Άσθμα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Wakkie1379 (συζήτηση | συνεισφορές)
27 επεξεργασίες
Added translation from English by translators without borders (Irene Koukia, Stella Strantzali, Georgios Tziakos, Georgia Efraimidou, and ANNA PRIGHIPAKI).
Γραμμή 15: Γραμμή 15:
| GeneReviewsName =
| GeneReviewsName =
}}
}}

{{Infobox disease
| Name = Άσθμα
| Image = Two Peak Flow Meters.jpg
| Alt = Two white plastic tubes with movable dials on the front
| Caption = Τα ροόμετρα χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση της [[Μεγίστη εκπνευστική ταχύτητα ροής|μέγιστης εκπνευστικής ταχύτητας ροής]], η οποία είναι σημαντική, κατά την παρακολούθηση και τη διάγνωση του άσθματος.<ref name=GINA_2011_page18>{{harvnb|GINA|2011|p=18}}</ref>
| DiseasesDB = 1006
| ICD10 = {{ICD10|J|45||j|40}}
| ICD9 = {{ICD9|493}}
| ICDO =
| OMIM = 600807
| MedlinePlus = 000141
| eMedicineSubj = article
| eMedicineTopic = 806890
| MeshID = D001249
| GeneReviewsID =
| GeneReviewsName =
}}

To '''άσθμα''' είναι μια κοινή [[χρόνιος (ιατρική)|χρόνια]] φλεγμονώδης [[πάθηση]] των [[βρόγχοι|αεραγωγών]] που χαρακτηρίζεται από διάφορα επαναλαμβανόμενα συμπτώματα, μεταβλητή στένωση των αεραγωγών και [[βρογχόσπασμο]].<ref name=NHLBI07p11-12>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|pp=11–12}}</ref> Στα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνονται: [[συριγμός]], [[βήχας]], αίσθημα σύσφιξης στο θώρακα και [[δύσπνοια]].<ref name=bts2009p4>{{harvnb|British Guideline|2009|p=4}}</ref>

Εικάζεται ότι το άσθμα προκαλείται από ένα συνδυασμό [[γενετική|γενετικών]] και περιβαλλοντικών παραγόντων. <ref name=Martinez_geneenvir>{{cite journal |author=Martinez FD |title=Genes, environments, development and asthma: a reappraisal |journal=Eur Respir J |volume=29|issue=1 |pages=179–84 |year=2007 |pmid=17197483 |doi=10.1183/09031936.00087906}}</ref>Η διάγνωσή του βασίζεται συνήθως στο χαρακτήρα των συμπτωμάτων, την απόκριση του ασθενή στη θεραπεία με την πάροδο του χρόνου και τα αποτελέσματα της [[σπιρομέτρησης]].<ref name=lemanske>{{cite journal |author=Lemanske RF, Busse WW|title=Asthma: clinical expression and molecular mechanisms|journal=J. Allergy Clin. Immunol. |volume=125 |issue=2 Suppl 2 |pages=S95–102 |year=2010|month=February|pmid=20176271 |pmc=2853245 |doi=10.1016/j.jaci.2009.10.047 }}</ref> Η κλινική ταξινόμηση γίνεται σύμφωνα με τη συχνότητα των συμπτωμάτων, το βίαια εκπνεόμενο όγκο αέρα σε ένα δευτερόλεπτο ([[σπιρομέτρηση]]) και τη [[μέγιστη εκπνευστική ταχύτητα ροής]].<ref name=Yawn2008/>Το άσθμα ταξινομείται, επίσης, και σε [[ατοπία|ατοπικό]] (εξωγενές) ή μη ατοπικό (ενδογενές). <ref name=RobbinsCotran2010/> Η ατοπία αναφέρεται στην προδιάθεση ανάπτυξης [[υπερευαισθησίας τύπου 1]].<ref>{{cite book | title=Stedman's Medical Dictionary | publisher=Lippincott Williams and Wilkins | edition=28 | year=2005 |isbn=0-7817-3390-1 }}</ref>

Tα οξέα συμπτώματα αντιμετωπίζονται συνήθως με εισπνεόμενους [[βήτα-2 αδρενεργικός αγωνιστής|βήτα-2 αγωνιστές]] βραχείας δράσης (όπως τη [[σαλβουταμόλη]]) και με από του στόματος [[κορτικοστεροειδή]].<ref name=NHLBI07p214>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=214}}</ref> Σε ιδιαίτερα σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χορήγηση [[θειικού μαγνησίου]], ενδοφλέβια χορήγηση κορτικοστεροειδών και εισαγωγή στο νοσοκομείο. <ref name=NHLBI07p373>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|pp=373–375}}</ref> Η εμφάνιση των συμπτωμάτων μπορεί να προληφθεί με την αποφυγή παραγόντων που τα πυροδοτούν, όπως για παράδειγμα [[αλλεργιογόνα]], <ref name="NHLBI07p169">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|pp=169–172}}</ref> ή [[ερεθισμός|ερεθιστικές ουσίες]] κι επίσης με την αποφυγή χρήσης εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών. <ref name=GINA_2011_page71>{{harvnb|GINA|2011|p=71}}</ref> Ουσίες όπως οι [[αγωνιστές μακράς δράσης των βήτα-2 αδρενεργικών υποδοχέων|β-αγωνιστές μακράς δράσης]] ή οι [[ανταγωνιστές λευκοτριενίων]] μπορεί να χορηγηθούν σε συνδυασμό με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή σε περίπτωση που τα συμπτώματα παραμένουν ανεξέλεγκτα.<ref name=GINA_2011_page33>{{harvnb|GINA|2011|p=33}}</ref> Ο επιπολασμός του άσθματος έχει αυξηθεί σημαντικά από τη δεκαετία του '70. Aπό το 2011 έχουν αναφερθεί παγκοσμίως 235–300 εκατ. κρούσματα<ref name=WHO2011/><ref name=GINA_2011_page3/> συμπεριλαμβανομένων και 250.000 περίπου θανάτων.<ref name=GINA_2011_page3>{{harvnb|GINA|2011|p=3}}</ref>
{{TOC limit|limit=3}}

==Ενδείξεις και συμπτώματα==
{{listen
| filename =
Wheeze2O noise reduced.ogg | title = Συριγμός
| description = Ο ήχος του συριγμού, όπως ακούγεται με στηθοσκόπιο.
| format = [[Ogg]]
}}

Το άσθμα χαρακτηρίζεται από υποτροπιάζοντα επεισόδια [[συριγμού]], [[δύσπνοιας]], αίσθημα σύσφιξης στο θώρακα και [[βήχα]].<ref name=GINA2011p2>{{harvnb|GINA|2011|pp=2–5}}</ref> Τα[[πτύελα]] που ενδεχομένως παράγονται στους πνεύμονες μέσω του βήχα, είναι συχνά δύσκολο να αποβληθούν. <ref>{{cite book|last=Jindal|first=editor-in-chief SK|title=Textbook of pulmonary and critical care medicine|publisher=Jaypee Brothers Medical Publishers|location=New Delhi|isbn=978-93-5025-073-0|page=242|url=http://books.google.ca/books?id=EvGTw3wn-zEC&pg=PA242}}</ref> Ακόμη, υπάρχει περίπτωση μετά από ένα επεισόδιο να είναι [[πύον|πυώδη]] λόγω του υψηλού επιπέδου λευκών αιμοσφαιρίων, των λεγόμενων [[ηωσινόφιλων]].<ref>{{cite book|last=George|first=Ronald B.|title=Chest medicine : essentials of pulmonary and critical care medicine|year=2005|publisher=Lippincott Williams & Wilkins|location=Philadelphia, PA|isbn=978-0-7817-5273-2|page=62|url=http://books.google.ca/books?id=ZzlX2zJMbdgC&pg=PA62|edition=5th ed.}}</ref> Τα συμπτώματα κατά κανόνα είναι χειρότερα τη νύχτα και νωρίς το πρωί ή μετά από άσκηση και με τον κρύο αέρα.<ref name=bts2009p14>{{harvnb|British Guideline|2009|p=14}}</ref> Ορισμένοι πάσχοντες σπάνια βιώνουν συμπτώματα ─συνήθως ως απάντηση σε ερεθίσματα που προκαλούν μια κρίση─ ενώ σε άλλους είναι έντονα και επίμονα.<ref name=GINA2011_p8-9>{{harvnb|GINA|2011|pp=8–9}}</ref>

===Συσχετιζόμενα προβλήματα υγείας===
Οι πάσχοντες από άσθμα προσβάλλονται συχνότερα από ορισμένες παθολογικές καταστάσεις. Σε αυτές περιλαμβάνονται: η [[γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση]] (ΓΟΠ), η [[παραρρινοκολπίτιδα]] και η [[αποφρακτική υπνική άπνοια]].<ref name=Boulet2009>{{cite journal |author=Boulet LP |title=Influence of comorbid conditions on asthma |journal=Eur Respir J |volume=33 |issue=4 |pages=897–906 |year=2009|month=April |pmid=19336592 |doi=10.1183/09031936.00121308 }}</ref> Η εκδήλωση ψυχικών διαταραχών είναι επίσης πιο κοινή <ref name=Boulay2011>{{cite journal|last=Boulet|first=LP|coauthors=Boulay, MÈ|title=Asthma-related comorbidities.|journal=Expert review of respiratory medicine|date=2011 Jun|volume=5|issue=3|pages=377–93|pmid=21702660}}</ref> με ποσοστά εμφάνισης μεταξύ 16-52% της [[αγχώδης διαταραχή|αγχώδους διαταραχής]] και 14–41% της [[διαταραχή της διάθεσης |διαταραχής της διάθεσης]].<ref name=Andrew2010>{{cite book|last=editors|first=Andrew Harver, Harry Kotses,|title=Asthma, health and society a public health perspective|year=2010|publisher=Springer|location=New York|isbn=978-0-387-78285-0|page=315|url=http://books.google.ca/books?id=nkP8_h_ewLMC&pg=PA315}}</ref> Δεν είναι, ωστόσο, γνωστό εάν το άσθμα προκαλεί τα ψυχολογικά προβλήματα ή εάν αυτά οδηγούν σε άσθμα.<ref>{{cite journal|last=Thomas|first=M|coauthors=Bruton, A; Moffat, M; Cleland, J|title=Asthma and psychological dysfunction.|journal=Primary care respiratory journal : journal of the General Practice Airways Group|date=2011 Sep|volume=20|issue=3|pages=250–6|pmid=21674122}}</ref>

==Αίτια==
Το άσθμα προκαλείται από ένα συνδυασμό περίπλοκων και, μερικώς κατανοητών από τους επιστήμονες, περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.<ref name=Martinez_geneenvir/><ref>{{cite journal | last=Miller |first=RL | coauthors=Ho SM|title=Environmental epigenetics and asthma: current concepts and call for studies | journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine| volume=177 | issue=6 | pages=567–573 | year=2008 | month=March | pmid=18187692|doi=10.1164/rccm.200710-1511PP | pmc=2267336 }}</ref> Οι παράγοντες αυτοί επηρεάζουν τη σοβαρότητα της νόσου καθώς και το κατά πόσο ο ασθενής θα ανταποκριθεί στη θεραπευτική αγωγή.<ref>{{cite journal |author=Choudhry S, Seibold MA, Borrell LN "et al." |title=Dissecting complex diseases in complex populations: asthma in latino americans |journal=Proc Am Thorac Soc |volume=4 |issue=3 |pages=226–33|year=2007 |pmid=17607004 |doi=10.1513/pats.200701-029AW |pmc=2647623}}</ref> Εικάζεται ότι τα προσφάτως αυξημένα ποσοστά άσθματος οφείλονται σε μεταβολές [[επιγενετικοί παράγοντες|επιγενετικών παραγόντων]] ([[κληρονομικοί]] παράγοντες εκτός εκείνων που συνδέονται με [[ακολουθίες DNA]]) και σε μεταβολές του περιβάλλοντος που ζούμε.<ref>{{cite journal|last=Dietert|first=RR|title=Maternal and childhood asthma: risk factors, interactions, and ramifications.|journal=Reproductive toxicology (Elmsford, N.Y.)|date=2011 Sep|volume=32|issue=2|pages=198–204|pmid=21575714}}</ref>

===Περιβαλλοντικοί παράγοντες===
Πολλοί περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν συνδεθεί με την εξέλιξη και την επιδείνωση του άσθματος συμπεριλαμβανομένων των αλλεργιογόνων, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και άλλων περιβαλλοντικών χημικών ουσιών.<ref>{{cite journal|last=Kelly|first=FJ|coauthors=Fussell, JC|title=Air pollution and airway disease.|journal=Clinical and experimental allergy : journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology|date=2011 Aug|volume=41|issue=8|pages=1059–71|pmid=21623970}}</ref> Το [[κάπνισμα και εγκυμοσύνη|κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης]] καθώς και μετά τον τοκετό θεωρείται ότι σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο παρουσίασης συμπτωμάτων παρόμοιων με του άσθματος.<ref name=GINA2011_p6>{{harvnb|GINA|2011|p=6}}</ref> Η χαμηλή [[δείκτης ποιότητας του αέρα|δείκτες ποιότητας του αέρα|ποιότητα του αέρα]] εξαιτίας της κυκλοφορίας των οχημάτων ή λόγω των υψηλών επιπέδων [[όζον|όζοντος]] <ref name=GINA2011_p61>{{harvnb|GINA|2011|p=61}}</ref> έχουν συσχετιστεί τόσο με την εξέλιξη του άσθματος όσο και με την αύξηση της σοβαρότητας της νόσου.<ref name=Gold>{{cite journal |author=Gold DR, Wright R |title=Population disparities in asthma |journal=Annu Rev Public Health|volume=26 |pages=89–113|year=2005 |pmid=15760282|doi=10.1146/annurev.publhealth.26.021304.144528 }}</ref> H έκθεση σε [[πτητικές οργανικές ενώσεις]] στον εσωτερικό χώρο μπορεί να προκαλέσει άσθμα, όπως για παράδειγμα, η έκθεση σε [[φορμαλδεΰδη]]. <ref>{{cite journal|last=McGwin|first=G|coauthors=Lienert, J; Kennedy, JI|title=Formaldehyde exposure and asthma in children: a systematic review.|journal=Environmental health perspectives|date=2010 Mar|volume=118|issue=3|pages=313–7|pmid=20064771}}</ref> Οι [[φθαλικές ενώσεις]] που περιέχονται σε προϊόντα από [[πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC)]] συνδέονται επίσης με την εκδήλωση της πάθησης σε παιδιά και ενήλικες<ref>{{cite journal |author= Jaakkola JJ, Knight TL. |title= The role of exposure to phthalates from polyvinyl chloride products in the development of asthma and allergies: a systematic review and meta-analysis|journal= Environ Health Perspect |volume=116 |issue=7 |pages=845–53 |year=2008 |month=July |pmid= 18629304 |pmc= 2453150 |doi= 10.1289/ehp.10846 }}</ref><ref>{{cite journal|last=Bornehag|first=CG|coauthors=Nanberg, E|title=Phthalate exposure and asthma in children.|journal=International journal of andrology|date=2010 Apr|volume=33|issue=2|pages=333–45|pmid=20059582}}</ref> λόγω της υψηλής έκθεσης σε [[ενδοτοξίνη]].<ref>{{cite journal |author=Liu AH|title=Something old, something new: indoor endotoxin, allergens and asthma |journal=Paediatr Respir Rev|volume=5|issue=Suppl A |pages=S65–71 |year=2004 |pmid=14980246|doi=10.1016/S1526-0542(04)90013-9 }}</ref>

<!--Αλλεργιογόνα-->
Το άσθμα συνδέεται με την έκθεση σε αλλεργιογόνα που συναντούνται σε εσωτερικούς χώρους.<ref>{{cite journal|last=Ahluwalia|first=SK|coauthors=Matsui, EC|title=The indoor environment and its effects on childhood asthma.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2011 Apr|volume=11|issue=2|pages=137–43|pmid=21301330}}</ref> Στα κοινά αλλεργιογόνα εσωτερικών χώρων περιλαμβάνονται: τα [[ακάρεα σκόνης]], οι [[κατσαρίδα|κατσαρίδες]], το τρίχωμα και το δέρμα ζώων και η μούχλα.<ref name=Arshad>{{cite journal|last=Arshad|first=SH|title=Does exposure to indoor allergens contribute to the development of asthma and allergy?|journal=Current allergy and asthma reports|date=2010 Jan|volume=10|issue=1|pages=49–55|pmid=20425514}}</ref><ref>{{cite journal|last=Custovic|first=A|coauthors=Simpson, A|title=The role of inhalant allergens in allergic airways disease.|journal=Journal of investigational allergology & clinical immunology : official organ of the International Association of Asthmology (INTERASMA) and Sociedad Latinoamericana de Alergia e Inmunologia|year=2012|volume=22|issue=6|pages=393–401; qiuz follow 401|pmid=23101182}}</ref> Προσπάθειες μείωσης των ακάρεων της σκόνης έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές.<ref name=Gotzsche2008/> Ορισμένες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού ενδέχεται να αυξάνουν τον κίνδυνο εάν εμφανιστούν κατά την παιδική ηλικία, όπως για παράδειγμα:<ref name=NHLBI07p11>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=11}}</ref> ο ''[[αναπνευστικός συγκυτιακός ιός]]'' και ο ''[[ρινοϊός]]''.<ref name=M38/> Άλλες, ωστόσο, λοιμώξεις μπορεί να μειώνουν τον κίνδυνο.<ref name=M38/>

====Η "υπόθεση της υγιεινής"====
Η [[υπόθεση της υγιεινής]] είναι μια θεωρία που επιχειρεί να εξηγήσει την αύξηση των ποσοστών άσθματος παγκοσμίως μέσω της άποψης ότι πρόκειται για άμεση και ακούσια συνέπεια της μειωμένης έκθεσης κατά την παιδική ηλικία σε μη παθογόνα βακτήρια και ιούς. <ref>{{cite journal| last=Ramsey | first=CD |coauthors=Celedón JC | title=The hygiene hypothesis and asthma | journal=Current Opinion in Pulmonary Medicine| volume=11 | issue=1 | pages=14–20 | month=January | year=2005 |pmid=15591883 | doi=10.1097/01.mcp.0000145791.13714.ae }}</ref><ref>{{cite journal |last=Bufford | first=JD | coauthors=Gern JE | title=The hygiene hypothesis revisited |journal=Immunology and Allergy Clinics of North America | volume=25 | issue=2 |pages=247–262 | month=May |year=2005 | pmid=15878454 | doi=10.1016/j.iac.2005.03.005}}</ref> Διατυπώθηκε η υπόθεση ότι η μειωμένη έκθεση σε βακτήρια και ιούς οφείλεται εν μέρει στην αυξημένη καθαριότητα και στη συρρίκνωση του μεγέθους της οικογένειας στις σύγχρονες κοινωνίες. <ref name=Brook2013>{{cite journal|last=Brooks|first=C|coauthors=Pearce, N; Douwes, J|title=The hygiene hypothesis in allergy and asthma: an update.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2013 Feb|volume=13|issue=1|pages=70–7|pmid=23103806}}</ref>Μεταξύ των στοιχείων που στηρίζουν την "υπόθεση της υγιεινής" περιλαμβάνεται το γεγονός ότι τα ποσοστά άσθματος είναι χαμηλότερα σε εκείνους που διαμένουν σε αγροτικές περιοχές και σε νοικοκυριά με κατοικίδια.<ref name=Brook2013/>

