγιος από την Ορθόδοξη, την Ρωμαιοκαθολική, την Λουθηρανική και την Αγγλικανική Εκκλησία.

Απόστολος του Χριστού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπήρξε πιθανώς ένας από τους εβδομήκοντα αποστόλους που απέστειλε ο Ιησούς Χριστός να κηρύξουν το ευαγγέλιο της Βασιλείας του Θεού.[5] Γεννήθηκε στην Κύπρο, αλλά όταν κλήθηκε να υπηρετήσει τον Κύριο, φαίνεται πως βρισκόταν στην Παλαιστίνη, εκεί όπου ήταν και οι δώδεκα απόστολοι.[6]

Το πραγματικό του όνομα ήταν Ιωσής ή Ιωσήφ και ήταν Ιουδαίος Λευίτης. Οι απόστολοι του έδωσαν το όνομα «Βαρνάβας», το οποίο και σημαίνει «υιός παρακλήσεως», δηλαδή «γιος παρηγοριάς» (Πράξεις 4:36), ίσως επειδή παρηγορούσε τους φτωχούς και στερημένους όπως π.χ. στην περίπτωση του Πράξ. 4:37 όπου πούλησε αγρόκτημα που είχε στην κατοχή του και παρέδωσε ολόκληρο το αντίτιμο στο κοινό ταμείο της εκκλησίας. Ήταν θείος του ευαγγελιστή Μάρκου (Κολ. 4:10), αφού η μητέρα του Μάρκου ήταν αδελφή του Βαρνάβα. Το έργο του αρχίζει όταν ο Βαρνάβας συνδέθηκε στενά και συνεργάστηκε επί χρόνια με τον απόστολο Παύλο από την Ταρσό. Το Άγιο Πνεύμα είπε στους Αποστόλους να ξεχωρίσουν τον Παύλο και τον Βαρνάβα για να τους δώσει αποστολή να διδάξουν στον κόσμο. Έτσι ο Βαρνάβας ακολούθησε τον Παύλο στις περιοδείες του, αν και μετά από κάποιο σημείο χώρισαν μετά από «ζωηρή διαφωνία» οπόταν και ο Παύλος συνέχισε την περιοδεία του έχοντας μαζί του τον ευαγγελιστή Λουκά, ενώ ο Βαρνάβας έμεινε στην Κύπρο μαζί με τον Μάρκο όπου οργάνωσαν την εκεί εκκλησία.[7]

Στον Απόστολο Βαρνάβα γίνεται λόγος στις Πράξεις των Αποστόλων από τον Ευαγγελιστή Λουκά, κυρίως στα κεφάλαια 4, 13 και 15. Ο Απόστολος Βαρνάβας καταγόταν από την Κύπρο αγαπούσε πολύ την πατρίδα του, όταν ήρθε με τον Απόστολο Παύλο, πέρασαν μαζί από την Λάρνακα και την Πάφο όπου έκανε χριστιανό τον Ρωμαίο διοικητή Σέργιο Παύλο, αφού τύφλωσε, μαζί με τον Απόστολο Παύλο, τον Μάγο Ελυμά, ως επίδειξη της δύναμης του Ευαγγελίου. [8]

Στην Καθολική εκκλησία θεωρείται ο πρώτος Επίσκοπος του Μιλάνου και ιδρυτής της εκεί εκκλησίας.

Συγγράμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διάφορα συγγράμματα κυκλοφόρησαν με το όνομα του αποστόλου Βαρνάβα. Το σημαντικότερο από αυτά είναι η λεγόμενη Επιστολή Βαρνάβα η οποία όμως είναι ψευδεπίγραφη και δεν ανήκει στον απόστολο.

Δεν πρέπει να μείνει αμνημόνευτο και το λεγόμενο Ευαγγέλιο του Βαρνάβα, αρκετά γνωστό στο μουσουλμανικό κόσμο ως αυθεντική πηγή περί του Ιησού. Αν και το κείμενο, σύμφωνα με ποικίλες απόψεις της βιβλιογραφίας, έχει δημιουργηθεί σε κάποια χρονική περίοδο ανάμεσα στον 13ο και τον 16ο αιώνα από άγνωστο εξισλαμισθέντα χριστιανό,[9] οι μουσουλμάνοι παραπέμπουν σ' αυτό για να τονίσουν ότι ο Χριστός υπήρξε απλά ένας πρόδρομος του Μωάμεθ, του μόνου αληθινού Μεσσία. Το κείμενο αυτό παρουσιάζει και την εκδοχή σύμφωνα με την οποία ο Ιούδας ήταν εκείνος που σταυρώθηκε αντί για τον Χριστό, εκδοχή που συμφωνεί και με το Κοράνι, που γράφει: «Αυτοί δεν τον σταύρωσαν, ένας άνδρας που του έμοιαζε μπήκε στη θέση του» (σουράτιο IV, 156).[10]

Εκτός αυτών, εξαιτίας κάποιου χειρογράφου του 11ου αιώνα το οποίο περιλαμβάνει και τον Βαρνάβα μεταξύ των συγγραφέων της Κ. Διαθήκης, μερικοί ερευνητές απέδωσαν στον απόστολο την Προς Εβραίους επιστολή η οποία έχει αποδοθεί από την εκκλησιαστική παράδοση στον Απόστολο Παύλο.[11]

Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου θεωρεί τον Βαρνάβα ιδρυτή και προστάτη της.[12] Ο Απόστολος Βαρνάβας θεωρείται ο πρώτος επίσκοπος Σαλαμίνος ο οποίος ακολούθως είχε μαρτυρικό τέλος αφού πέθανε δια λιθοβολισμού στη Σαλαμίνα. Σύμφωνα με το απόκρυφο βιβλίο «Πράξεις Βαρνάβα», που υποτίθεται ότι εγράφη από τον Ευαγγελιστή Μάρκο, ο Απόστολος μάρτυς ετάφη βιαστικά, μαζί με το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του Ματθαίου που κατείχε και χρησιμοποιούσε.