Η χρήση [[αντιβιοτικά|αντιβιοτικών]] στα πρώιμα στάδια της ζωής έχει συνδεθεί με το άσθμα.<ref>{{cite journal|last=Murk|first=W|coauthors=Risnes, KR, Bracken, MB|title=Prenatal or early-life exposure to antibiotics and risk of childhood asthma: a systematic review.|journal=Pediatrics|date=2011 Jun|volume=127|issue=6|pages=1125–38|pmid=21606151|doi=10.1542/peds.2010-2092}}</ref>Επίσης, η γέννηση ενός παιδιού μέσω της [[καισαρική τομή|καισαρικής τομής]] συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου (εκτιμάται ένα ποσοστό από 20–80%) και αποδίδεται στην έλλειψη έκθεσης σε μη παθογόνα βακτήρια, με τα οποία θα είχαν έρθει σε επαφή τα νεογνά κατά το πέρασμά τους μέσω της γεννητικής οδού.<ref>{{harvnb|British Guideline|2009|p=72}}</ref><ref>{{cite journal|last=Neu|first=J|coauthors=Rushing, J|title=Cesarean versus vaginal delivery: long-term infant outcomes and the hygiene hypothesis.|journal=Clinics in perinatology|date=2011 Jun|volume=38|issue=2|pages=321–31|pmid=21645799}}</ref> Υπάρχει, ακόμη, σχέση μεταξύ άσθματος και του μεγέθους ευημερίας.<ref>{{cite journal|last=Von Hertzen|first=LC|coauthors=Haahtela, T|title=Asthma and atopy -the price of affluence?|journal=Allergy|date=2004 Feb|volume=59|issue=2|pages=124–37|pmid=14763924}}</ref>

===Γενετική===
{| class="wikitable" style = "float: right; margin-left:15px; text-align:center"
|+ CD14-endotoxin interaction based on CD14 SNP C-159T<ref name=Martinez_CD14 />
|-
! Επίπεδα ενδοτοξίνης!! Γονότυπος CC!! Γονότυπος TT
|-
! Υψηλή έκθεση
| χαμηλός κίνδυνος || υψηλός κίνδυνος
|-
! Χαμηλή έκθεση
|υψηλός κίνδυνος || χαμηλός κίνδυνος
|}
Το οικογενειακό ιστορικό συνιστά παράγοντα κινδύνου για το άσθμα και σε αυτό εμπλέκονται πολλά διαφορετικά γονίδια.<ref name=El2010>{{cite book|last=Elward|first=Graham Douglas, Kurtis S.|title=Asthma|year=2010|publisher=Manson Pub.|location=London|isbn=978-1-84076-513-7|pages=27–29|url=http://books.google.ca/books?id=gS4BsugTBvoC&pg=PA27}}</ref> Σε μονοζυγωτικά δίδυμα εάν πάσχει το ένα από άσθμα η πιθανότητα εμφάνισης της νόσου και στο άλλο κυμαίνεται περίπου στο 25%.<ref name=El2010/> Στα 25 συσχετιζόμενα με τη νόσο γονίδια που, μέχρι το τέλος του 2005, είχαν βρεθεί σε έξι ή και περισσότερους διαφορετικούς πληθυσμούς, περιλαμβάνονται τα εξής: '[[τρανσφεράσες της γλουταθειόνης Μ1|GSTM1]]'', ''[[ιντερλευκίνη-10|IL10]]'', '[[CTLA-4]]'', ''[[SPINK5]]'',''[[συνθάση των λευκοτριενίων C4|LTC4S]]'', ''[[υποδοχέας της ιντερλευκίνης-4|IL4R]]'' και ''[[ADAM33]]''.<ref name=Hoffjan/> Πολλά από αυτά τα γονίδια έχουν σχέση με το ανοσοποιητικό σύστημα ή ρυθμίζουν την ένταση της φλεγμονής. Παρότι τα αποτελέσματα πολλών επαναλαμβανόμενων μελετών στηρίζουν τη λίστα αυτή, δεν υπήρξαν, ωστόσο, σταθερά σε όλους τους ελεγμένους πληθυσμούς. <ref name=Hoffjan /> Το 2006 σε μία μόνο μελέτη [[γενετική συσχέτιση|γενετικής συσχέτισης]] πάνω από 100 [[γονίδιο|γονίδια]] βρέθηκαν να σχετίζονται με το άσθμα <ref name=Hoffjan>{{cite journal|author=Ober C, Hoffjan S |title=Asthma genetics 2006: the long and winding road to gene discovery |journal=Genes Immun |volume=7 |issue=2 |pages=95–100 |year=2006 |pmid=16395390|doi=10.1038/sj.gene.6364284 }}</ref> και συνεχώς προστίθενται νέα.<ref>{{cite journal|last=Halapi|first=E|coauthors=Bjornsdottir, US|title=Overview on the current status of asthma genetics.|journal=The clinical respiratory journal|date=2009 Jan|volume=3|issue=1|pages=2–7|pmid=20298365}}</ref>

Ορισμένες γενετικές παραλλαγές προκαλούν άσθμα μόνο σε συνδυασμό με την έκθεση σε συγκεκριμένους περιβαλλοντικούς παράγοντες.<ref name=Martinez_geneenvir /> Ως παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί ένας συγκεκριμένος [[μονονουκλεοτιδικός πολυμορφισμός]] στην περιοχή του γονιδίου [[CD14]] και η έκθεση σε [[ενδοτοξίνη]] (προϊόν μεταβολισμού των βακτηρίων). Οι πηγές ύπαρξης ενδοτοξίνης στο περιβάλλον ─κι επομένως η έκθεση σε αυτή─ είναι αρκετές. Π.χ μπορεί να βρίσκεται στον καπνό του τσιγάρου, στα σκυλιά και σε αγροτικές περιοχές. Ο κίνδυνος εκδήλωσης σε αυτή την περίπτωση καθορίζεται από τη γενετική προδιάθεση ενός ατόμου και τα επίπεδα έκθεσής του σε ενδοτοξίνη.<ref name=Martinez_CD14>{{cite journal |author=Martinez FD |title=CD14, endotoxin, and asthma risk: actions and interactions |journal=Proc Am Thorac Soc |volume=4 |issue=3 |pages=221–5 |year=2007|pmid=17607003 |doi=10.1513/pats.200702-035AW |pmc=2647622}}</ref>

===Προβλήματα υγείας===
Η συνύπαρξη [[ατοπικό έκζεμα|ατοπικού εκζέματος], [[αλλεργική ρινίτιδα|αλλεργικής ρινίτιδας]] και άσθματος ορίζεται ως ατοπία. <ref name="Bolognia"/> Ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση είναι η ύπαρξη ιστορικού [[ατοπία|ατοπικής νόσου]], <ref name=NHLBI07p11/> με τα ποσοστά να είναι αρκετά πιο αυξημένα στα άτομα που πάσχουν από [[έκζεμα]] ή [[ρινίτιδα|πυρετό εκ χόρτου]].<ref name=GINA2011_p4>{{harvnb|GINA|2011|p=4}}</ref> Η νόσος έχει, επίσης, συσχετιστεί με το [[σύνδρομο Churg–Strauss]] (αλλεργική κοκκιωμάτωση), μια αυτοάνοση πάθηση, και με την [[αγγειίτιδα]]. Άτομα με ορισμένες μορφές [[κνίδωση|κνίδωσης]] μπορεί επίσης να εκδηλώσουν συμπτώματα άσθματος.<ref name="Bolognia">{{cite book |author=Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L.|title=Dermatology: 2-Volume Set |publisher=Mosby |location=St. Louis |year=2007|isbn=1-4160-2999-0 }}</ref>

Έναν ακόμη παράγοντα κινδύνου ανάπτυξης άσθματος συνιστά η [[παχυσαρκία]]. Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί τα ποσοστά και των δύο. <ref>{{cite journal |author=Beuther DA |title=Recent insight into obesity and asthma |journal=Curr Opin Pulm Med|volume=16 |issue=1 |pages=64–70|year=2010 |month=January |pmid=19844182 |doi=10.1097/MCP.0b013e3283338fa7}}</ref><ref name=holguin>{{cite journal |author=Holguin F, Fitzpatrick A |title=Obesity, asthma, and oxidative stress|journal=J. Appl. Physiol. |volume=108 |issue=3 |pages=754–9 |year=2010|month=March |pmid=19926826|doi=10.1152/japplphysiol.00702.2009 }}</ref> Αρκετοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν σε αυτό το γεγονός. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η αυξημένη αναπνευστική λειτουργία λόγω συσσώρευσης λίπους και το γεγονός ότι ο λιπώδης ιστός οδηγεί σε μια προφλεγμονώδη κατάσταση.<ref name="Woods 2009">{{cite journal |author=Wood LG, Gibson PG |title=Dietary factors lead to innate immune activation in asthma |journal=Pharmacol. Ther.|volume=123 |issue=1 |pages=37–53 |year=2009|month=July |pmid=19375453|doi=10.1016/j.pharmthera.2009.03.015 }}</ref>

Η χορήγηση [[β-αναστολείς|β-αναστολέων]], όπως η [[προπρανολόλη]] μπορεί να πυροδοτήσει την εκδήλωση συμπτωμάτων σε επιρρεπή άτομα. <ref>{{cite journal|author=O'Rourke ST |title=Antianginal actions of beta-adrenoceptor antagonists |journal=Am J Pharm Educ |volume=71|issue=5 |pages=95|year=2007 |month=October |pmid=17998992 |pmc=2064893 }}</ref> Οι [[καρδιοεκλεκτικοί β-αναστολείς]], ωστόσο, φαίνεται να είναι ασφαλείς σε περιπτώσεις ήπιας ή μέτριας φύσης.<ref>{{cite journal|last=Salpeter|first=S|coauthors=Ormiston, T; Salpeter, E|title=Cardioselective beta-blocker use in patients with reversible airway disease.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|year=2001|issue=2|pages=CD002992|pmid=11406056}}</ref> Άλλα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα είναι το [[ακετυλοσαλικυλικό οξύ]] (ASA, γνωστό επίσης και ως ασπιρίνη), τα [[μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα]] (NSAIDs) και οι [[αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης]].<ref>{{cite journal|last=Covar|first=RA|coauthors=Macomber, BA; Szefler, SJ|title=Medications as asthma trigers.|journal=Immunology and allergy clinics of North America|date=2005 Feb|volume=25|issue=1|pages=169–90|pmid=15579370}}</ref>

===Επιδείνωση===
Μερικά άτομα παρουσιάζουν σταθερό άσθμα για εβδομάδες ή και μήνες και στη συνέχεια παρουσιάζουν ξαφνικά επεισόδιο οξέος άσθματος. Διαφορετικά άτομα αντιδρούν με διαφορετικούς τρόπους σε ποικίλους παράγοντες.<ref name=Baxi2010>{{cite journal |author=Baxi SN, Phipatanakul W |title=The role of allergen exposure and avoidance in asthma |journal=Adolesc Med State Art Rev |volume=21 |issue=1|pages=57–71, viii–ix |year=2010 |month=April |pmid=20568555 |pmc=2975603 }}</ref> Τα περισσότερα άτομα ενδέχεται να παρουσιάσουν έντονη επιδείνωση που προκαλείται από έναν αριθμό εναρκτήριων παραγόντων.<ref name=Baxi2010/>

Οι οικιακοί παράγοντες που ενδέχεται να οδηγήσουν σε επιδείνωση περιλαμβάνουν τη [[σκόνη]], το [[τρίχωμα]] ζώων (ειδικά τις τρίχες γατών και σκυλιών), [[αλλεργιογόνο|αλλεργιογόνα]] από κατσαρίδες και τη [[μούχλα]].<ref name=Baxi2010/>Τα [[άρωμα|αρώματα]] είναι συνηθισμένη αιτία οξέων κρουσμάτων σε γυναίκες και παιδιά. Οι [[ιός|ιογενείς]] όπως και οι βακτηριδιακές [[λοίμωξη|λοιμώξεις]] του άνω αναπνευστικού συστήματος μπορούν να επιδεινώσουν την ασθένεια.<ref name=Baxi2010/> Το [[άγχος]] ενδέχεται να εντείνει τα συμπτώματα —θεωρείται ότι το άγχος μεταβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα και κατ’ αυτόν τον τρόπο αυξάνει την φλεγμονώδη αντίδραση των αεραγωγών σε αλλεργιογόνα και ερεθιστικές ουσίες.<ref name=Gold/><ref name="Chen2007">{{cite journal |author=Chen E, Miller GE |title=Stress and inflammation in exacerbations of asthma|journal=Brain Behav Immun. |volume=21 |issue=8 |pages=993–9|year=2007 |pmid=17493786|doi=10.1016/j.bbi.2007.03.009|pmc=2077080}}</ref>

==Φυσιοπαθολογία==
[[File:Asthma .jpg|thumb|alt=Διατομή ιστού αεραγωγού που δείχνει ένα τοίχωμα χρωματισμένο ροζ και ένα εσωτερικό γεμάτο λευκή βλέννα|Απόφραξη της κοινότητας ενός [[βρογχιόλιο|βρογχιολίου]] από βλεννώδες εξίδρωμα [[λαγηνοειδές κύτταρο]] [[μεταπλασία]] και επιθηλιακή συμπύκνωση [[βασική μεμβράνη|βασικής μεμβράνης]] σε άτομο που πάσχει από άσθμα.]]
Το άσθμα είναι αποτέλεσμα χρόνιας [[φλεγμονή]]ς των αεραγωγών η οποία στη συνέχεια επιφέρει αυξημένη ικανότητα συστολής των [[λείοι μύες|λείων μυών]].<!-- <ref name=GINA2011p2/> --> Αυτός ο παράγοντας, σε συνδυασμό με άλλους, επιφέρει εξάρσεις στένωσης αεραγωγών και τα κλασικά συμπτώματα αναπνευστικού συριγμού.<!-- <ref name=GINA2011p2/> --> Η στένωση είναι συνήθως αναστρέψιμη με ή χωρίς θεραπεία.<!-- <ref name=GINA2011p2/> -->Ενίοτε αλλάζουν και οι ίδιοι οι αεραγωγοί.<ref name=GINA2011p2/> Συνήθεις αλλαγές στους αεραγωγούς περιλαμβάνουν μια αύξηση της [[ηωσινοφιλία]]ς και συμπύκνωση του [[βασικό πέταλο|βασικού πετάλου]].<!-- <ref name=M38/> --> Σε βάθος χρόνου το μέγεθος του λείου μυ των αεραγωγών ενδέχεται να αυξηθεί παράλληλα με μια αύξηση στο πλήθος των βλεννογόνων αδένων.<!-- <ref name=M38/> -->Άλλα είδη κυττάρων που εμπλέκονται περιλαμβάνουν [[Τ-λεμφοκύτταρα]], [[μακροφάγα κύταρρα]], και [[ουδετερόφιλα κοκκιοκύταρρα]].<!-- <ref name=M38/> --> Ενδέχεται να υπάρχει και εμπλοκή άλλων συστατικών του [[ανοσοποιητικού συστήματος|ανοσοποιητικό σύστημα]] που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, [[κυτοκίνη]], [[χημοκίνη]], [[ισταμίνη]], και [[λευκοτριένιο]].<ref name=M38/>

==Διάγνωση==
Αν και το άσθμα είναι μια ευρέως αναγνωρίσιμη πάθηση, δεν υπάρχει κοινώς αποδεκτός ορισμός του.<ref name=M38/> Η [[Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το Άσθμα]] το ορίζει ως «χρόνια φλεγμονώδη διαταραχή των αεραγωγών στην οποία εμπλέκονται πολλά κύτταρα και κυτταρικά στοιχεία». Η χρόνια φλεγμονή συσχετίζεται με υπέρμετρη απόκριση των αεραγωγών που επιφέρει επαναλαμβανόμενα επεισόδια αναπνευστικού συριγμού, δύσπνοια, σφίξιμο στο στήθος και βήχα, ιδιαίτερα τη νύχτα ή νωρίς το πρωί. Τα επεισόδια αυτά συνήθως συσχετίζονται με εκτεταμένη αλλά μεταβαλλόμενη απόφραξη αεραγωγών στο εσωτερικό του πνεύμονα, η οποία είναι συχνά αναστρέψιμη είτε ακαριαία είτε με θεραπεία.<ref name=GINA2011p2 />

Προς το παρόν δεν υπάρχει ακριβής εξέταση, ενώ η διάγνωση συνήθως βασίζεται στο μοτίβο συμπτωμάτων και διαχρονικής ανταπόκρισης στη θεραπεία.<ref name=lemanske/><ref name=M38/> Η διάγνωση του άσθματος πρέπει να αποτελεί βάσιμη υποψία αν υπάρχει ιστορικό: επαναλαμβανόμενου αναπνευστικού συριγμού, βήχα ή δύσπνοιας και αν τα συμπτώματα αυτά παρουσιάζονται ή επιδεινώνονται λόγω άσκησης, ιογενών λοιμώξεων, αλλεργιογόνων ή μόλυνσης του αέρα.<ref name=NAEPP42>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=42}}</ref>Στη συνέχεια χρησιμοποιείται [[σπιρομέτρηση]] για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.<ref name=NAEPP42/> Σε παιδιά ηλικίας κάτω των έξι ετών η διάγνωση είναι δυσκολότερο μιας και η σπιρομέτρηση είναι αδύνατη σε αυτές τις ηλικίες.<ref name=GINA2011p20>{{harvnb|GINA|2011|p=20}}</ref>

===Σπιρομέτρηση===
Η [[σπιρομέτρηση]] ενδείκνυται ως βοήθημα στη διάγνωση και τη διαχείριση της πάθησης.<ref name="AAAAIfive">{{Citation |author1 = American Academy of Allergy, Asthma, and Immunology|author1-link=American Academy of Allergy, Asthma, and Immunology |date= |title=Five things physicians and patients should question |publisher=[[American Academy of Allergy, Asthma, and Immunology]] |work=Choosing wisely: an initiative of the [[ABIM Foundation]]|page=|url=http://choosingwisely.org/wp-content/uploads/2012/04/5things_12_factsheet_AAAAI.pdf|accessdate=August 14, 2012}}</ref><ref name="NIHasthmaguide">{{cite book |author=Third Expert Panel on the Diagnosis and Management of Asthma |title=Guidelines for the diagnosis and management of asthma |year=2007 |publisher=National Heart, Lung, and Blood Institute (US) |url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK7232/ }}</ref> Αποτελεί την καλύτερη εξέταση για το άσθμα.<!-- <ref name=M38/> --> Αν το [[FEV1]] που μετράει η εν λόγω τεχνική βελτιωθεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 12% ύστερα από χορήγηση βρογχοδιασταλτικού όπως η [[σαλβουταμόλη]], η αύξηση αυτή στηρίζει τη διάγνωση.<!-- <ref name=M38/> --> Ωστόσο, κάτι τέτοιο ενδέχεται να είναι φυσιολογικό σε άτομα με ιστορικό ήπιου άσθματος, που δεν αντιμετωπίζουν έξαρση τη δεδομένη στιγμή.<!-- <ref name=M38/> --> Η [[πνευμονική διάχυση μονής εισπνοής]] μπορεί να βοηθήσει στη διαφοροποίηση του άσθματος από τη [[ΧΑΠ]].<ref name=M38/> Η πραγματοποίηση σπιρομέτρισης ενδείκνυται κάθε ένα ή δύο χρόνια, ώστε να παρακολουθείται η πορεία διαχείρισης άσθματος του ασθενούς.<ref name=NHLBI07p58>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=58}}</ref>

===Λοιπά===
Η [[δοκιμασία πρόκλησης με μεταχολίνη|δοκιμασία μεταχολίνης]] διεξάγεται με την εισπνοή μιας ουσίας αυξανόμενης πυκνότητας που προκαλεί στένωση αεραγωγών σε άτομα με προδιάθεση.<!-- <ref name=M38/> --> Αν το αποτέλεσμα είναι αρνητικό σημαίνει ότι το άτομο δεν πάσχει από άσθμα. Ακόμα και αν είναι θετικό, όμως, δεν αποτελεί αποκλειστικά ένδειξη της συγκεκριμένης ασθένειας.<ref name=M38/>

Στα στοιχεία που μπορούν να στηρίξουν τη διάγνωση περιλαμβάνουν: μια διαφορά ≥20% στο βαθμό [[μέγιστη εκπνευστική ροή|μέγιστης εκπνευστικής ροής]] το ελάχιστο τρεις μέρες της εβδομάδος για τουλάχιστον δύο εβδομάδες, μια βελτίωση ≥20% της μέγιστης εκπνευστικής ροής ύστερα από θεραπεία είτε με σαλβουταμόλη, εισπνεόμενα κορτικοειδή ή πρεδνισόνη, ή μια μείωση ≥20% της μέγιστης εκπνευστικής ροής ύστερα από έκθεση σε εναρκτήριο παράγοντα.<ref>{{cite journal|author=Pinnock H, Shah R |title=Asthma |journal=BMJ |volume=334 |issue=7598 |pages=847–50|year=2007 |pmid=17446617 |doi=10.1136/bmj.39140.634896.BE |pmc=1853223}}</ref> Ωστόσο, η εξέταση της μέγιστης εκπνευστικής ροής παρουσιάζει μεγαλύτερη μεταβλητότητα από τη σπιρομέτρηση και λόγω αυτού δεν ενδείκνυται για συστηματικές διαγνώσεις.<!-- <ref name=NAEPP2007p59/> --> Ενδέχεται να φανεί χρήσιμη για καθημερινή αυτοπαρακολούθηση σε άτομα που πάσχουν από μέτρια έως έντονη μορφή της ασθένειας και για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας νέων φαρμακευτικών αγωγών.<!-- <ref name=NAEPP2007p59/> --> Μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμή στην καθοδήγηση θεραπείας σε άτομα που παρουσιάζουν οξείες επιδεινώσεις.<ref name=NAEPP2007p59>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=59}}</ref>

===Ταξινόμηση===
{| class="wikitable" style = "float: right; margin-left:1em; text-align:center"
|+ Κλινική κατηγοριοποίηση (ηλικίας ≥ 12 ετών)<ref name=Yawn2008/>
|-
! scope="col" style="width:6em;" | Δριμύτητα
! scope="col" style="width:4em;" | Συχνότητα συμπτωμάτων
! scope="col" style="width:4em;" | Νυχτερινά συμπτώματα
! scope="col" style="width:4em;" | %FEV<sub>1</sub> του προβλεπόμενου
! scope="col" style="width:4em;" | Μεταβλητότητα<sub>1</sub> FEV
! scope="col" style="width:4em;" | Χρήση SABA (β-αγωνιστής βραχείας δράσεως)
|-
! scope="row" | Ασυνεχή
| ≤2/εβδομάδα
| ≤2/μήνα
| ≥80%
| <20%
| ≤2 ημέρες/εβδομάδα
|-
! scope="row" | Ήπια επίμονα
| >2/εβδομάδα
| 3–4/μήνα
| ≥80%
| 20–30%
| >2 ημέρες/εβδομάδα
|-
! scope="row" | Μέτρια επίμονα
| Ημερησίως
| >1/εβδομάδα
| 60–80%
| >30%
| Ημερησίως
|-
! scope="row" | Έντονα επίμονα
| Συνεχή
| Συχνά (7×/εβδομάδα)
| <60%
| >30%
| ≥δύο φορές/ημέρα
|}

Το άσθμα ταξινομείται κλινικά σύμφωνα με τη συχνότητα των συμπτωμάτων, τον εξαναγκασμένο εκπνευστικό όγκο ανά δευτερόλεπτο ([[σπιρομέτρηση|FEV<sub>1</sub>]]), και [[μέγιστη εκπνευστική ροή]].<ref name=Yawn2008>{{cite journal |author=Yawn BP |title=Factors accounting for asthma variability: achieving optimal symptom control for individual patients|journal=Primary Care Respiratory Journal |volume=17 |issue=3 |pages=138–147|month=September |year=2008 |url=http://www.thepcrj.org/journ/vol17/17_3_138_147.pdf|archiveurl=http://www.webcitation.org/5nySCf5x8 |archivedate=2010-03-04 |pmid=18264646|doi=10.3132/pcrj.2008.00004 }}</ref> Το άσθμα μπορεί επίσης να ταξινομηθεί ως ατοπικό (εξωγενές) ή μη-ατοπικό (ενδογενές), ανάλογα με το αν τα συμπτώματα επισπεύδονται από αλλεργιογόνα (ατοπικό) ή όχι (μη ατοπικό).<ref name="RobbinsCotran2010">{{cite book |editor1-last=Kumar|editor1-first=Vinay |editor2-last=Abbas |editor2-first=Abul K |editor3-last=Fausto|editor3-first=Nelson |editor4-last=Aster |editor4-first=Jon |title=Robbins and Cotran pathologic basis of disease |publisher=Saunders |edition=8th |year=2010|isbn=978-1-4160-3121-5 |page=688 |oclc=643462931 }}</ref> Αν και το άσθμα ταξινομείται βάσει της δριμύτητας, προς το παρόν δεν υπάρχει ξεκάθαρη μέθοδος ταξινόμησης διαφόρων υποκατηγοριών άσθματος πέρα από αυτό το σύστημα.<ref name=Moore2010>{{cite journal |author=Moore WC, Pascual RM |title=Update in asthma 2009 |journal=American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine |volume=181 |issue=11 |pages=1181–7 |year=2010 |month=June|pmid=20516492 |doi=10.1164/rccm.201003-0321UP}}</ref> Η εύρεση τρόπων αναγνώρισης υποκατηγοριών που ανταποκρίνονται καλά σε διαφορετικά είδη θεραπείας αποτελεί τρέχοντα κρίσιμο στόχο της έρευνας πάνω στο άσθμα.<ref name=Moore2010/>

Αν και το άσθμα αποτελεί χρόνια [[αποφρακτική πάθηση του πνεύμονα|αποφρακτική]] πάθηση, δεν θεωρείται μέρος της [[χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια|χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας]] μιας και αυτός ο όρος αναφέρεται συγκεκριμένα σε συνδυασμούς της ασθένειας που είναι μη αναστρέψιμοι, όπως η [[βρογχεκτασία]], η [[χρόνια βρογχίτιδα]] και το [[εμφύσημα]].<ref name="Self, Timothy 2009">{{cite book|editor=Mary Anne Koda-Kimble, Brian K Alldredge, et al. |author1=Self, Timothy|author2=Chrisman, Cary |author3=Finch, Christopher |title=Applied therapeutics: the clinical use of drugs |edition=9th |location=Philadelphia |publisher=Lippincott Williams & Wilkins |year=2009 |chapter=22. Asthma |oclc=230848069 }}</ref> Σε αντίθεση με τις εν λόγω ασθένειες, η απόφραξη των αεραγωγών που προκαλεί το άσθμα είναι συνήθως αναστρέψιμη. Ωστόσο, αν δεν αντιμετωπιστεί με θεραπεία, η χρόνια φλεγμονή που προκαλεί το άσθμα μπορεί να οδηγήσει στην μη αναστρέψιμη απόφραξη των πνευμόνων λόγω αναμόρφωσης των αεραγωγών.<ref name=Delacourt2004>{{cite journal |last=Delacourt |first=C|title=Conséquences bronchiques de l'asthme non traité |trans_title=Bronchial changes in untreated asthma |journal=Archives de Pédiatrie |volume=11 |issue=Suppl. 2 |pages=71s–73s|month=June |year=2004 |pmid=15301800}}</ref> Σε αντίθεση με το [[εμφύσημα]], το άσθμα επηρεάζει τους βρόγχους και όχι τις [[πνευμονικές κυψελίδες]].<ref name=Schiffman2009>{{cite web|url=http://www.medicinenet.com/chronic_obstructive_pulmonary_disease_copd/article.htm|title=Chronic obstructive pulmonary disease |first=George |last=Schiffman |date=18 December 2009 |publisher=MedicineNet |accessdate=2 September 2010|archiveurl=http://web.archive.org/web/20100828011049/http://www.medicinenet.com/chronic_obstructive_pulmonary_disease_copd/article.htm|archivedate= 28 August 2010 |deadurl=no}}</ref>

====Επιδείνωση του άσθματος====
{| class="wikitable" style = "float: right; margin-left:15px; text-align:center"
|+ Δριμύτητα οξείας επιδείνωσης<ref name=BTS58/>
|-
! style="border-top: 3px solid darkgray;" | Ενδεχομένως θανατηφόρα
| colspan="2" style="border-top: 3px solid darkgray;" | Υψηλή [[αέρια αίματος|PaCO<sub>2</sub>]] ή/και με απαραίτητη μηχανική υποστήριξη αναπνοής
|-
! rowspan="9" style="border-top: 3px solid darkgray;" | Απειλή προς τη ζωή</br>(any one of)
|-
! Κλινικές ενδείξεις
! Μετρήσεις
|-
| Επηρεασμένο [[επίπεδο συνείδησης]]
| [[Μέγιστη ροή]] < 33%
|-
| Εξάντληση
| [[Κορεσμός σε οξυγόνο]] < 92%
|-
| [[Αρρυθμία]]
| [[Αέριο αίματος|PaO<sub>2</sub>]] < 8 kPa
|-
| Χαμηλή [[blood pressure]]
| "Φυσιολογικό" PaCO<sub>2</sub>
|-
| [[Κυάνωση]]
|
|-
| Σιωπηλός θώρακας

|
|-
| Αδύναμη αναπνευστική προσπάθεια

|
|-
! rowspan="5" style="border-top: 3px solid darkgray;" | Οξεία δριμεία</br>(μία εξ αυτών)
|-
| colspan="2" | Μέγιστη ροή 33–50%
|-
| colspan="2" | Ρυθμός αναπνοής ≥ 25 αναπνοές το λεπτό
|-
| colspan="2" | Καρδιακός ρυθμός ≥ 110 παλμοί το λεπτό
|-
| colspan="2" | Αδυναμία ολοκλήρωσης πρότασης με μία αναπνοή
|-
! rowspan="3" style="border-top: 3px solid darkgray; border-bottom: 3 px solid darkgray;"| Μέτρια
| colspan="2" style="border-top: 3px solid darkgray;" | Επιδείνωση συμπτωμάτων
|-
| colspan="2" | Μέγιστη ροή 50–80% της βέλτιστης ή προβλεπόμενης
|-
| colspan="2" style="border-bottom: 3 px solid darkgray;" | Κανένα χαρακτηριστικό οξέος δριμέος άσθματος
|}
Η οξεία επιδείνωση άσθματος ονομάζεται κοινώς ''κρίση άσθματος''. Τα κλασικά συμπτώματα είναι η [[δύσνπνοια]], ο [[πνευμονικός συριγμός]] και το [[σφίξιμο στο στήθος]].<ref name=M38/> Αν και αυτά αποτελούν τα κύρια συμπτώματα του άσθματος,<ref name=Barnes2008>{{cite book|last=Barnes |first=PJ |chapter=Asthma |title=Harrison's Principles of Internal Medicine|editor1-last=Fauci|editor1-first=Anthony S |editor2-last=Braunwald|editor2-first=E, |editor3-last=Kasper|editor3-first=DL |location=New York|publisher=McGraw-Hill |year=2008 |edition=17th|isbn=978-0-07-146633-2|pages=1596–1607}}</ref> ορισμένοι άνθρωποι παρουσιάζουν κυρίως [[βήχα]], και σε σοβαρές περιπτώσεις, η κίνηση του αέρα ενδέχεται να εμποδίζεται σε σημαντικό βαθμό, με αποτέλεσμα να μην ακούγεται συριγμός.<ref name=BTS58/>

Ενδείξεις που προκύπτουν κατά την κρίση άσθματος περιλαμβάνουν τη χρήση βοηθητικών αναπνευστικών [[μύες|μυών]] ([[στερνοκλειδομαστοειδής]] και [[σκαληνοί μύες]]του αυχένα), ενδέχεται να υπάρξει [[pulsus paradoxus]] (ένας παλμός που είναι πιο αδύναμος κατά την εισπνοή και δυνατότητες κατά την εκπνοή) και υπερδιόγκωση του θώρακα.<ref name=Maitre1995>{{cite journal |author=Maitre B, Similowski T, Derenne JP |title=Physical examination of the adult patient with respiratory diseases: inspection and palpation |journal=Eur. Respir. J.|volume=8 |issue=9|pages=1584–93|year=1995 |month=September |pmid=8575588|url=http://erj.ersjournals.com/content/8/9/1584.long}}</ref> Η έλλειψη οξυγόνου ενδέχεται να προκαλέσει [[κυάνωση|γαλάζιος χρωματισμός]] στο δέρμα και τα νύχια.<ref name=Werner2001>{{cite journal|last=Werner |first=HA |title=Status asthmaticus in children: a review|journal=Chest |volume=119 |issue=6|pages=1596–1607 |year=2001|month=June|pmid=11399724|doi=10.1378/chest.119.6.1913 }}</ref>

Σε ήπια επιδείνωση, η [[μέγιστη αναπνευστική ροή]] (PEFR) είναι ≥200&nbsp;L/min ή ≥50% της προβλεπόμενης βέλτιστης.<ref name=Shiber2006>{{cite journal |author=Shiber JR, Santana J|title=Dyspnea |journal=Med. Clin. North Am. |volume=90|issue=3 |pages=453–79 |year=2006|month=May|pmid=16473100 |doi=10.1016/j.mcna.2005.11.006 }}</ref> Ως μέτρια ορίζεται η ροή ανάμεσα στα 80 και 200&nbsp;L/min ή ανάμεσα στο 25% και 50% της προβλεπόμενης βέλτιστης, ενώ ως δριμεία ορίζεται η ροή ≤&nbsp;80 L/min ή ≤25% της προβλεπόμενης βέλτιστης.<ref name=Shiber2006/>

Το [[οξύ δριμύ άσθμα]], παλαιότερα γνωστό ως «status asthmaticus», είναι μια οξεία επειδίνωση του άσθματος που δεν ανταποκρίνεται σε τυπικές θεραπευτικές αγωγές βρογχοδιασταλτικών και κορτικοειδών.<ref name=Shah2012/> Οι μισές περιπτώσεις προκαλούνται από λοιμώξεις ενώ άλλες προκαλούνται από αλλεργιογόνα, μόλυνση του αέρα ή ανεπαρκή ή ακατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.<ref name=Shah2012>{{cite journal|last=Shah|first=R|coauthors=Saltoun, CA|title=Chapter 14: Acute severe asthma (status asthmaticus).|journal=Allergy and asthma proceedings : the official journal of regional and state allergy societies|date=2012 May–Jun|volume=33 Suppl 1|pages=S47-50|pmid=22794687}}</ref>

Το [[έντονο άσθμα]] αποτελεί ένα είδος άσθματος που διακρίνεται από τις επαναλαμβανόμενες, σοβαρές κρίσεις.<ref name=BTS58>{{harvnb|British Guideline|2009|p=54}}</ref> Το έντονο άσθμα τύπου 1 είναι μια ασθένεια με ευρεία μεταβλητότητα μέγιστης αναπνευστικής ροής, παρά τη χορήγηση ισχυρών φαρμάκων. Το έντονο άσθμα τύπου 2 είναι άσθμα που ελέγχεται καλώς και παρουσιάζει ξαφνικές, έντονες επιδεινώσεις.<ref name=BTS58/>

====Προκαλούμενο από άσκηση====
Η άσκηση μπορεί να προκαλέσει [[βρογχόσπασμος|βρογχόσπασμο]] τόσο σε άτομα που έχουν άσθμα όσο και σε άτομα που δεν έχουν.<ref name=EIB2012>{{cite journal|last=Khan|first=DA|title=Exercise-induced bronchoconstriction: burden and prevalence.|journal=Allergy and asthma proceedings : the official journal of regional and state allergy societies|date=2012 Jan–Feb|volume=33|issue=1|pages=1–6|pmid=22370526}}</ref> Εμφανίζεται στα περισσότερα άτομα με άσθμα και σε μέχρι το 20% των ατόμων χωρίς άσθμα.<ref name=EIB2012/> Στους αθλητές εμφανίζεται συχνότερα σε αθλητές υψηλού επιπέδου, με τα ποσοστά να κυμαίνονται από 3% για τους δρομείς με [[έλκηθρο]] έως 50% για τους [[ποδηλάτης|ποδηλάτες]] και 60% για τους [[σκιέρ ανώμαλης κατάβασης]].<ref name=EIB2012/> Ενώ μπορεί να εμφανιστεί με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, είναι πιο συνηθισμένο όταν ο καιρός είναι ξηρός και κρύος.<ref name=GINA_2011_page17>{{harvnb|GINA|2011|p=17}}</ref> Οι εισπνεόμενοι βήτα-2 ανταγωνιστές δεν φαίνονται να βελτιώνουν την αθλητική απόδοση μεταξύ εκείνων που δεν έχουν άσθμα <ref>{{cite journal|last=Carlsen|first=KH|coauthors=Anderson, SD; Bjermer, L; Bonini, S; Brusasco, V; Canonica, W; Cummiskey, J; Delgado, L; Del Giacco, SR; Drobnic, F; Haahtela, T; Larsson, K; Palange, P; Popov, T; van Cauwenberge, P; European Respiratory, Society; European Academy of Allergy and Clinical, Immunology; GA(2)LEN,|title=Treatment of exercise-induced asthma, respiratory and allergic disorders in sports and the relationship to doping: Part II of the report from the Joint Task Force of European Respiratory Society (ERS) and European Academy of Allergy and Clinical Immunology (EAACI) in cooperation with GA(2)LEN.|journal=Allergy|date=2008 May|volume=63|issue=5|pages=492–505|pmid=18394123}}</ref> ωστόσο οι δόσεις από το στόμα μπορούν να βελτιώσουν την αντοχή και τη δύναμη.<ref>{{cite journal|last=Kindermann|first=W|title=Do inhaled beta(2)-agonists have an ergogenic potential in non-asthmatic competitive athletes?|journal=Sports medicine (Auckland, N.Z.)|year=2007|volume=37|issue=2|pages=95–102|pmid=17241101}}</ref><ref>{{cite journal|last=Pluim|first=BM|coauthors=de Hon, O; Staal, JB; Limpens, J; Kuipers, H; Overbeek, SE; Zwinderman, AH; Scholten, RJ|title=β₂-Agonists and physical performance: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials.|journal=Sports medicine (Auckland, N.Z.)|date=2011 Jan 1|volume=41|issue=1|pages=39–57|pmid=21142283}}</ref>

====Επαγγελματικό====
Το άσθμα ως αποτέλεσμα της έκθεσης στον χώρο εργασίας (ή επιδεινούμενο από αυτήν), είναι μία συχνά αναφερόμενη [[επαγγελματική ασθένεια]].<ref name=Baur2012/> Πολλές περιπτώσεις ωστόσο δεν αναφέρονται ούτε αναγνωρίζονται ως τέτοιες.<ref>{{cite book|last=Kunnamo|first=ed.-in-chief: Ilkka|title=Evidence-based medicine guidelines|year=2005|publisher=Wiley|location=Chichester|isbn=978-0-470-01184-3|page=214|url=http://books.google.ca/books?id=frYEiHYtOv0C&pg=PA214}}</ref><ref>{{cite book|last=Kraft|first=editors, Mario Castro, Monica|title=Clinical asthma|year=2008|publisher=Mosby / Elsevier|location=Philadelphia|isbn=978-0-323-07081-2|pages=Chapter 42|url=http://books.google.ca/books?id=y9WYwLVn7pgC&pg=PT1185}}</ref> Εκτιμάται ότι το 5-25% των περιπτώσεων άσθματος στους ενήλικες σχετίζεται με την εργασία.<!-- <ref name=Baur2012/> --> Έχουν ενοχοποιηθεί μερικές εκατοντάδες διαφορετικοί παράγοντες, με τους πιο συνηθισμένους να είναι: τα [[ισοκυανούχα]], τα δημητριακά και η σκόνη του ξύλου, το [[κολοφώνιο]], το [[καθαριστικό συγκόλλησης]], το [[λατέξ]], τα ζώα και οι [[αλδεΰδες]].<!-- <ref name=Baur2012/> --> Η εργασία που σχετίζεται με τον υψηλότερο κίνδυνο προβλημάτων περιλαμβάνει: εκείνους που [[βάφουν με ψεκασμό]], τους ψήστες κι εκείνους που επεξεργάζονται τρόφιμα, τις νοσοκόμες, τους εργαζόμενους με χημικά, εκείνους που εργάζονται με ζώα, τους [[συγκολλητές]], τους κομμωτές και τους εργαζόμενους με ξυλεία. <ref name=Baur2012>{{cite journal|last=Baur|first=X|coauthors=Aasen, TB; Burge, PS; Heederik, D; Henneberger, PK; Maestrelli, P; Schlünssen, V; Vandenplas, O; Wilken, D; ERS Task Force on the Management of Work-related, Asthma|title=The management of work-related asthma guidelines: a broader perspective.|journal=European respiratory review : an official journal of the European Respiratory Society|date=2012 Jun 1|volume=21|issue=124|pages=125–39|pmid=22654084}}</ref>