Κοντά στην αρχαία πόλη της Σαλαμίνας, αργότερα Κωνσταντία και σήμερα Αμμόχωστο, βρίσκεται το μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα. Εκεί βρίσκεται και ο τάφος του Αγίου, όπου βρέθηκε και το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του Ματθαίου στο στήθος του, κατόπιν οράματος του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Ανθέμιου το 477 μ.Χ., οπότε και η Εκκλησία της Κύπρου επιβεβαιώθηκε ως Αυτοκέφαλη, ως Αποστολικό καθίδρυμα. Η μνήμη του αγίου εορτάζεται στις 11 Ιουνίου. Στην Κύπρο υπάρχει αριθμός ναών αφιερωμένων στον Απόστολο Βαρνάβα και η σταυροπηγιακή μονή στα Κατεχόμενα, έξω από την Αμμόχωστο, θεμελιωμένη από τον αυτοκράτορα Ζήνωνα (474-491). Στη βυζαντινή αγιογραφία συχνά παρουσιάζεται μαζί με τον Απόστολο Παύλο να κρατούν μια Εκκλησία, ή μόνος του με το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο στα χέρια του.

Απολυτίκιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απολυτίκιο Αποστόλου Βαρνάβα - Ήχος α'
«Τὸ μέγα κλέος τῆς Κύπρου, τῆς Οἰκουμένης τὸν κήρυκα,
τῶν Ἀντιοχέων τὸν πρῶτον τῆς χριστωνύμου κλήσεως ἀρχιτέκτονα,
τῆς Ρώμης τὸν κλεινόν εἰσηγητήν, καὶ θεῖον τῶν εθνῶν σαγηνευτήν,
τὸ τῆς χάριτος δοχεῖον τοῦ Παρακλήτου Πνεύματος τὸν ἐπώνυμον,
Ἀπόστολον τὸν μέγαν, τὸν τοῦ θείου Παύλου συνέκδημον,
τῶν ἐβδομήκοντα πρῶτον, τῶν δώδεκα ἰσοστάσιον
πάντες συνελθόντες σεπτῶς οἱ πιστοί, τὸν Βαρνάβαν ἄσμασι στέψωμεν,
πρεσβεύει γαρ Κυρίῳ, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχάς ἡμῶν»

Απόδοση τιμής σε άλλα μέρη του κόσμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θεωρείται προστάτης άγιος σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου, αναδεικνύοντας το Μιλάνο στην Ιταλία. Στο νησί της Τενερίφη (Ισπανία), επικαλούνταν κατά τους ιστορικούς χρόνους ως προστάτης άγιος και προστάτης των αγρών του νησιού από την ξηρασία, μαζί με τον Άγιο Βενέδικτος ο εκ Νουρσίας.[13]

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Calendarium Romanum». (λατινική γλώσσα) Calendarium Romanum Generale (1969). Typis Polyglottis Vaticanis Publisher. Βατικανό. 1969. σελ. 27.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: «BnF catalogue général» (Γαλλικά) Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας. Παρίσι. Ανακτήθηκε στις 23  Οκτωβρίου 2016.
  3. Πράξεις 11:23, 24· 13:1.
  4. Πράξεις 14:14, ΜΠΚ.
  5. Λουκάς 10:1, 9, 11· Πράξεις 14:21, 22
  6. Πράξεις 4:33-37
  7. Πράξεις κεφ. 15
  8. (Ιωαν. Δ. Καραβιδόπουλου, «Βιβλικές Μελέτες Β΄», εκδ. Π.Πουρναρά, Θεσ/νίκη 2000, σ. 142-162)https://www.pemptousia.gr/2012/01/i-apostoli-varnavas-ke-pavlos-stin/
  9. Antes Peter, 'Μεγάλοι Ιδρυτές Θρησκειών', Παπαδήμας, Αθήνα 1995, σελ. 177
  10. βλ. Κάνφορα Λουτσιάνο, Η Χαμένη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1990, σελ. 126
  11. Παν. Κ. Χρήστου, Βαρνάβας, Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, Αθήνα 1963, τόμ. 3, στ. 637
  12. Δρ Ανδρέας Μιτσίδης, «Ο εκχριστιανισμός της Κύπρου Αρχειοθετήθηκε 2007-10-10 στο Wayback Machine.», στον επίσημο ιστότοπο της Ορθόδοξης Εκκλησίας Κύπρου.
  13. «San Benito, patrón por sorteo de los frutos y ganados de Tenerife desde 1535. Por Carlos Rodríguez Morales (y III)». 

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]