===Διαφορική διάγνωση===
Πολλές άλλες συνθήκες μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του άσθματος. <!-- <ref name=NAEPP46/> --> Στα παιδιά πρέπει να εξετάζονται και άλλες παθήσεις των ανώτερων αεραγωγών όπως η [[αλλεργική ρινίτιδα]] και η [[ιγμορίτιδα]] καθώς και άλλα αίτια απόφραξης των αεραγωγών, που συμπεριλαμβάνουν: την [[Foreign_body#Airways|εισρόφηση ξένου σώματος]], τη [[στένωση της τραχείας]] ή τη [[λαρυγγοτραχειομαλακία]], τους [[δακτυλίους των αγγείων]], τους διογκωμένους [[λεμφαδένες]] ή τις μάζες του λαιμού.<!-- <ref name=NAEPP46> --> Στους ενήλικες πρέπει να εξετάζονται η [[ΧΑΠ]], η [[συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια]], οι μάζες στους αεραγωγούς, καθώς και ο βήχας που προκαλείται από φάρμακα λόγω αναστολέων ΜΕΑ.<!-- <ref name=NAEPP46> --> Και στους δύο πληθυσμούς μπορεί να εμφανιστεί με παρόμοιο τρόπο [[δυσλειτουργία των φωνητικών χορδών]].<ref name=NAEPP46>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=46}}</ref>

Η [[χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια]] μπορεί να συνυπάρχει με το άσθμα και να εμφανιστεί ως επιπλοκή του χρόνιου άσθματος. Μετά την ηλικία των 65 οι περισσότεροι άνθρωποι με αποφρακτική νόσο των αεραγωγών θα έχουν άσθμα και ΧΑΠ. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΧΑΠ μπορεί να διαφοροποιηθεί από τα αυξημένα ουδετερόφιλα των αεραγωγών, το ανώμαλα αυξημένο πάχος των τοιχωμάτων και την αύξηση των λείων μυών στους βρόγχους. Ωστόσο, αυτό το επίπεδο έρευνας δεν διεξάγεται επειδή η ΧΑΠ και το άσθμα έχουν κοινές αρχές αντιμετώπισης: κορτικοστεροειδή, μακράς δράσης βήτα αγωνιστές και διακοπή του καπνίσματος.<ref name=Gibson>{{cite journal |author=Gibson PG, McDonald VM, Marks GB |title=Asthma in older adults |journal=Lancet |volume=376|issue=9743 |pages=803–13 |year=2010 |month=September |pmid=20816547|doi=10.1016/S0140-6736(10)61087-2 }}</ref> Μοιάζει πολύ με το άσθμα σε ό,τι αφορά τα συμπτώματα και συσχετίζεται με τη μεγαλύτερη έκθεση στον καπνό του τσιγάρου, τη μεγαλύτερη ηλικία, τη μικρότερη αναστρεψιμότητα των συμπτωμάτων μετά τη χορήγηση βρογχοδιασταλτικών και τη μειωμένη πιθανότητα οικογενειακού ιστορικού ατοπίας. <ref name=Hargreave>{{cite journal | author1=Hargreave FE |author2=Parameswaran K|title=Asthma, COPD and bronchitis are just components of airway disease |journal=European Respiratory Journal |volume=28 |issue=2 |pages=264–267 |month=August |year=2006|url=http://erj.ersjournals.com/content/28/2/264.full |pmid=16880365|doi=10.1183/09031936.06.00056106 }}</ref><ref name="Applied Therapeutics 2009">{{cite book|author=Diaz, P. Knoell |title=Applied therapeutics: the clinical use of drugs|edition=9th |location=Philadelphia |publisher=Lippincott Williams & Wilkins |year=2009|chapter=23. Chronic obstructive pulmonary disease }}</ref>

==Πρόληψη==
Δεν υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις για την αποτελεσματικότητα των μέτρων πρόληψης της ανάπτυξης του άσθματος. <ref name="NHLBI07p184"/> Κάποια δείχνουν να είναι υποσχόμενα συμπεριλαμβανομένου: του περιορισμού της έκθεσης στον καπνό τόσο στη [[μήτρα]] όσο και μετά τη γέννηση και κατά τη διάρκεια του [[θηλασμός|θηλασμού]] και της αυξημένης έκθεσης σε παιδικό σταθμό ή σε μεγάλες οικογένειες, αλλά κανένα δεν υποστηρίζεται αρκετά για να συνιστάται γι’ αυτήν την ένδειξη.<ref name="NHLBI07p184">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|pp=184–5}}</ref> Η πρώιμη έκθεση στα κατοικίδια μπορεί να είναι χρήσιμη.<ref>{{cite journal|last=Lodge|first=CJ|coauthors=Allen, KJ; Lowe, AJ; Hill, DJ; Hosking, CS; Abramson, MJ; Dharmage, SC|title=Perinatal cat and dog exposure and the risk of asthma and allergy in the urban environment: a systematic review of longitudinal studies.|journal=Clinical & developmental immunology|year=2012|volume=2012|pages=176484|pmid=22235226}}</ref> Τα αποτελέσματα από την έκθεση στα κατοικίδια κάποιες φορές είναι ασαφή <ref>{{cite journal|last=Chen|first=CM|coauthors=Tischer, C; Schnappinger, M; Heinrich, J|title=The role of cats and dogs in asthma and allergy—a systematic review.|journal=International journal of hygiene and environmental health|date=2010 Jan|volume=213|issue=1|pages=1–31|pmid=20053584}}</ref> και συνιστάται η απομάκρυνση των κατοικίδιων από το σπίτι μόνο εάν ένα άτομο έχει αλλεργικά συμπτώματα στο εν λόγω κατοικίδιο. <ref name=Au2005/> Οι διατροφικοί περιορισμοί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού δεν έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικοί και ως εκ τούτου δεν συνιστώνται. <ref name=Au2005>{{cite journal|last=Prescott|first=SL|coauthors=Tang, ML; Australasian Society of Clinical Immunology and, Allergy|title=The Australasian Society of Clinical Immunology and Allergy position statement: Summary of allergy prevention in children.|journal=The Medical journal of Australia|date=2005 May 2|volume=182|issue=9|pages=464–7|pmid=15865590}}</ref> Η μείωση ή η εξάλειψη των ενώσεων που είναι γνωστές στα ευαίσθητα άτομα από τον χώρο εργασίας μπορεί να είναι αποτελεσματική.<ref name=Baur2012/>

==Αντιμετώπιση==
Παρόλο που δεν υπάρχει θεραπεία για το άσθμα, τα συμπτώματα μπορούν τυπικά να βελτιωθούν.<ref>{{cite book|last=Ripoll|first=Brian C. Leutholtz, Ignacio|title=Exercise and disease management|publisher=CRC Press|location=Boca Raton|isbn=978-1-4398-2759-8|page=100|url=http://books.google.ch/books?id=eAn9-bm_pi8C&pg=PA100|edition=2nd ed.}}</ref> Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα συγκεκριμένο, τυποποιημένο σχέδιο για την προληπτική παρακολούθηση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Αυτό το σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει τη μείωση της έκθεσης σε αλλεργιογόνα, δοκιμές για την αξιολόγηση της σοβαρότητας των συμπτωμάτων και τη χρήση φαρμάκων. Το θεραπευτικό σχέδιο θα πρέπει να είναι καταγεγραμμένο και να παρέχει προσαρμογές στη θεραπεία σύμφωνα με τις αλλαγές στα συμπτώματα. <ref name=GINA_2011_page56>{{harvnb|GINA|2011|p=56}}</ref>

Η πιο αποτελεσματική θεραπεία για το άσθμα είναι η αναγνώριση των ερεθισμάτων όπως ο [[συνέπειες του καπνίσματος|καπνός του τσιγάρου]], τα κατοικίδια ή η [[ασπιρίνη]] και η εξάλειψη της έκθεσης σε αυτά. Εάν η αποφυγή των ερεθισμάτων δεν είναι επαρκής, συνιστάται η χρήση φαρμάκων. Οι φαρμακευτικές ουσίες επιλέγονται βάσει, μεταξύ άλλων, της σοβαρότητας της ασθένειας και της συχνότητας των συμπτωμάτων. Τα ειδικά φάρμακα για το άσθμα κατατάσσονται ευρέως σε κατηγορίες ταχείας δράσης και μακράς δράσης. <ref name=NHLBI07p213>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=213}}</ref><ref name=BGMA08>{{cite web|url=http://www.sign.ac.uk/pdf/sign101.pdf |title=British Guideline on the Management of Asthma|format=PDF|publisher=Scottish Intercollegiate Guidelines Network|year=2008|accessdate=2008-08-04| archiveurl=http://web.archive.org/web/20080819203455/http://www.sign.ac.uk/pdf/sign101.pdf|archivedate= 19 August 2008 <!--DASHBot-->| deadurl= no}}</ref>

Τα [[βρογχοδιασταλτικά]] συνιστώνται για βραχυπρόθεσμη ανακούφιση των συμπτωμάτων.<!-- <ref name=NAEPP/> --> Όσοι έχουν περιστασιακά επεισόδια, δεν χρειάζονται φάρμακα.<!-- <ref name=NAEPP/> --> Εάν υπάρχει ήπια επίμονη ασθένεια (περισσότερα από δύο επεισόδιο την εβδομάδα), συνιστώνται χαμηλής δόσης εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή ή εναλλακτικά, ένας [[ανταγωνιστής λευκοτριενίων]] ή ένας [[σταθεροποιητής ιστιοκυττάρων]] από το στόμα.<!-- <ref name=NAEPP/> --> Για εκείνους που έχουν καθημερινά επεισόδια χρησιμοποιείται υψηλότερη δόση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών. Σε μέτρια ή σοβαρή παρόξυνση σε αυτές τις θεραπείες προστίθεται κορτικοστεροειδή από το στόμα.<ref name="NHLBI07p214">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=214}}</ref>

===Αλλαγή Τρόπου Ζωής===
Η αποφυγή των ερεθισμάτων αποτελεί βασική συνιστώσα ελέγχου και πρόληψης των επεισοδίων. Τα πιο συνηθισμένα ερεθίσματα περιλαμβάνουν τα [[αλλεργιογόνα]], τον καπνό (καπνός τσιγάρου και άλλα), την ατμοσφαιρική ρύπανση, τους [[μη εκλεκτικοί β-αποκλειστές|μη εκλεκτικούς β-αποκλειστές]] και τα τρόφιμα που περιέχουν θειώδη άλατα.<ref name=NAEPP2007p69>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=69}}</ref><ref name=thomson>{{cite journal |author=Thomson NC, Spears M |title=The influence of smoking on the treatment response in patients with asthma |journal=Curr Opin Allergy Clin Immunol|volume=5 |issue=1 |pages=57–63 |year=2005 |pmid=15643345|doi=10.1097/00130832-200502000-00011}}</ref> Το κάπνισμα και το [[παθητικό κάπνισμα]] μπορούν να μειώσουν την αποτελεσματικότητα φαρμάκων όπως τα κορτικοστεροειδή.<ref name=Stap2011>{{cite journal| author=Stapleton M, Howard-Thompson A, George C, Hoover RM, Self TH| title=Smoking and asthma. | journal=J Am Board Fam Med | year= 2011 | volume= 24| issue= 3 | pages= 313–22 | pmid=21551404 | doi=10.3122/jabfm.2011.03.100180}}</ref> Τα μέτρα καταπολέμησης των ακάρεων της σκόνης, συμπεριλαμβανομένης της διήθησης του αέρα, των χημικών που σκοτώνουν τα ακάρεα, του καθαρισμού των καλυμμάτων των στρωμάτων με ηλεκτρική σκούπα και άλλων μεθόδων δεν είχαν καμία επίδραση στα συμπτώματα του άσθματος.<ref name=Gotzsche2008>{{cite journal |author=[[Peter C. Gøtzsche|PC Gøtzsche]], HK Johansen|title=House dust mite control measures for asthma|journal=Cochrane Database Syst Rev|issue=2 |pages=CD001187 |year=2008 |doi=10.1002/14651858.CD001187.pub3 |pmid=18425868|editor1-last=Gøtzsche |editor1-first=Peter C}}</ref>

===Φάρμακα===
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του άσθματος χωρίζονται σε δύο γενικές κατηγορίες: φάρμακα γρήγορης ανακούφισης που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των οξέων συμπτωμάτων και φάρμακα μακροπρόθεσμου ελέγχου, που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη περαιτέρω επιδείνωσης.<ref name="NHLBI07p213">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=560}}</ref>

;Ταχείας δράσης
[[File:Salbutamol2.JPG|thumb|alt=Στρογγυλό μεταλλικό κουτί πάνω σε μπλε πλαστική θήκη| Η δοσομετρική συσκευή [[σαλβουταμόλη|σαλβουταμόλης]] χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των κρίσεων άσθματος.]]
*Οι βραχείας δράσης [[beta2-adrenergic agonist|βήτα<sub>2</sub>-αδρενεργικοί ανταγωνιστές]] (SABA), όπως η [[σαλβουταμόλη]] είναι θεραπείες πρώτης γραμμής για τη θεραπεία των συμπτωμάτων του άσθματος.<ref name="NHLBI07p214" />
*Τα [[αντιχολινεργικά]] φάρμακα, όπως το [[βρωμιούχο ιπρατρόπιο]] προσφέρουν επιπλέον όφελος όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με SABA σε όσους έχουν μέτρια ή σοβαρά συμπτώματα.<ref name="NHLBI07p214" /> Τα αντιχολινεργικά βρογχοδιασταλτικά μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν εάν ένα άτομο δεν αντέχει έναν SABA.<ref name="Self, Timothy 2009"/>
* Παλαιότεροι, λιγότερο επιλέξιμοι [[αδρενεργικοί ανταγωνιστές]], όπως η εισπνεόμενη [[επινεφρίνη]], έχουν παρόμοια αποτελεσματικότητα με τους SABA.<ref name=Rodrigo>{{cite journal|author=Rodrigo GJ, Nannini LJ |title=Comparison between nebulized adrenaline and beta2 agonists for the treatment of acute asthma. A meta-analysis of randomized trials|journal=Am J Emerg Med |volume=24 |issue=2 |pages=217–22 |year=2006 |pmid=16490653|doi=10.1016/j.ajem.2005.10.008}}</ref> Ωστόσο δεν συνιστώνται λόγω ανησυχιών σχετικά με υπερβολική καρδιακή διέγερση.<ref name="NHLBI07p351">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=351}}</ref>

;Μακροπρόθεσμος έλεγχος
[[File:Fluticasone.JPG|thumb|alt=Στρογγυλό μεταλλικό κουτί πάνω σε πορτοκαλί πλαστική θήκη| Η δοσομετρική συσκευή [[προπιονική φλουτικαζόνη|προπιονικής φλουτικαζόνης]] χρησιμοποιείται για τον μακροπρόθεσμο έλεγχο.]]
*Τα κορτικοστεροειδή γενικά θεωρούνται η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τον μακροπρόθεσμο έλεγχο. <ref name=NHLBI07p213/> Συνήθως χρησιμοποιούνται οι εισπνεόμενες μορφές εκτός από την περίπτωση σοβαρής επίμονης ασθένειας, όπου μπορεί να χρησιμοποιηθούν κορτικοστεροειδή από το στόμα. <ref name=NHLBI07p213/> Συνήθως συνιστάται η χρήση εισπνεόμενων σκευασμάτων μία ή δύο φορές την ημέρα, ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων.<ref name="NHLBI07p218">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=218}}</ref>
*Οι [[μακράς δράσης ανταγωνιστές β-αδρενοϋποδοχέων]] (LABA) όπως η [[σαλμετερόλη]] και η [[φορμοτερόλη]] μπορούν να βελτιώσουν τον έλεγχο του άσθματος, τουλάχιστον στους ενήλικες, όταν δίνονται σε συνδυασμό με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή.<ref name=Ducharme2010>{{cite journal|last=Ducharme|first=FM|coauthors=Ni Chroinin, M; Greenstone, I; Lasserson, TJ|title=Addition of long-acting beta2-agonists to inhaled corticosteroids versus same dose inhaled corticosteroids for chronic asthma in adults and children.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2010 May 12|issue=5|pages=CD005535|pmid=20464739}}</ref> Στα παιδιά αυτό το όφελος είναι αβέβαιο.<ref name=Ducharme2010/><ref>{{cite journal|last=Ducharme|first=FM|coauthors=Ni Chroinin, M; Greenstone, I; Lasserson, TJ|title=Addition of long-acting beta2-agonists to inhaled steroids versus higher dose inhaled corticosteroids in adults and children with persistent asthma.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2010 Apr 14|issue=4|pages=CD005533|pmid=20393943}}</ref> Όταν χρησιμοποιούνται χωρίς στεροειδή, αυξάνεται ο κίνδυνος σοβαρών [[παρενέργεια|παρενεργειών]]<ref name=Fanta2009>{{cite journal |author=Fanta CH|title=Asthma |journal=New England Journal of Medicine |volume=360|issue=10|pages=1002–14 |year=2009|month=March |pmid=19264689 |doi=10.1056/NEJMra0804579 }}</ref>και ακόμα και με τα κορτικοστεροειδή μπορούν να αυξήσουν ελαφρώς τον κίνδυνο. <ref name=Cates2012>{{cite journal|last=Cates|first=CJ|coauthors=Cates, MJ|title=Regular treatment with formoterol for chronic asthma: serious adverse events.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2012 Apr 18|volume=4|pages=CD006923|pmid=22513944}}</ref><ref>{{cite journal|last=Cates|first=CJ|coauthors=Cates, MJ|title=Regular treatment with salmeterol for chronic asthma: serious adverse events.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2008 Jul 16|issue=3|pages=CD006363|pmid=18646149}}</ref>
*Οι [[ανταγωνιστές λευκοτριενίων]] (όπως η [[μοντελουκάστη]] και η [[ζαφιρλουκάστη]]) μπορούν να χρησιμοποιηθούν παράλληλα με τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, τυπικά επίσης σε συνδυασμό με LABA.<ref name=NHLBI07p213/> Δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις για την υποστήριξη της χρήσης σε οξείες παροξύνσεις.<ref name=GINA_2011_page74>{{harvnb|GINA|2011|p=74}}</ref><ref>{{cite journal|last=Watts|first=K|coauthors=Chavasse, RJ|title=Leukotriene receptor antagonists in addition to usual care for acute asthma in adults and children.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2012 May 16|volume=5|pages=CD006100|pmid=22592708}}</ref> Στα παιδιά κάτω των πέντε ετών είναι η προτιμώμενη πρόσθετη θεραπεία μετά τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή. <ref name=bts2009p43>{{harvnb|British Guideline|2009|p=43}}</ref>
*Οι [[σταθεροποιητές ιστιοκυττάρων]] (όπως το [[χρωμολυνικό νάτριο]]) είναι άλλη μία μη προτιμώμενη εναλλακτική στα κορτικοστεροειδή.<ref name=NHLBI07p213/>

;Τρόποι χρήσης
Τα φάρμακα συνήθως παρέχονται ως [[δοσομετρικές συσκευές εισπνοών με μορφή αερολύματος]] (MDI) σε συνδυασμό με [[συσκευή αραίωσης άσθματος]] ή ως [[συσκευή εισπνοών ξηράς σκόνης]]. Η συσκευή αραίωσης είναι ένας πλαστικός κύλινδρος που αναμιγνύει το φάρμακο με αέρα, διευκολύνοντας τη λήψη μίας πλήρους δόσης του φαρμάκου. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ένας [[νεφελοποιητής]]. Οι νεφελοποιητές και οι συσκευές αραίωσης είναι εξίσου αποτελεσματικοί για όσους έχουν ήπια έως μέτρια συμπτώματα, ωστόσο δεν διατίθενται επαρκείς αποδείξεις για τον καθορισμό του εάν υπάρχει διαφορά ή όχι για όσους παρουσιάζουν σοβαρή συμπτωματολογία.<ref name="NHLBI07p250">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=250}}</ref>

;Ανεπιθύμητες ενέργειες
Η μακροπρόθεσμη χρήση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών σε συμβατικές δόσεις φέρει ελάχιστο κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών.<ref name=Safe09>{{cite journal|last=Rachelefsky|first=G|title=Inhaled corticosteroids and asthma control in children: assessing impairment and risk.|journal=Pediatrics|date=2009 Jan|volume=123|issue=1|pages=353–66|pmid=19117903|doi=10.1542/peds.2007-3273}}</ref> Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την ανάπτυξη [[καταρράκτης|καταρράκτη]] και την ήπια υποχώρηση στο ανάστημα.<ref name=Safe09/><ref>{{cite journal |author=Dahl R |title=Systemic side effects of inhaled corticosteroids in patients with asthma |journal=Respir Med |volume=100 |issue=8|pages=1307–17 |year=2006 |month=August|pmid=16412623|doi=10.1016/j.rmed.2005.11.020}}</ref>

===Άλλα===
Όταν το άσθμα δεν ανταποκρίνεται στις συνήθεις φαρμακευτικές αγωγές, υπάρχουν κι άλλες επιλογές διαθέσιμες, τόσο για τη διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, όσο και για την πρόληψη των εξάρσεων. Για τη διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, μεταξύ των άλλων επιλογών, περιλαμβάνονται:
* Το [[οξυγόνο]] για την ανακούφιση της [[υποξία|υποξίας]] εάν το [[κορεσμός οξυγόνου|επίπεδο κορεσμού σε οξυγόνο]] πέσει κάτω από το 92%.ref name=rodrigo>{{cite journal |author=Rodrigo GJ, Rodrigo C, Hall JB |title=Acute asthma in adults: a review |journal=Chest |volume=125|issue=3 |pages=1081–102 |year=2004 |pmid=15006973| doi = 10.1378/chest.125.3.1081}}</ref>
* Έχει αποδειχθεί ότι η ενδοφλέβια θεραπεία με [[θειικό μαγνήσιο]] εξασφαλίζει βρογχοδιασταλτική δράση όταν χρησιμοποιείται συνδυαστικά με άλλη αγωγή σε σοβαρές οξείες κρίσεις άσθματος.<ref name="NHLBI07p373">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=373}}</ref><ref>{{cite journal|journal=Chest |volume=122 |issue=2 |pages=396–8 |date = August 2002|doi=10.1378/chest.122.2.396 |title=Magnesium Treatment for Asthma : Where Do We Stand? |last1=Noppen |first1=M. |pmid=12171805 }}</ref>
* Το [[Heliox]], ένα μείγμα ηλίου και οξυγόνου, προσφέρεται επίσης ως επιλογή σε σοβαρές περιπτώσεις που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες αγωγές.<ref name="NHLBI07p373"/>
* Η ενδοφλέβια χορήγηση σαλβουταμόλης δεν τεκμηριώνεται από διαθέσιμα στοιχεία και χρησιμοποιείται μόνο σε ακραίες περιπτώσεις.<ref name=rodrigo/>
* Οι [[μεθυλξανθίνες]] (όπως π.χ. η [[θεοφυλλίνη]]) χρησιμοποιούνταν ευρέως στο παρελθόν, αλλά δεν συμβάλλουν αποτελεσματικά στη δράση των εισπνεόμενων βρογχοδιασταλτικών β-αγωνιστών.<ref name=rodrigo/>Η χρήση τους σε οξείες εξάρσεις είναι αμφιλεγόμενη.<ref name=GINA_2011_page37>{{harvnb|GINA|2011|p=37}}</ref>
* Το διαχωριστικό αναισθητικό [[κεταμίνη]] είναι θεωρητικά χρήσιμο σε περιπτώσεις που απαιτείται [[διασωλήνωση]] και [[μηχανικός αερισμός]] σε άτομα που οδεύουν προς αναπνευστική ανακοπή• ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία από κλινικές δοκιμές που να τεκμηριώνουν κάτι τέτοιο.<ref name="NHLBI07p399">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=399}}</ref>
Για άτομα με σοβαρό επίμονο άσθμα το οποίο δεν μπορεί να ελεγχθεί με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή και μακράς δράσης βρογχοδιασταλτικά (LABA), η [[βρογχική θερμοπλαστική]] πιθανόν να συνιστά μια εναλλακτική λύση.<ref name=Bronch10>{{cite journal|last=Castro|first=M|coauthors=Musani, AI, Mayse, ML, Shargill, NS|title=Bronchial thermoplasty: a novel technique in the treatment of severe asthma.|journal=Therapeutic advances in respiratory disease|date=2010 Apr|volume=4|issue=2|pages=101–16|pmid=20435668|doi=10.1177/1753465810367505}}</ref> Πρόκειται για την μετάδοση ελεγχόμενης θερμικής ενέργειας στα τοιχώματα των αεραγωγών, μέσα από μια σειρά [[βρογχοσκόπηση|βρογχοσκοπήσεων]].<ref name=Bronch10/> Ενώ μπορεί να αυξήσει τη συχνότητα των εξάρσεων κατά τους πρώτους μήνες, φαίνεται ότι μειώνει τον μετέπειτα ρυθμό εμφάνισής τους.<!-- <ref name=GINA_2011_page70> --> Effects beyond one year are unknown.<ref name=GINA_2011_page70>{{harvnb|GINA|2011|p=70}}</ref>

===Εναλλακτική ιατρική===
Πολλά άτομα με άσθμα, όπως και άτομα με άλλες χρόνιες παθήσεις, καταφεύγουν σε [[εναλλακτική ιατρική|εναλλακτικές θεραπείες]]• έρευνες καταδεικνύουν ότι περίπου το 50% των ασθενών ακολουθεί κάποια μορφή μη συμβατικής θεραπείας.<ref name=blanc>{{cite journal |author=Blanc PD, Trupin L, Earnest G, Katz PP, Yelin EH, Eisner MD |title=Alternative therapies among adults with a reported diagnosis of asthma or rhinosinusitis : data from a population-based survey |journal=Chest|volume=120 |issue=5 |pages=1461–7 |year=2001 |pmid=11713120| doi = 10.1378/chest.120.5.1461}}</ref><ref name=shenfield>{{cite journal |author=Shenfield G, Lim E, Allen H |title=Survey of the use of complementary medicines and therapies in children with asthma |journal=J Paediatr Child Health |volume=38 |issue=3 |pages=252–7|year=2002 |pmid=12047692| doi = 10.1046/j.1440-1754.2002.00770.x}}</ref> Υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία που τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητα θεραπειών αυτού του είδους. Δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να τεκμηριώνουν την χρήση βιταμίνης C.<ref>{{cite journal | last=Kaur | first=B | title=Vitamin C supplementation for asthma | journal=Cochrane Database Syst Rev | issue=1 | pages=CD000993| year=2009 | pmid=19160185 | doi=10.1002/14651858.CD000993.pub3 | coauthors=Rowe BH, Arnold E | editor1-last=Arnold | editor1-first=Elizabeth | unused_data=coauthorsRowe BH, Arnold E }}</ref> Ο [[βελονισμός]] δεν συνιστάται ως θεραπεία, καθώς δεν υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία που να ενθαρρύνουν τη χρήση του.<ref name="NHLBI07p240"/><ref name=mccartney>{{cite journal |author=McCarney RW, Brinkhaus B, Lasserson TJ, Linde K|title=Acupuncture for chronic asthma |journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=1|pages=CD000008 |year=2004 |pmid=14973944 |doi=10.1002/14651858.CD000008.pub2|editor1-last=McCarney |editor1-first=Robert W}}</ref> Οι [[ιονιστής αέρα|ιονιστές αέρα]] δεν φαίνεται να βελτιώνουν τα συμπτώματα του άσθματος ή να ευνοούν την πνευμονική λειτουργία• το ίδιο ισχύει επίσης και για τις συσκευές παραγωγής θετικών και αρνητικών ιόντων.<ref>{{cite journal|last=Blackhall|first=K|coauthors=Appleton, S; Cates, CJ|title=Ionisers for chronic asthma.|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=2012 Sep 12|volume=9|pages=CD002986|pmid=22972060}}</ref>

Οι «θεραπείες με ήπιους χειρισμούς» όπως [[οστεοπαθητική|oστεοπαθητική ιατρική]], [[χειροπρακτική]], [[φυσιοθεραπεία|φυσικοθεραπεία]] και [[αναπνευστική φυσικοθεραπεία|αναπνευστική φυσικοθεραπεία]], δεν συνοδεύονται από επαρκή αποδεικτικά στοιχεία που να τεκμηριώνουν τη χρήση τους στη θεραπεία του άσθματος.<ref name=hondras>{{cite journal |author=Hondras MA, Linde K, Jones AP |title=Manual therapy for asthma |journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=2 |pages=CD001002 |year=2005|pmid=15846609 |doi=10.1002/14651858.CD001002.pub2 |editor1-last=Hondras|editor1-first=Maria A}}</ref> Η [[αναπνευστική τεχνική Buteyko]] η οποία επικεντρώνεται στον έλεγχο του υπεραερισμού, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της χρήσης φαρμάκων, ωστόσο δεν έχει καμία επίδραση στη λειτουργία των πνευμόνων.<ref name=BGMA08/> Γιαυτό και μια ομάδα εμπειρογνωμόνων έκρινε ότι δεν υπήρχαν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία που να υποστηρίζουν τη χρήση αυτής της τεχνικής.<ref name="NHLBI07p240">{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=240}}</ref>

==Πρόγνωση==
[[Αρχείο:Παγκόσμιος χάρτης άσθματος - DALY - WHO2004.svg|thumb|alt=Ένας παγκόσμιος χάρτης που απεικονίζει τα |[[χρόνια ζωής σε συνθήκες αναπηρίας]] αναφορικά με το άσθμα ανά 100.000&nbsp;κατοίκους το 2004. Η Ευρώπη απεικονίζεται με κίτρινο χρώμα, το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας και Νότιας Αμερικής με πορτοκαλί, και η Νότια Αφρική με σκούρο κόκκινο χρώμα.<ref>{{cite web|url=http://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/estimates_country/en/index.html|title=WHO Disease and injury country estimates |year=2009 |work=World Health Organization|accessdate=November 11, 2009|archiveurl=http://web.archive.org/web/20091111101009/http://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/estimates_country/en/index.html|archivedate= 11 November 2009 <!--DASHBot-->| deadurl= no}}</ref>
{{Multicol}}
{{legend|#b3b3b3|no data}}
{{legend|#ffff65|<100}}
{{legend|#fff200|100-150}}
{{legend|#ffdc00|150-200}}
{{legend|#ffc600|200-250}}
{{legend|#ffb000|250-300}}
{{legend|#ff9a00|300-350}}
{{Multicol-break}}
{{legend|#ff8400|350-400}}
{{legend|#ff6e00|400-450}}
{{legend|#ff5800|450-500}}
{{legend|#ff4200|500-550}}
{{legend|#ff2c00|550-600}}
{{legend|#cb0000|>600}}
{{Multicol-end}} ]]
Η πρόγνωση για το άσθμα είναι γενικά καλή, ειδικά για παιδιά με ήπια μορφή της νόσου.<ref>{{cite book |editor1-first=Allan B. |editor1-last=Wolfson |editor2-first=Ann|editor2-last=Harwood-Nuss |title=Harwood-Nuss' Clinical Practice of Emergency Medicine|chapterurl=http://books.google.com/books?id=Idb0Z658lFQC&pg=PT465 |date=September 2009|publisher=Lippincott Williams & Wilkins |isbn=978-0-7817-8943-1 |pages=432–|first1=Michelle J. |last1=Sergel |first2=Rita K. |last2=Cydulka |chapter=Ch. 75: Asthma|edition=5th}}</ref> Τις τελευταίες δεκαετίες η θνησιμότητα έχει μειωθεί κι αυτό αποδίδεται στην καλύτερη διάγνωση της νόσου και τη βελτιωμένη περίθαλψη.<ref name=NHLBI07p1>{{harvnb|NHLBI Guideline|2007|p=1}}</ref> Η νόσος προκαλεί παγκοσμίως ήπια ή σοβαρή αναπηρία σε 19,4 &nbsp;εκατομμύρια ανθρώπους, όπως το έτος 2004 (μεταξύ των οποίων 16 &nbsp;εκατομμύρια κατοικούν σε χαμηλές και μεσαίες εισοδηματικά χώρες).<ref>{{cite book|last=Organization|first=World Health|title=The global burden of disease : 2004 update.|year=2008|publisher=World Health Organization|location=Geneva, Switzerland|isbn=978-92-4-156371-0|page=35|edition=[Online-Ausg.]}}</ref> Από τις περιπτώσεις άσθματος διαγνωσμένου κατά την παιδική ηλικία, οι μισές δεν θα βρίσκονται σε αντιστοιχία με την πραγματική κατάσταση, μετά από μια δεκαετία.<ref name=El2010/> Κι αυτό γιατί οι αεραγωγοί αναδιαμορφώνονται, ωστόσο, δεν είναι γνωστό εάν πρόκειται για βλαβερές ή επωφελείς αλλαγές.<ref name=Maddox>{{cite journal |author=Maddox L, Schwartz DA |title=The pathophysiology of asthma |journal=Annu. Rev. Med. |volume=53|pages=477–98 |year=2002 |pmid=11818486 |doi=10.1146/annurev.med.53.082901.103921}}</ref>Η έγκαιρη θεραπεία με κορτικοστεροειδή φαίνεται να εμποδίζει ή να βελτιώνει τη μειωμένη πνευμονική λειτουργία.<ref name=beckett>{{cite journal |author=Beckett PA, Howarth PH|title=Pharmacotherapy and airway remodelling in asthma? |journal=Thorax |volume=58|issue=2 |pages=163–74 |year=2003 |pmid=12554904| doi = 10.1136/thorax.58.2.163|pmc=1746582}}</ref>

==Επιδημιολογία==
[[Εικόνα:Επικράτηση του κλινικού άσθματος στον παγκόσμιο χάρτη - GINA2004.svg|thumb|left|alt=Παγκόσμιος χάρτης με την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, την Αυστραλία και μεγάλο μέρος της Νότιας Αμερικής χρωματισμένα με κόκκινο χρώμα, μεγάλο μέρος της Ασίας με κίτρινο χρώμα και το μεγαλύτερο τμήμα της Αφρικής με γκρι|Αναλογία άσθματος σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο το 2004.
{{Multicol}}
{{legend|#e0e0e0|no data}}
{{legend|#ffff65|<1%}}
{{legend|#fff200|1-2%}}
{{legend|#ffdc00|2-3%}}
{{legend|#ffc600|3-4%}}
{{legend|#ffb000|4-5%}}
{{legend|#ff9a00|5-6%}}
{{Multicol-break}}
{{legend|#ff8400|6-7%}}
{{legend|#ff6e00|7-8%}}
{{legend|#ff5800|8-10%}}
{{legend|#ff4200|10-12.5%}}
{{legend|#ff2c00|12.5–15%}}
{{legend|#cb0000|>15%}}
{{Multicol-end}}]]
Από το 2011, 235-300 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως προσβάλλονται από άσθμα,<ref name=WHO2011>{{cite web |title=World Health Organization Fact Sheet Fact sheet No 307: Asthma|year=2011|url=http://web.archive.org/web/20110629035454/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs307/en/|accessdate=Jan 17th,2013}}</ref><ref name=GINA_2011_page3/> ενώ περίπου 250,000 άτομα χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο εξαιτίας της νόσου. <ref name=GINA2011p2/> Οι τιμές διαφέρουν μεταξύ των χωρών, με ποσοστά επιπολασμού της νόσου από 1 έως 8%. Το άσθμα απαντάται πιο συχνά σε [[αναπτυγμένες χώρες|αναπτυγμένες]] παρά σε [[αναπτυσσόμενες χώρες]].<ref name=GINA2011p2/> Συναντούμε λοιπόν χαμηλότερα ποσοστά στην Ασία, την Ανατολική Ευρώπη και την Αφρική.<ref name=M38/> Μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών, το άσθμα είναι πιο σύνηθες στις οικονομικά ασθενέστερες χώρες, ενώ αντίθετα στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι πιο σύνηθες μεταξύ των εύπορων χωρών.<ref name=GINA2011p2/> Δεν είναι γνωστά τα αίτια πίσω από αυτές οι διαφορές.<ref name=GINA2011p2/> Σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος η θνησιμότητα ξεπερνά το 80%.<ref>{{cite web |author=World Health Organization |authorlink=World Health Organization|title=WHO: Asthma|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs307/en/|accessdate=2007-12-29|archiveurl=http://web.archive.org/web/20071215181927/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs307/en/|archivedate= 15 December 2007| deadurl= no}}</ref>

Ενώ το άσθμα εκδηλώνεται δύο φορές πιο συχνά σε αγόρια από ότι σε κορίτσια,<ref name=GINA2011p2/> το σοβαρό βρογχικό άσθμα εκδηλώνεται σε ίσα ποσοστά.<ref name=Bush2009>{{cite journal|author=Bush A, Menzies-Gow A|title=Phenotypic differences between pediatric and adult asthma |journal=Proc Am Thorac Soc |volume=6|issue=8 |pages=712–9 |year=2009 |month=December |pmid=20008882|doi=10.1513/pats.200906-046DP }}</ref> Αντίθετα, οι ενήλικες γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά άσθματος από τους άνδρες,<ref name=GINA2011p2/> ενώ η νόσος εκδηλώνεται πιο συχνά στις νεότερες από ότι στις ηλικιωμένες γυναίκες.<ref name=M38/>

Τα παγκόσμια ποσοστά άσθματος αυξήθηκαν σημαντικά μεταξύ του 1960 και του 2008<ref>{{cite journal |author=Grant EN, Wagner R, Weiss KB |title=Observations on emerging patterns of asthma in our society |journal=[[J Allergy Clin Immunol]] |year=1999 |month=August|volume=104 |pages=S1–S9 |pmid=10452783 |doi=10.1016/S0091-6749(99)70268-X |issue=2 Pt 2}}</ref><ref>{{cite journal |author=Anandan C, Nurmatov U, van Schayck OC, Sheikh A|title=Is the prevalence of asthma declining? Systematic review of epidemiological studies|journal=Allergy |volume=65 |issue=2 |pages=152–67 |year=2010 |month=February|pmid=19912154 |doi=10.1111/j.1398-9995.2009.02244.x }}</ref> με αποτέλεσμα να αναγνωριστεί ως μείζον πρόβλημα για τη δημόσια υγεία από τη δεκαετία του 1970.<ref name=M38>{{cite book|first=John F. Murray|title=Murray and Nadel's textbook of respiratory medicine.|year=2010|publisher=Saunders/Elsevier|location=Philadelphia, PA|isbn=1-4160-4710-7|pages=Chapter 38|edition=5th ed.}}</ref> Τα ποσοστά άσθματος έχουν μείνει στάσιμα στον αναπτυγμένο κόσμο από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, με μια πρόσφατη αύξηση, στις αναπτυσσόμενες κυρίως χώρες.<ref>{{cite journal|last=Bousquet|first=J|coauthors=Bousquet, PJ; Godard, P; Daures, JP|title=The public health implications of asthma.|journal=Bulletin of the World Health Organization|date=2005 Jul|volume=83|issue=7|pages=548–54|pmid=16175830}}</ref> Το άσθμα προσβάλλει περίπου το 7% του πληθυσμού των Ηνωμένων Πολιτειών<ref name=Fanta2009/> και το 5% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου.<ref name=Anderson2007>{{cite journal | last=Anderson | first=HR | coauthors=Gupta R, Strachan DP, Limb ES | title=50 years of asthma: UK trends from 1955 to 2004 |journal=Thorax | volume=62 | issue=1 | pages=85–90 |month=January |year=2007 |pmid=17189533 | doi=10.1136/thx.2006.066407 | pmc=2111282 }}</ref> Ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία παρουσιάζουν ποσοστά που κυμαίνονται περίπου στο 14–15%.<ref>{{cite book|last=Masoli|first=Matthew|title=Global Burden of Asthma|year=2004|page=9|url=http://www.ginasthma.org/pdf/GINABurdenReport.pdf}}</ref>

== Ιστορικά στοιχεία ==
Το άσθμα ήταν γνωστό στην [[Αρχαία Αίγυπτος|Αρχαία Αίγυπτο]] και θεραπεύονταν με τη λήψη ενός μείγματος [[θυμίαμα|θυμιάματος]], γνωστού ως [[kyphi]].<ref name="Manniche1999">{{cite book | author = Manniche L |title = Sacred luxuries: fragrance, aromatherapy, and cosmetics in ancient Egypt | pages =[http://books.google.com/books?id=ZCgVdm7UKhIC&pg=PA49 49] | year = 1999 | publisher =[[Cornell University Press]] | isbn=978-0-8014-3720-5 }}</ref> Αναγνωρίστηκε επίσημα ως ειδικό πρόβλημα του αναπνευστικού από τον [[Ιπποκράτης|Ιπποκράτη]] γύρω στο 450 π.Χ., με την ελληνική λέξη για το «λαχάνιασμα» να αποτελεί τη βάση του σύγχρονου ονόματος της νόσου.<ref name=M38/> Το 200 π.Χ. πιστεύεται ότι σχετίζονταν εν μέρει με τα συναισθήματα.<ref name=Andrew2010/>

Το 1873, ένα από τα πρώτα βιβλία της σύγχρονης ιατρικής για το θέμα προσπάθησε να εξηγήσει την [[παθοφυσιολογία]] της νόσου, ενώ το 1872 ένα βιβλίο κατέληγε στο συμπέρασμα ότι μπορεί να θεραπεύσει κανείς το άσθμα κάνοντας εντριβές στο στήθος με [[επάλειμμα χλωροφόρμιου |χρίσμα χλωροφόρμιου]].<ref name="pmid20747287">{{cite journal | author = Thorowgood JC | title = On bronchial asthma| journal =[[British Medical Journal]] | volume = 2 | issue = 673 | pages = 600 | year = 1873 | month = November | pmid = 20747287| pmc = 2294647 |doi = 10.1136/bmj.2.673.600}}</ref><ref name="pmid20746575">{{cite journal | author = Gaskoin G | title = On the treatment of asthma | journal = [[British Medical Journal]] | volume = 1 | issue = 587 |pages = 339 | year = 1872 |month = March | pmid = 20746575 | pmc = 2297349 | doi = 10.1136/bmj.1.587.339 }}</ref> Το 1880 η [[φαρμακευτικά προϊόντα|φαρμακευτική αγωγή]] περιελάμβανε τη χρήση [[ενδοφλέβια θεραπεία|ενδοφλέβιων]] δόσεων ενός φαρμάκου που ονομαζόταν [[πιλοκαρπίνη]].<ref name="pmid20749537">{{cite journal | author = Berkart JB | title = The treatment of asthma| journal = [[British Medical Journal]] | volume = 1 | issue = 1016 | pages = 917–8 | year = 1880 | month = June| pmid = 20749537 | pmc = 2240555 | doi = 10.1136/bmj.1.1016.917}}<br/>{{cite journal | author = Berkart JB | title = The treatment of asthma | journal =[[British Medical Journal]] | volume = 1 | issue = 1017 | pages = 960–2 | year = 1880 |month = June | pmid = 20749546 | pmc = 2240530 | doi = 10.1136/bmj.1.1017.960 }}</ref> Το 1886, ο F. H. Bosworth διατύπωσε τη σχέση μεταξύ άσθματος και [[αλλεργική ρινίτιδα|αλλεργικής ρινίτιδας]].<ref name="pmid21407325">{{cite journal | author = Bosworth FH| title = Hay fever, asthma, and allied affections | journal = Transactions of the Annual Meeting of the American Climatological Association | volume = 2 | pages = 151–70 | year = 1886 | pmid = 21407325 |pmc = 2526599}}</ref> Το 1905 έγινε για πρώτη φορά αναφορά στην [[επινεφρίνη]] για την αντιμετώπιση του άσθματος.<ref name="pmid18733372">{{cite journal |author = Doig RL | title = Epinephrin; especially in asthma | journal = California State Journal of Medicine | volume = 3 | issue = 2 | pages = 54–5 | year = 1905 | month = February | pmid = 18733372 | pmc = 1650334}}</ref> Τα από του στόματος λαμβανόμενα κορτικοστεροειδή άρχισαν να χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του άσθματος τη δεκαετία του 1950, ενώ στη δεκαετία του 1960 άρχισαν να χρησιμοποιούνται ευρέως εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή και επιλεγμένοι βρογχοδιασταλτικοί β-αγωνιστές βραχείας δράσης.<ref>{{cite journal|last=von Mutius|first=E|coauthors=Drazen, JM|title=A patient with asthma seeks medical advice in 1828, 1928, and 2012.|journal=New England Journal of Medicine|date=2012 Mar 1|volume=366|issue=9|pages=827–34|pmid=22375974}}</ref><ref>{{cite journal|author=Crompton G |title=A brief history of inhaled asthma therapy over the last fifty years |journal=Primary care respiratory journal : journal of the General Practice Airways Group|date=2006 Dec|volume=15|issue=6|pages=326–31|pmid=17092772}}</ref>

Στη διάρκεια των δεκαετιών 1930–1950 το άσθμα ήταν γνωστό ως μία από τις «επτά άγιες» [[ψυχοσωματικές ασθένειες]]. Τα αίτιά του θεωρούνταν ψυχολογικά, με τη θεραπεία να βασίζεται συχνά στην ψυχανάλυση και σε άλλες [[θεραπείες μέσω της ομιλίας]].<ref name="pmid16185365"/> Δεδομένου ότι οι εν λόγω ψυχαναλυτές ερμήνευαν τον συριγμό του άσθματος ως την καταπιεσμένη κραυγή του παιδιού προς τη μητέρα του, θεωρούσαν τη θεραπεία της κατάθλιψης ιδιαίτερα σημαντική για τα άτομα που υπέφεραν από άσθμα.<ref name="pmid16185365">{{cite journal |author=Opolski M, Wilson I |title=Asthma and depression: a pragmatic review of the literature and recommendations for future research |journal=Clin Pract Epidemol Ment Health |volume=1 |page=18 |year=2005|month=September |pmid=16185365 |pmc=1253523 |doi=10.1186/1745-0179-1-18 }}</ref>

==Επεξηγηματικές σημειώσεις==
{{Reflist|colwidth=30em}}



Το '''άσθμα''' είναι χρόνια πάθηση του [[Αναπνευστικό σύστημα|αναπνευστικού συστήματος]] η οποία προκαλεί παροδική στένωση των [[Βρόγχοι|βρόγχων]] με αποτέλεσμα να εμφανίζεται δύσπνοια. Η πνευμονική ενδοτικότητα είναι φυσιολογική αν και η φυσιολογική τελική εκπνοή (FRC) μπορεί να είναι πολύ αυξημένη λόγω υπερβολικής στένωσης των αναπνευστικών αεραγωγών. Η στένωση των βρόγχων, που μπορεί να εμφανισθεί μετά από έκθεση σε πολλά και διαφορετικά ερεθίσματα, οφείλεται τόσο σε βρογχόσπασμο (σπασμό των λείων μυών που περιβάλλουν τους βρόγχους), όσο και σε φλεγμονώδη διήθηση του βρογχικού τοιχώματος, με αποτέλεσμα αφενός πάχυνση του τοιχώματος από οίδημα και διήθηση από φλεγμονώδη κύτταρα, και αφετέρου απόφραξη του αυλού από βύσματα [[Βλέννα|βλέννας]].
Το '''άσθμα''' είναι χρόνια πάθηση του [[Αναπνευστικό σύστημα|αναπνευστικού συστήματος]] η οποία προκαλεί παροδική στένωση των [[Βρόγχοι|βρόγχων]] με αποτέλεσμα να εμφανίζεται δύσπνοια. Η πνευμονική ενδοτικότητα είναι φυσιολογική αν και η φυσιολογική τελική εκπνοή (FRC) μπορεί να είναι πολύ αυξημένη λόγω υπερβολικής στένωσης των αναπνευστικών αεραγωγών. Η στένωση των βρόγχων, που μπορεί να εμφανισθεί μετά από έκθεση σε πολλά και διαφορετικά ερεθίσματα, οφείλεται τόσο σε βρογχόσπασμο (σπασμό των λείων μυών που περιβάλλουν τους βρόγχους), όσο και σε φλεγμονώδη διήθηση του βρογχικού τοιχώματος, με αποτέλεσμα αφενός πάχυνση του τοιχώματος από οίδημα και διήθηση από φλεγμονώδη κύτταρα, και αφετέρου απόφραξη του αυλού από βύσματα [[Βλέννα|βλέννας]].

Έκδοση από την 19:09, 17 Φεβρουαρίου 2014

Άσθμα
Οι μετρητές αυτοί χρησιμοποιούνται σε ασθενείς με άσθμα ώστε να διαπιστωθεί ποια είναι η μέγιστη ροή αέρα που μπορεί να επιτύχει ο ασθενής κατά την εκπνοή.
Ειδικότηταπνευμονολογία και ανοσολογία
Συμπτώματαβήχας[1], πόνος στο στήθος, φλεγμονή[1] και wheeze[1]
Ταξινόμηση
ICD-10J45
ICD-9493
OMIM600807
DiseasesDB1006
MedlinePlus000141
eMedicinearticle/806890
MeSHD001249
Άσθμα
Two white plastic tubes with movable dials on the front
Τα ροόμετρα χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση της μέγιστης εκπνευστικής ταχύτητας ροής, η οποία είναι σημαντική, κατά την παρακολούθηση και τη διάγνωση του άσθματος.[2]
Ειδικότηταπνευμονολογία και ανοσολογία
Συμπτώματαβήχας[1], πόνος στο στήθος, φλεγμονή[1] και wheeze[1]
Ταξινόμηση
ICD-10J45
ICD-9493
OMIM600807
DiseasesDB1006
MedlinePlus000141
eMedicinearticle/806890
MeSHD001249

To άσθμα είναι μια κοινή χρόνια φλεγμονώδης πάθηση των αεραγωγών που χαρακτηρίζεται από διάφορα επαναλαμβανόμενα συμπτώματα, μεταβλητή στένωση των αεραγωγών και βρογχόσπασμο.[3] Στα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνονται: συριγμός, βήχας, αίσθημα σύσφιξης στο θώρακα και δύσπνοια.[4]

Εικάζεται ότι το άσθμα προκαλείται από ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. [5]Η διάγνωσή του βασίζεται συνήθως στο χαρακτήρα των συμπτωμάτων, την απόκριση του ασθενή στη θεραπεία με την πάροδο του χρόνου και τα αποτελέσματα της σπιρομέτρησης.[6] Η κλινική ταξινόμηση γίνεται σύμφωνα με τη συχνότητα των συμπτωμάτων, το βίαια εκπνεόμενο όγκο αέρα σε ένα δευτερόλεπτο (σπιρομέτρηση) και τη μέγιστη εκπνευστική ταχύτητα ροής.[7]Το άσθμα ταξινομείται, επίσης, και σε ατοπικό (εξωγενές) ή μη ατοπικό (ενδογενές). [8] Η ατοπία αναφέρεται στην προδιάθεση ανάπτυξης υπερευαισθησίας τύπου 1.[9]

Tα οξέα συμπτώματα αντιμετωπίζονται συνήθως με εισπνεόμενους βήτα-2 αγωνιστές βραχείας δράσης (όπως τη σαλβουταμόλη) και με από του στόματος κορτικοστεροειδή.[10] Σε ιδιαίτερα σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χορήγηση θειικού μαγνησίου, ενδοφλέβια χορήγηση κορτικοστεροειδών και εισαγωγή στο νοσοκομείο. [11] Η εμφάνιση των συμπτωμάτων μπορεί να προληφθεί με την αποφυγή παραγόντων που τα πυροδοτούν, όπως για παράδειγμα αλλεργιογόνα, [12] ή ερεθιστικές ουσίες κι επίσης με την αποφυγή χρήσης εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών. [13] Ουσίες όπως οι β-αγωνιστές μακράς δράσης ή οι ανταγωνιστές λευκοτριενίων μπορεί να χορηγηθούν σε συνδυασμό με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή σε περίπτωση που τα συμπτώματα παραμένουν ανεξέλεγκτα.[14] Ο επιπολασμός του άσθματος έχει αυξηθεί σημαντικά από τη δεκαετία του '70. Aπό το 2011 έχουν αναφερθεί παγκοσμίως 235–300 εκατ. κρούσματα[15][16] συμπεριλαμβανομένων και 250.000 περίπου θανάτων.[16]

Ενδείξεις και συμπτώματα
Συριγμός
Ο ήχος του συριγμού, όπως ακούγεται με στηθοσκόπιο.
Έχετε προβλήματα με αυτό το αρχείο; Δείτε βοήθεια πολυμέσων.

Το άσθμα χαρακτηρίζεται από υποτροπιάζοντα επεισόδια συριγμού, δύσπνοιας, αίσθημα σύσφιξης στο θώρακα και βήχα.[17] Ταπτύελα που ενδεχομένως παράγονται στους πνεύμονες μέσω του βήχα, είναι συχνά δύσκολο να αποβληθούν. [18] Ακόμη, υπάρχει περίπτωση μετά από ένα επεισόδιο να είναι πυώδη λόγω του υψηλού επιπέδου λευκών αιμοσφαιρίων, των λεγόμενων ηωσινόφιλων.[19] Τα συμπτώματα κατά κανόνα είναι χειρότερα τη νύχτα και νωρίς το πρωί ή μετά από άσκηση και με τον κρύο αέρα.[20] Ορισμένοι πάσχοντες σπάνια βιώνουν συμπτώματα ─συνήθως ως απάντηση σε ερεθίσματα που προκαλούν μια κρίση─ ενώ σε άλλους είναι έντονα και επίμονα.[21]

Συσχετιζόμενα προβλήματα υγείας

Οι πάσχοντες από άσθμα προσβάλλονται συχνότερα από ορισμένες παθολογικές καταστάσεις. Σε αυτές περιλαμβάνονται: η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ), η παραρρινοκολπίτιδα και η αποφρακτική υπνική άπνοια.[22] Η εκδήλωση ψυχικών διαταραχών είναι επίσης πιο κοινή [23] με ποσοστά εμφάνισης μεταξύ 16-52% της αγχώδους διαταραχής και 14–41% της διαταραχής της διάθεσης.[24] Δεν είναι, ωστόσο, γνωστό εάν το άσθμα προκαλεί τα ψυχολογικά προβλήματα ή εάν αυτά οδηγούν σε άσθμα.[25]

Αίτια

Το άσθμα προκαλείται από ένα συνδυασμό περίπλοκων και, μερικώς κατανοητών από τους επιστήμονες, περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.[5][26] Οι παράγοντες αυτοί επηρεάζουν τη σοβαρότητα της νόσου καθώς και το κατά πόσο ο ασθενής θα ανταποκριθεί στη θεραπευτική αγωγή.[27] Εικάζεται ότι τα προσφάτως αυξημένα ποσοστά άσθματος οφείλονται σε μεταβολές επιγενετικών παραγόντων (κληρονομικοί παράγοντες εκτός εκείνων που συνδέονται με ακολουθίες DNA) και σε μεταβολές του περιβάλλοντος που ζούμε.[28]

Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Πολλοί περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν συνδεθεί με την εξέλιξη και την επιδείνωση του άσθματος συμπεριλαμβανομένων των αλλεργιογόνων, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και άλλων περιβαλλοντικών χημικών ουσιών.[29] Το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης καθώς και μετά τον τοκετό θεωρείται ότι σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο παρουσίασης συμπτωμάτων παρόμοιων με του άσθματος.[30] Η χαμηλή δείκτες ποιότητας του αέρα|ποιότητα του αέρα εξαιτίας της κυκλοφορίας των οχημάτων ή λόγω των υψηλών επιπέδων όζοντος [31] έχουν συσχετιστεί τόσο με την εξέλιξη του άσθματος όσο και με την αύξηση της σοβαρότητας της νόσου.[32] H έκθεση σε πτητικές οργανικές ενώσεις στον εσωτερικό χώρο μπορεί να προκαλέσει άσθμα, όπως για παράδειγμα, η έκθεση σε φορμαλδεΰδη. [33] Οι φθαλικές ενώσεις που περιέχονται σε προϊόντα από πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC) συνδέονται επίσης με την εκδήλωση της πάθησης σε παιδιά και ενήλικες[34][35] λόγω της υψηλής έκθεσης σε ενδοτοξίνη.[36]

Το άσθμα συνδέεται με την έκθεση σε αλλεργιογόνα που συναντούνται σε εσωτερικούς χώρους.[37] Στα κοινά αλλεργιογόνα εσωτερικών χώρων περιλαμβάνονται: τα ακάρεα σκόνης, οι κατσαρίδες, το τρίχωμα και το δέρμα ζώων και η μούχλα.[38][39] Προσπάθειες μείωσης των ακάρεων της σκόνης έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές.[40] Ορισμένες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού ενδέχεται να αυξάνουν τον κίνδυνο εάν εμφανιστούν κατά την παιδική ηλικία, όπως για παράδειγμα:[41] ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός και ο ρινοϊός.[42] Άλλες, ωστόσο, λοιμώξεις μπορεί να μειώνουν τον κίνδυνο.[42]

Η "υπόθεση της υγιεινής"

Η υπόθεση της υγιεινής είναι μια θεωρία που επιχειρεί να εξηγήσει την αύξηση των ποσοστών άσθματος παγκοσμίως μέσω της άποψης ότι πρόκειται για άμεση και ακούσια συνέπεια της μειωμένης έκθεσης κατά την παιδική ηλικία σε μη παθογόνα βακτήρια και ιούς. [43][44] Διατυπώθηκε η υπόθεση ότι η μειωμένη έκθεση σε βακτήρια και ιούς οφείλεται εν μέρει στην αυξημένη καθαριότητα και στη συρρίκνωση του μεγέθους της οικογένειας στις σύγχρονες κοινωνίες. [45]Μεταξύ των στοιχείων που στηρίζουν την "υπόθεση της υγιεινής" περιλαμβάνεται το γεγονός ότι τα ποσοστά άσθματος είναι χαμηλότερα σε εκείνους που διαμένουν σε αγροτικές περιοχές και σε νοικοκυριά με κατοικίδια.[45]

Η χρήση αντιβιοτικών στα πρώιμα στάδια της ζωής έχει συνδεθεί με το άσθμα.[46]Επίσης, η γέννηση ενός παιδιού μέσω της καισαρικής τομής συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου (εκτιμάται ένα ποσοστό από 20–80%) και αποδίδεται στην έλλειψη έκθεσης σε μη παθογόνα βακτήρια, με τα οποία θα είχαν έρθει σε επαφή τα νεογνά κατά το πέρασμά τους μέσω της γεννητικής οδού.[47][48] Υπάρχει, ακόμη, σχέση μεταξύ άσθματος και του μεγέθους ευημερίας.[49]

Γενετική

CD14-endotoxin interaction based on CD14 SNP C-159T[50]
Επίπεδα ενδοτοξίνης Γονότυπος CC Γονότυπος TT
Υψηλή έκθεση χαμηλός κίνδυνος υψηλός κίνδυνος
Χαμηλή έκθεση υψηλός κίνδυνος χαμηλός κίνδυνος

Το οικογενειακό ιστορικό συνιστά παράγοντα κινδύνου για το άσθμα και σε αυτό εμπλέκονται πολλά διαφορετικά γονίδια.[51] Σε μονοζυγωτικά δίδυμα εάν πάσχει το ένα από άσθμα η πιθανότητα εμφάνισης της νόσου και στο άλλο κυμαίνεται περίπου στο 25%.[51] Στα 25 συσχετιζόμενα με τη νόσο γονίδια που, μέχρι το τέλος του 2005, είχαν βρεθεί σε έξι ή και περισσότερους διαφορετικούς πληθυσμούς, περιλαμβάνονται τα εξής: 'GSTM1, IL10, 'CTLA-4, SPINK5,LTC4S, IL4R και ADAM33.[52] Πολλά από αυτά τα γονίδια έχουν σχέση με το ανοσοποιητικό σύστημα ή ρυθμίζουν την ένταση της φλεγμονής. Παρότι τα αποτελέσματα πολλών επαναλαμβανόμενων μελετών στηρίζουν τη λίστα αυτή, δεν υπήρξαν, ωστόσο, σταθερά σε όλους τους ελεγμένους πληθυσμούς. [52] Το 2006 σε μία μόνο μελέτη γενετικής συσχέτισης πάνω από 100 γονίδια βρέθηκαν να σχετίζονται με το άσθμα [52] και συνεχώς προστίθενται νέα.[53]

Ορισμένες γενετικές παραλλαγές προκαλούν άσθμα μόνο σε συνδυασμό με την έκθεση σε συγκεκριμένους περιβαλλοντικούς παράγοντες.[5] Ως παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί ένας συγκεκριμένος μονονουκλεοτιδικός πολυμορφισμός στην περιοχή του γονιδίου CD14 και η έκθεση σε ενδοτοξίνη (προϊόν μεταβολισμού των βακτηρίων). Οι πηγές ύπαρξης ενδοτοξίνης στο περιβάλλον ─κι επομένως η έκθεση σε αυτή─ είναι αρκετές. Π.χ μπορεί να βρίσκεται στον καπνό του τσιγάρου, στα σκυλιά και σε αγροτικές περιοχές. Ο κίνδυνος εκδήλωσης σε αυτή την περίπτωση καθορίζεται από τη γενετική προδιάθεση ενός ατόμου και τα επίπεδα έκθεσής του σε ενδοτοξίνη.[50]

Προβλήματα υγείας

Η συνύπαρξη [[ατοπικό έκζεμα|ατοπικού εκζέματος], αλλεργικής ρινίτιδας και άσθματος ορίζεται ως ατοπία. [54] Ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση είναι η ύπαρξη ιστορικού ατοπικής νόσου, [41] με τα ποσοστά να είναι αρκετά πιο αυξημένα στα άτομα που πάσχουν από έκζεμα ή πυρετό εκ χόρτου.[55] Η νόσος έχει, επίσης, συσχετιστεί με το σύνδρομο Churg–Strauss (αλλεργική κοκκιωμάτωση), μια αυτοάνοση πάθηση, και με την αγγειίτιδα. Άτομα με ορισμένες μορφές κνίδωσης μπορεί επίσης να εκδηλώσουν συμπτώματα άσθματος.[54]

Έναν ακόμη παράγοντα κινδύνου ανάπτυξης άσθματος συνιστά η παχυσαρκία. Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί τα ποσοστά και των δύο. [56][57] Αρκετοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν σε αυτό το γεγονός. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η αυξημένη αναπνευστική λειτουργία λόγω συσσώρευσης λίπους και το γεγονός ότι ο λιπώδης ιστός οδηγεί σε μια προφλεγμονώδη κατάσταση.[58]

Η χορήγηση β-αναστολέων, όπως η προπρανολόλη μπορεί να πυροδοτήσει την εκδήλωση συμπτωμάτων σε επιρρεπή άτομα. [59] Οι καρδιοεκλεκτικοί β-αναστολείς, ωστόσο, φαίνεται να είναι ασφαλείς σε περιπτώσεις ήπιας ή μέτριας φύσης.[60] Άλλα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα είναι το ακετυλοσαλικυλικό οξύ (ASA, γνωστό επίσης και ως ασπιρίνη), τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NSAIDs) και οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης.[61]

Επιδείνωση

Μερικά άτομα παρουσιάζουν σταθερό άσθμα για εβδομάδες ή και μήνες και στη συνέχεια παρουσιάζουν ξαφνικά επεισόδιο οξέος άσθματος. Διαφορετικά άτομα αντιδρούν με διαφορετικούς τρόπους σε ποικίλους παράγοντες.[62] Τα περισσότερα άτομα ενδέχεται να παρουσιάσουν έντονη επιδείνωση που προκαλείται από έναν αριθμό εναρκτήριων παραγόντων.[62]

Οι οικιακοί παράγοντες που ενδέχεται να οδηγήσουν σε επιδείνωση περιλαμβάνουν τη σκόνη, το τρίχωμα ζώων (ειδικά τις τρίχες γατών και σκυλιών), αλλεργιογόνα από κατσαρίδες και τη μούχλα.[62]Τα αρώματα είναι συνηθισμένη αιτία οξέων κρουσμάτων σε γυναίκες και παιδιά. Οι ιογενείς όπως και οι βακτηριδιακές λοιμώξεις του άνω αναπνευστικού συστήματος μπορούν να επιδεινώσουν την ασθένεια.[62] Το άγχος ενδέχεται να εντείνει τα συμπτώματα —θεωρείται ότι το άγχος μεταβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα και κατ’ αυτόν τον τρόπο αυξάνει την φλεγμονώδη αντίδραση των αεραγωγών σε αλλεργιογόνα και ερεθιστικές ουσίες.[32][63]

Φυσιοπαθολογία

Διατομή ιστού αεραγωγού που δείχνει ένα τοίχωμα χρωματισμένο ροζ και ένα εσωτερικό γεμάτο λευκή βλέννα
Απόφραξη της κοινότητας ενός βρογχιολίου από βλεννώδες εξίδρωμα λαγηνοειδές κύτταρο μεταπλασία και επιθηλιακή συμπύκνωση βασικής μεμβράνης σε άτομο που πάσχει από άσθμα.

Το άσθμα είναι αποτέλεσμα χρόνιας φλεγμονής των αεραγωγών η οποία στη συνέχεια επιφέρει αυξημένη ικανότητα συστολής των λείων μυών. Αυτός ο παράγοντας, σε συνδυασμό με άλλους, επιφέρει εξάρσεις στένωσης αεραγωγών και τα κλασικά συμπτώματα αναπνευστικού συριγμού. Η στένωση είναι συνήθως αναστρέψιμη με ή χωρίς θεραπεία.Ενίοτε αλλάζουν και οι ίδιοι οι αεραγωγοί.[17] Συνήθεις αλλαγές στους αεραγωγούς περιλαμβάνουν μια αύξηση της ηωσινοφιλίας και συμπύκνωση του βασικού πετάλου. Σε βάθος χρόνου το μέγεθος του λείου μυ των αεραγωγών ενδέχεται να αυξηθεί παράλληλα με μια αύξηση στο πλήθος των βλεννογόνων αδένων.Άλλα είδη κυττάρων που εμπλέκονται περιλαμβάνουν Τ-λεμφοκύτταρα, μακροφάγα κύταρρα, και ουδετερόφιλα κοκκιοκύταρρα. Ενδέχεται να υπάρχει και εμπλοκή άλλων συστατικών του ανοσοποιητικό σύστημα που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, κυτοκίνη, χημοκίνη, ισταμίνη, και λευκοτριένιο.[42]

Διάγνωση

Αν και το άσθμα είναι μια ευρέως αναγνωρίσιμη πάθηση, δεν υπάρχει κοινώς αποδεκτός ορισμός του.[42] Η Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το Άσθμα το ορίζει ως «χρόνια φλεγμονώδη διαταραχή των αεραγωγών στην οποία εμπλέκονται πολλά κύτταρα και κυτταρικά στοιχεία». Η χρόνια φλεγμονή συσχετίζεται με υπέρμετρη απόκριση των αεραγωγών που επιφέρει επαναλαμβανόμενα επεισόδια αναπνευστικού συριγμού, δύσπνοια, σφίξιμο στο στήθος και βήχα, ιδιαίτερα τη νύχτα ή νωρίς το πρωί. Τα επεισόδια αυτά συνήθως συσχετίζονται με εκτεταμένη αλλά μεταβαλλόμενη απόφραξη αεραγωγών στο εσωτερικό του πνεύμονα, η οποία είναι συχνά αναστρέψιμη είτε ακαριαία είτε με θεραπεία.[17]

Προς το παρόν δεν υπάρχει ακριβής εξέταση, ενώ η διάγνωση συνήθως βασίζεται στο μοτίβο συμπτωμάτων και διαχρονικής ανταπόκρισης στη θεραπεία.[6][42] Η διάγνωση του άσθματος πρέπει να αποτελεί βάσιμη υποψία αν υπάρχει ιστορικό: επαναλαμβανόμενου αναπνευστικού συριγμού, βήχα ή δύσπνοιας και αν τα συμπτώματα αυτά παρουσιάζονται ή επιδεινώνονται λόγω άσκησης, ιογενών λοιμώξεων, αλλεργιογόνων ή μόλυνσης του αέρα.[64]Στη συνέχεια χρησιμοποιείται σπιρομέτρηση για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.[64] Σε παιδιά ηλικίας κάτω των έξι ετών η διάγνωση είναι δυσκολότερο μιας και η σπιρομέτρηση είναι αδύνατη σε αυτές τις ηλικίες.[65]

Σπιρομέτρηση

Η σπιρομέτρηση ενδείκνυται ως βοήθημα στη διάγνωση και τη διαχείριση της πάθησης.[66][67] Αποτελεί την καλύτερη εξέταση για το άσθμα. Αν το FEV1 που μετράει η εν λόγω τεχνική βελτιωθεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 12% ύστερα από χορήγηση βρογχοδιασταλτικού όπως η σαλβουταμόλη, η αύξηση αυτή στηρίζει τη διάγνωση. Ωστόσο, κάτι τέτοιο ενδέχεται να είναι φυσιολογικό σε άτομα με ιστορικό ήπιου άσθματος, που δεν αντιμετωπίζουν έξαρση τη δεδομένη στιγμή. Η πνευμονική διάχυση μονής εισπνοής μπορεί να βοηθήσει στη διαφοροποίηση του άσθματος από τη ΧΑΠ.[42] Η πραγματοποίηση σπιρομέτρισης ενδείκνυται κάθε ένα ή δύο χρόνια, ώστε να παρακολουθείται η πορεία διαχείρισης άσθματος του ασθενούς.[68]

Λοιπά

Η δοκιμασία μεταχολίνης διεξάγεται με την εισπνοή μιας ουσίας αυξανόμενης πυκνότητας που προκαλεί στένωση αεραγωγών σε άτομα με προδιάθεση. Αν το αποτέλεσμα είναι αρνητικό σημαίνει ότι το άτομο δεν πάσχει από άσθμα. Ακόμα και αν είναι θετικό, όμως, δεν αποτελεί αποκλειστικά ένδειξη της συγκεκριμένης ασθένειας.[42]

Στα στοιχεία που μπορούν να στηρίξουν τη διάγνωση περιλαμβάνουν: μια διαφορά ≥20% στο βαθμό μέγιστης εκπνευστικής ροής το ελάχιστο τρεις μέρες της εβδομάδος για τουλάχιστον δύο εβδομάδες, μια βελτίωση ≥20% της μέγιστης εκπνευστικής ροής ύστερα από θεραπεία είτε με σαλβουταμόλη, εισπνεόμενα κορτικοειδή ή πρεδνισόνη, ή μια μείωση ≥20% της μέγιστης εκπνευστικής ροής ύστερα από έκθεση σε εναρκτήριο παράγοντα.[69] Ωστόσο, η εξέταση της μέγιστης εκπνευστικής ροής παρουσιάζει μεγαλύτερη μεταβλητότητα από τη σπιρομέτρηση και λόγω αυτού δεν ενδείκνυται για συστηματικές διαγνώσεις. Ενδέχεται να φανεί χρήσιμη για καθημερινή αυτοπαρακολούθηση σε άτομα που πάσχουν από μέτρια έως έντονη μορφή της ασθένειας και για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας νέων φαρμακευτικών αγωγών. Μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμή στην καθοδήγηση θεραπείας σε άτομα που παρουσιάζουν οξείες επιδεινώσεις.[70]

Ταξινόμηση

Κλινική κατηγοριοποίηση (ηλικίας ≥ 12 ετών)[7]
Δριμύτητα Συχνότητα συμπτωμάτων Νυχτερινά συμπτώματα %FEV1 του προβλεπόμενου Μεταβλητότητα1 FEV Χρήση SABA (β-αγωνιστής βραχείας δράσεως)
Ασυνεχή ≤2/εβδομάδα ≤2/μήνα ≥80% <20% ≤2 ημέρες/εβδομάδα
Ήπια επίμονα >2/εβδομάδα 3–4/μήνα ≥80% 20–30% >2 ημέρες/εβδομάδα
Μέτρια επίμονα Ημερησίως >1/εβδομάδα 60–80% >30% Ημερησίως
Έντονα επίμονα Συνεχή Συχνά (7×/εβδομάδα) <60% >30% ≥δύο φορές/ημέρα

Το άσθμα ταξινομείται κλινικά σύμφωνα με τη συχνότητα των συμπτωμάτων, τον εξαναγκασμένο εκπνευστικό όγκο ανά δευτερόλεπτο (FEV1), και μέγιστη εκπνευστική ροή.[7] Το άσθμα μπορεί επίσης να ταξινομηθεί ως ατοπικό (εξωγενές) ή μη-ατοπικό (ενδογενές), ανάλογα με το αν τα συμπτώματα επισπεύδονται από αλλεργιογόνα (ατοπικό) ή όχι (μη ατοπικό).[8] Αν και το άσθμα ταξινομείται βάσει της δριμύτητας, προς το παρόν δεν υπάρχει ξεκάθαρη μέθοδος ταξινόμησης διαφόρων υποκατηγοριών άσθματος πέρα από αυτό το σύστημα.[71] Η εύρεση τρόπων αναγνώρισης υποκατηγοριών που ανταποκρίνονται καλά σε διαφορετικά είδη θεραπείας αποτελεί τρέχοντα κρίσιμο στόχο της έρευνας πάνω στο άσθμα.[71]

Αν και το άσθμα αποτελεί χρόνια αποφρακτική πάθηση, δεν θεωρείται μέρος της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας μιας και αυτός ο όρος αναφέρεται συγκεκριμένα σε συνδυασμούς της ασθένειας που είναι μη αναστρέψιμοι, όπως η βρογχεκτασία, η χρόνια βρογχίτιδα και το εμφύσημα.[72] Σε αντίθεση με τις εν λόγω ασθένειες, η απόφραξη των αεραγωγών που προκαλεί το άσθμα είναι συνήθως αναστρέψιμη. Ωστόσο, αν δεν αντιμετωπιστεί με θεραπεία, η χρόνια φλεγμονή που προκαλεί το άσθμα μπορεί να οδηγήσει στην μη αναστρέψιμη απόφραξη των πνευμόνων λόγω αναμόρφωσης των αεραγωγών.[73] Σε αντίθεση με το εμφύσημα, το άσθμα επηρεάζει τους βρόγχους και όχι τις πνευμονικές κυψελίδες.[74]

Επιδείνωση του άσθματος

Δριμύτητα οξείας επιδείνωσης[75]
Ενδεχομένως θανατηφόρα Υψηλή PaCO2 ή/και με απαραίτητη μηχανική υποστήριξη αναπνοής
Απειλή προς τη ζωή
(any one of)
Κλινικές ενδείξεις Μετρήσεις
Επηρεασμένο επίπεδο συνείδησης Μέγιστη ροή < 33%
Εξάντληση Κορεσμός σε οξυγόνο < 92%
Αρρυθμία PaO2 < 8 kPa
Χαμηλή blood pressure "Φυσιολογικό" PaCO2
Κυάνωση
Σιωπηλός θώρακας
Αδύναμη αναπνευστική προσπάθεια
Οξεία δριμεία
(μία εξ αυτών)
Μέγιστη ροή 33–50%
Ρυθμός αναπνοής ≥ 25 αναπνοές το λεπτό
Καρδιακός ρυθμός ≥ 110 παλμοί το λεπτό
Αδυναμία ολοκλήρωσης πρότασης με μία αναπνοή
Μέτρια Επιδείνωση συμπτωμάτων
Μέγιστη ροή 50–80% της βέλτιστης ή προβλεπόμενης
Κανένα χαρακτηριστικό οξέος δριμέος άσθματος

Η οξεία επιδείνωση άσθματος ονομάζεται κοινώς κρίση άσθματος. Τα κλασικά συμπτώματα είναι η δύσνπνοια, ο πνευμονικός συριγμός και το σφίξιμο στο στήθος.[42] Αν και αυτά αποτελούν τα κύρια συμπτώματα του άσθματος,[76] ορισμένοι άνθρωποι παρουσιάζουν κυρίως βήχα, και σε σοβαρές περιπτώσεις, η κίνηση του αέρα ενδέχεται να εμποδίζεται σε σημαντικό βαθμό, με αποτέλεσμα να μην ακούγεται συριγμός.[75]

Ενδείξεις που προκύπτουν κατά την κρίση άσθματος περιλαμβάνουν τη χρήση βοηθητικών αναπνευστικών μυών (στερνοκλειδομαστοειδής και σκαληνοί μύεςτου αυχένα), ενδέχεται να υπάρξει pulsus paradoxus (ένας παλμός που είναι πιο αδύναμος κατά την εισπνοή και δυνατότητες κατά την εκπνοή) και υπερδιόγκωση του θώρακα.[77] Η έλλειψη οξυγόνου ενδέχεται να προκαλέσει γαλάζιος χρωματισμός στο δέρμα και τα νύχια.[78]

Σε ήπια επιδείνωση, η μέγιστη αναπνευστική ροή (PEFR) είναι ≥200 L/min ή ≥50% της προβλεπόμενης βέλτιστης.[79] Ως μέτρια ορίζεται η ροή ανάμεσα στα 80 και 200 L/min ή ανάμεσα στο 25% και 50% της προβλεπόμενης βέλτιστης, ενώ ως δριμεία ορίζεται η ροή ≤ 80 L/min ή ≤25% της προβλεπόμενης βέλτιστης.[79]

Το οξύ δριμύ άσθμα, παλαιότερα γνωστό ως «status asthmaticus», είναι μια οξεία επειδίνωση του άσθματος που δεν ανταποκρίνεται σε τυπικές θεραπευτικές αγωγές βρογχοδιασταλτικών και κορτικοειδών.[80] Οι μισές περιπτώσεις προκαλούνται από λοιμώξεις ενώ άλλες προκαλούνται από αλλεργιογόνα, μόλυνση του αέρα ή ανεπαρκή ή ακατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.[80]

Το έντονο άσθμα αποτελεί ένα είδος άσθματος που διακρίνεται από τις επαναλαμβανόμενες, σοβαρές κρίσεις.[75] Το έντονο άσθμα τύπου 1 είναι μια ασθένεια με ευρεία μεταβλητότητα μέγιστης αναπνευστικής ροής, παρά τη χορήγηση ισχυρών φαρμάκων. Το έντονο άσθμα τύπου 2 είναι άσθμα που ελέγχεται καλώς και παρουσιάζει ξαφνικές, έντονες επιδεινώσεις.[75]

Προκαλούμενο από άσκηση

Η άσκηση μπορεί να προκαλέσει βρογχόσπασμο τόσο σε άτομα που έχουν άσθμα όσο και σε άτομα που δεν έχουν.[81] Εμφανίζεται στα περισσότερα άτομα με άσθμα και σε μέχρι το 20% των ατόμων χωρίς άσθμα.[81] Στους αθλητές εμφανίζεται συχνότερα σε αθλητές υψηλού επιπέδου, με τα ποσοστά να κυμαίνονται από 3% για τους δρομείς με έλκηθρο έως 50% για τους ποδηλάτες και 60% για τους σκιέρ ανώμαλης κατάβασης.[81] Ενώ μπορεί να εμφανιστεί με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, είναι πιο συνηθισμένο όταν ο καιρός είναι ξηρός και κρύος.[82] Οι εισπνεόμενοι βήτα-2 ανταγωνιστές δεν φαίνονται να βελτιώνουν την αθλητική απόδοση μεταξύ εκείνων που δεν έχουν άσθμα [83] ωστόσο οι δόσεις από το στόμα μπορούν να βελτιώσουν την αντοχή και τη δύναμη.[84][85]

Επαγγελματικό

Το άσθμα ως αποτέλεσμα της έκθεσης στον χώρο εργασίας (ή επιδεινούμενο από αυτήν), είναι μία συχνά αναφερόμενη επαγγελματική ασθένεια.[86] Πολλές περιπτώσεις ωστόσο δεν αναφέρονται ούτε αναγνωρίζονται ως τέτοιες.[87][88] Εκτιμάται ότι το 5-25% των περιπτώσεων άσθματος στους ενήλικες σχετίζεται με την εργασία. Έχουν ενοχοποιηθεί μερικές εκατοντάδες διαφορετικοί παράγοντες, με τους πιο συνηθισμένους να είναι: τα ισοκυανούχα, τα δημητριακά και η σκόνη του ξύλου, το κολοφώνιο, το καθαριστικό συγκόλλησης, το λατέξ, τα ζώα και οι αλδεΰδες. Η εργασία που σχετίζεται με τον υψηλότερο κίνδυνο προβλημάτων περιλαμβάνει: εκείνους που βάφουν με ψεκασμό, τους ψήστες κι εκείνους που επεξεργάζονται τρόφιμα, τις νοσοκόμες, τους εργαζόμενους με χημικά, εκείνους που εργάζονται με ζώα, τους συγκολλητές, τους κομμωτές και τους εργαζόμενους με ξυλεία. [86]

Διαφορική διάγνωση

Πολλές άλλες συνθήκες μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του άσθματος. Στα παιδιά πρέπει να εξετάζονται και άλλες παθήσεις των ανώτερων αεραγωγών όπως η αλλεργική ρινίτιδα και η ιγμορίτιδα καθώς και άλλα αίτια απόφραξης των αεραγωγών, που συμπεριλαμβάνουν: την εισρόφηση ξένου σώματος, τη στένωση της τραχείας ή τη λαρυγγοτραχειομαλακία, τους δακτυλίους των αγγείων, τους διογκωμένους λεμφαδένες ή τις μάζες του λαιμού. Στους ενήλικες πρέπει να εξετάζονται η ΧΑΠ, η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, οι μάζες στους αεραγωγούς, καθώς και ο βήχας που προκαλείται από φάρμακα λόγω αναστολέων ΜΕΑ. Και στους δύο πληθυσμούς μπορεί να εμφανιστεί με παρόμοιο τρόπο δυσλειτουργία των φωνητικών χορδών.[89]

Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια μπορεί να συνυπάρχει με το άσθμα και να εμφανιστεί ως επιπλοκή του χρόνιου άσθματος. Μετά την ηλικία των 65 οι περισσότεροι άνθρωποι με αποφρακτική νόσο των αεραγωγών θα έχουν άσθμα και ΧΑΠ. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΧΑΠ μπορεί να διαφοροποιηθεί από τα αυξημένα ουδετερόφιλα των αεραγωγών, το ανώμαλα αυξημένο πάχος των τοιχωμάτων και την αύξηση των λείων μυών στους βρόγχους. Ωστόσο, αυτό το επίπεδο έρευνας δεν διεξάγεται επειδή η ΧΑΠ και το άσθμα έχουν κοινές αρχές αντιμετώπισης: κορτικοστεροειδή, μακράς δράσης βήτα αγωνιστές και διακοπή του καπνίσματος.[90] Μοιάζει πολύ με το άσθμα σε ό,τι αφορά τα συμπτώματα και συσχετίζεται με τη μεγαλύτερη έκθεση στον καπνό του τσιγάρου, τη μεγαλύτερη ηλικία, τη μικρότερη αναστρεψιμότητα των συμπτωμάτων μετά τη χορήγηση βρογχοδιασταλτικών και τη μειωμένη πιθανότητα οικογενειακού ιστορικού ατοπίας. [91][92]

Πρόληψη

Δεν υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις για την αποτελεσματικότητα των μέτρων πρόληψης της ανάπτυξης του άσθματος. [93] Κάποια δείχνουν να είναι υποσχόμενα συμπεριλαμβανομένου: του περιορισμού της έκθεσης στον καπνό τόσο στη μήτρα όσο και μετά τη γέννηση και κατά τη διάρκεια του θηλασμού και της αυξημένης έκθεσης σε παιδικό σταθμό ή σε μεγάλες οικογένειες, αλλά κανένα δεν υποστηρίζεται αρκετά για να συνιστάται γι’ αυτήν την ένδειξη.[93] Η πρώιμη έκθεση στα κατοικίδια μπορεί να είναι χρήσιμη.[94] Τα αποτελέσματα από την έκθεση στα κατοικίδια κάποιες φορές είναι ασαφή [95] και συνιστάται η απομάκρυνση των κατοικίδιων από το σπίτι μόνο εάν ένα άτομο έχει αλλεργικά συμπτώματα στο εν λόγω κατοικίδιο. [96] Οι διατροφικοί περιορισμοί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού δεν έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικοί και ως εκ τούτου δεν συνιστώνται. [96] Η μείωση ή η εξάλειψη των ενώσεων που είναι γνωστές στα ευαίσθητα άτομα από τον χώρο εργασίας μπορεί να είναι αποτελεσματική.[86]

Αντιμετώπιση

Παρόλο που δεν υπάρχει θεραπεία για το άσθμα, τα συμπτώματα μπορούν τυπικά να βελτιωθούν.[97] Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα συγκεκριμένο, τυποποιημένο σχέδιο για την προληπτική παρακολούθηση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Αυτό το σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει τη μείωση της έκθεσης σε αλλεργιογόνα, δοκιμές για την αξιολόγηση της σοβαρότητας των συμπτωμάτων και τη χρήση φαρμάκων. Το θεραπευτικό σχέδιο θα πρέπει να είναι καταγεγραμμένο και να παρέχει προσαρμογές στη θεραπεία σύμφωνα με τις αλλαγές στα συμπτώματα. [98]

Η πιο αποτελεσματική θεραπεία για το άσθμα είναι η αναγνώριση των ερεθισμάτων όπως ο καπνός του τσιγάρου, τα κατοικίδια ή η ασπιρίνη και η εξάλειψη της έκθεσης σε αυτά. Εάν η αποφυγή των ερεθισμάτων δεν είναι επαρκής, συνιστάται η χρήση φαρμάκων. Οι φαρμακευτικές ουσίες επιλέγονται βάσει, μεταξύ άλλων, της σοβαρότητας της ασθένειας και της συχνότητας των συμπτωμάτων. Τα ειδικά φάρμακα για το άσθμα κατατάσσονται ευρέως σε κατηγορίες ταχείας δράσης και μακράς δράσης. [99][100]

Τα βρογχοδιασταλτικά συνιστώνται για βραχυπρόθεσμη ανακούφιση των συμπτωμάτων. Όσοι έχουν περιστασιακά επεισόδια, δεν χρειάζονται φάρμακα. Εάν υπάρχει ήπια επίμονη ασθένεια (περισσότερα από δύο επεισόδιο την εβδομάδα), συνιστώνται χαμηλής δόσης εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή ή εναλλακτικά, ένας ανταγωνιστής λευκοτριενίων ή ένας σταθεροποιητής ιστιοκυττάρων από το στόμα. Για εκείνους που έχουν καθημερινά επεισόδια χρησιμοποιείται υψηλότερη δόση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών. Σε μέτρια ή σοβαρή παρόξυνση σε αυτές τις θεραπείες προστίθεται κορτικοστεροειδή από το στόμα.[10]

Αλλαγή Τρόπου Ζωής

Η αποφυγή των ερεθισμάτων αποτελεί βασική συνιστώσα ελέγχου και πρόληψης των επεισοδίων. Τα πιο συνηθισμένα ερεθίσματα περιλαμβάνουν τα αλλεργιογόνα, τον καπνό (καπνός τσιγάρου και άλλα), την ατμοσφαιρική ρύπανση, τους μη εκλεκτικούς β-αποκλειστές και τα τρόφιμα που περιέχουν θειώδη άλατα.[101][102] Το κάπνισμα και το παθητικό κάπνισμα μπορούν να μειώσουν την αποτελεσματικότητα φαρμάκων όπως τα κορτικοστεροειδή.[103] Τα μέτρα καταπολέμησης των ακάρεων της σκόνης, συμπεριλαμβανομένης της διήθησης του αέρα, των χημικών που σκοτώνουν τα ακάρεα, του καθαρισμού των καλυμμάτων των στρωμάτων με ηλεκτρική σκούπα και άλλων μεθόδων δεν είχαν καμία επίδραση στα συμπτώματα του άσθματος.[40]

Φάρμακα

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του άσθματος χωρίζονται σε δύο γενικές κατηγορίες: φάρμακα γρήγορης ανακούφισης που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των οξέων συμπτωμάτων και φάρμακα μακροπρόθεσμου ελέγχου, που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη περαιτέρω επιδείνωσης.[99]

Ταχείας δράσης
Στρογγυλό μεταλλικό κουτί πάνω σε μπλε πλαστική θήκη
Η δοσομετρική συσκευή σαλβουταμόλης χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των κρίσεων άσθματος.
Μακροπρόθεσμος έλεγχος
Στρογγυλό μεταλλικό κουτί πάνω σε πορτοκαλί πλαστική θήκη
Η δοσομετρική συσκευή προπιονικής φλουτικαζόνης χρησιμοποιείται για τον μακροπρόθεσμο έλεγχο.
  • Τα κορτικοστεροειδή γενικά θεωρούνται η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τον μακροπρόθεσμο έλεγχο. [99] Συνήθως χρησιμοποιούνται οι εισπνεόμενες μορφές εκτός από την περίπτωση σοβαρής επίμονης ασθένειας, όπου μπορεί να χρησιμοποιηθούν κορτικοστεροειδή από το στόμα. [99] Συνήθως συνιστάται η χρήση εισπνεόμενων σκευασμάτων μία ή δύο φορές την ημέρα, ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων.[106]
  • Οι μακράς δράσης ανταγωνιστές β-αδρενοϋποδοχέων (LABA) όπως η σαλμετερόλη και η φορμοτερόλη μπορούν να βελτιώσουν τον έλεγχο του άσθματος, τουλάχιστον στους ενήλικες, όταν δίνονται σε συνδυασμό με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή.[107] Στα παιδιά αυτό το όφελος είναι αβέβαιο.[107][108] Όταν χρησιμοποιούνται χωρίς στεροειδή, αυξάνεται ο κίνδυνος σοβαρών παρενεργειών[109]και ακόμα και με τα κορτικοστεροειδή μπορούν να αυξήσουν ελαφρώς τον κίνδυνο. [110][111]
  • Οι ανταγωνιστές λευκοτριενίων (όπως η μοντελουκάστη και η ζαφιρλουκάστη) μπορούν να χρησιμοποιηθούν παράλληλα με τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, τυπικά επίσης σε συνδυασμό με LABA.[99] Δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις για την υποστήριξη της χρήσης σε οξείες παροξύνσεις.[112][113] Στα παιδιά κάτω των πέντε ετών είναι η προτιμώμενη πρόσθετη θεραπεία μετά τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή. [114]
  • Οι σταθεροποιητές ιστιοκυττάρων (όπως το χρωμολυνικό νάτριο) είναι άλλη μία μη προτιμώμενη εναλλακτική στα κορτικοστεροειδή.[99]
Τρόποι χρήσης

Τα φάρμακα συνήθως παρέχονται ως δοσομετρικές συσκευές εισπνοών με μορφή αερολύματος (MDI) σε συνδυασμό με συσκευή αραίωσης άσθματος ή ως συσκευή εισπνοών ξηράς σκόνης. Η συσκευή αραίωσης είναι ένας πλαστικός κύλινδρος που αναμιγνύει το φάρμακο με αέρα, διευκολύνοντας τη λήψη μίας πλήρους δόσης του φαρμάκου. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ένας νεφελοποιητής. Οι νεφελοποιητές και οι συσκευές αραίωσης είναι εξίσου αποτελεσματικοί για όσους έχουν ήπια έως μέτρια συμπτώματα, ωστόσο δεν διατίθενται επαρκείς αποδείξεις για τον καθορισμό του εάν υπάρχει διαφορά ή όχι για όσους παρουσιάζουν σοβαρή συμπτωματολογία.[115]

Ανεπιθύμητες ενέργειες

Η μακροπρόθεσμη χρήση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών σε συμβατικές δόσεις φέρει ελάχιστο κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών.[116] Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την ανάπτυξη καταρράκτη και την ήπια υποχώρηση στο ανάστημα.[116][117]

Άλλα

Όταν το άσθμα δεν ανταποκρίνεται στις συνήθεις φαρμακευτικές αγωγές, υπάρχουν κι άλλες επιλογές διαθέσιμες, τόσο για τη διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, όσο και για την πρόληψη των εξάρσεων. Για τη διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, μεταξύ των άλλων επιλογών, περιλαμβάνονται:

  • Το οξυγόνο για την ανακούφιση της υποξίας εάν το επίπεδο κορεσμού σε οξυγόνο πέσει κάτω από το 92%.ref name=rodrigo>Rodrigo GJ, Rodrigo C, Hall JB (2004). «Acute asthma in adults: a review». Chest 125 (3): 1081–102. doi:10.1378/chest.125.3.1081. PMID 15006973. </ref>
  • Έχει αποδειχθεί ότι η ενδοφλέβια θεραπεία με θειικό μαγνήσιο εξασφαλίζει βρογχοδιασταλτική δράση όταν χρησιμοποιείται συνδυαστικά με άλλη αγωγή σε σοβαρές οξείες κρίσεις άσθματος.[11][118]
  • Το Heliox, ένα μείγμα ηλίου και οξυγόνου, προσφέρεται επίσης ως επιλογή σε σοβαρές περιπτώσεις που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες αγωγές.[11]
  • Η ενδοφλέβια χορήγηση σαλβουταμόλης δεν τεκμηριώνεται από διαθέσιμα στοιχεία και χρησιμοποιείται μόνο σε ακραίες περιπτώσεις.[119]
  • Οι μεθυλξανθίνες (όπως π.χ. η θεοφυλλίνη) χρησιμοποιούνταν ευρέως στο παρελθόν, αλλά δεν συμβάλλουν αποτελεσματικά στη δράση των εισπνεόμενων βρογχοδιασταλτικών β-αγωνιστών.[119]Η χρήση τους σε οξείες εξάρσεις είναι αμφιλεγόμενη.[120]
  • Το διαχωριστικό αναισθητικό κεταμίνη είναι θεωρητικά χρήσιμο σε περιπτώσεις που απαιτείται διασωλήνωση και μηχανικός αερισμός σε άτομα που οδεύουν προς αναπνευστική ανακοπή• ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία από κλινικές δοκιμές που να τεκμηριώνουν κάτι τέτοιο.[121]

Για άτομα με σοβαρό επίμονο άσθμα το οποίο δεν μπορεί να ελεγχθεί με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή και μακράς δράσης βρογχοδιασταλτικά (LABA), η βρογχική θερμοπλαστική πιθανόν να συνιστά μια εναλλακτική λύση.[122] Πρόκειται για την μετάδοση ελεγχόμενης θερμικής ενέργειας στα τοιχώματα των αεραγωγών, μέσα από μια σειρά βρογχοσκοπήσεων.[122] Ενώ μπορεί να αυξήσει τη συχνότητα των εξάρσεων κατά τους πρώτους μήνες, φαίνεται ότι μειώνει τον μετέπειτα ρυθμό εμφάνισής τους. Effects beyond one year are unknown.[123]

Εναλλακτική ιατρική

Πολλά άτομα με άσθμα, όπως και άτομα με άλλες χρόνιες παθήσεις, καταφεύγουν σε εναλλακτικές θεραπείες• έρευνες καταδεικνύουν ότι περίπου το 50% των ασθενών ακολουθεί κάποια μορφή μη συμβατικής θεραπείας.[124][125] Υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία που τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητα θεραπειών αυτού του είδους. Δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να τεκμηριώνουν την χρήση βιταμίνης C.[126] Ο βελονισμός δεν συνιστάται ως θεραπεία, καθώς δεν υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία που να ενθαρρύνουν τη χρήση του.[127][128] Οι ιονιστές αέρα δεν φαίνεται να βελτιώνουν τα συμπτώματα του άσθματος ή να ευνοούν την πνευμονική λειτουργία• το ίδιο ισχύει επίσης και για τις συσκευές παραγωγής θετικών και αρνητικών ιόντων.[129]

Οι «θεραπείες με ήπιους χειρισμούς» όπως oστεοπαθητική ιατρική, χειροπρακτική, φυσικοθεραπεία και αναπνευστική φυσικοθεραπεία, δεν συνοδεύονται από επαρκή αποδεικτικά στοιχεία που να τεκμηριώνουν τη χρήση τους στη θεραπεία του άσθματος.[130] Η αναπνευστική τεχνική Buteyko η οποία επικεντρώνεται στον έλεγχο του υπεραερισμού, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της χρήσης φαρμάκων, ωστόσο δεν έχει καμία επίδραση στη λειτουργία των πνευμόνων.[100] Γιαυτό και μια ομάδα εμπειρογνωμόνων έκρινε ότι δεν υπήρχαν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία που να υποστηρίζουν τη χρήση αυτής της τεχνικής.[127]

Πρόγνωση

Ένας παγκόσμιος χάρτης που απεικονίζει τα
χρόνια ζωής σε συνθήκες αναπηρίας αναφορικά με το άσθμα ανά 100.000 κατοίκους το 2004. Η Ευρώπη απεικονίζεται με κίτρινο χρώμα, το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας και Νότιας Αμερικής με πορτοκαλί, και η Νότια Αφρική με σκούρο κόκκινο χρώμα.[131]
  no data
  <100
  100-150
  150-200
  200-250
  250-300
  300-350
  350-400
  400-450
  450-500
  500-550
  550-600
  >600

Η πρόγνωση για το άσθμα είναι γενικά καλή, ειδικά για παιδιά με ήπια μορφή της νόσου.[132] Τις τελευταίες δεκαετίες η θνησιμότητα έχει μειωθεί κι αυτό αποδίδεται στην καλύτερη διάγνωση της νόσου και τη βελτιωμένη περίθαλψη.[133] Η νόσος προκαλεί παγκοσμίως ήπια ή σοβαρή αναπηρία σε 19,4  εκατομμύρια ανθρώπους, όπως το έτος 2004 (μεταξύ των οποίων 16  εκατομμύρια κατοικούν σε χαμηλές και μεσαίες εισοδηματικά χώρες).[134] Από τις περιπτώσεις άσθματος διαγνωσμένου κατά την παιδική ηλικία, οι μισές δεν θα βρίσκονται σε αντιστοιχία με την πραγματική κατάσταση, μετά από μια δεκαετία.[51] Κι αυτό γιατί οι αεραγωγοί αναδιαμορφώνονται, ωστόσο, δεν είναι γνωστό εάν πρόκειται για βλαβερές ή επωφελείς αλλαγές.[135]Η έγκαιρη θεραπεία με κορτικοστεροειδή φαίνεται να εμποδίζει ή να βελτιώνει τη μειωμένη πνευμονική λειτουργία.[136]

Επιδημιολογία

Παγκόσμιος χάρτης με την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, την Αυστραλία και μεγάλο μέρος της Νότιας Αμερικής χρωματισμένα με κόκκινο χρώμα, μεγάλο μέρος της Ασίας με κίτρινο χρώμα και το μεγαλύτερο τμήμα της Αφρικής με γκρι
Αναλογία άσθματος σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο το 2004.
  no data
  <1%
  1-2%
  2-3%
  3-4%
  4-5%
  5-6%
  6-7%
  7-8%
  8-10%
  10-12.5%
  12.5–15%
  >15%

Από το 2011, 235-300 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως προσβάλλονται από άσθμα,[15][16] ενώ περίπου 250,000 άτομα χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο εξαιτίας της νόσου. [17] Οι τιμές διαφέρουν μεταξύ των χωρών, με ποσοστά επιπολασμού της νόσου από 1 έως 8%. Το άσθμα απαντάται πιο συχνά σε αναπτυγμένες παρά σε αναπτυσσόμενες χώρες.[17] Συναντούμε λοιπόν χαμηλότερα ποσοστά στην Ασία, την Ανατολική Ευρώπη και την Αφρική.[42] Μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών, το άσθμα είναι πιο σύνηθες στις οικονομικά ασθενέστερες χώρες, ενώ αντίθετα στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι πιο σύνηθες μεταξύ των εύπορων χωρών.[17] Δεν είναι γνωστά τα αίτια πίσω από αυτές οι διαφορές.[17] Σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος η θνησιμότητα ξεπερνά το 80%.[137]

Ενώ το άσθμα εκδηλώνεται δύο φορές πιο συχνά σε αγόρια από ότι σε κορίτσια,[17] το σοβαρό βρογχικό άσθμα εκδηλώνεται σε ίσα ποσοστά.[138] Αντίθετα, οι ενήλικες γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά άσθματος από τους άνδρες,[17] ενώ η νόσος εκδηλώνεται πιο συχνά στις νεότερες από ότι στις ηλικιωμένες γυναίκες.[42]

Τα παγκόσμια ποσοστά άσθματος αυξήθηκαν σημαντικά μεταξύ του 1960 και του 2008[139][140] με αποτέλεσμα να αναγνωριστεί ως μείζον πρόβλημα για τη δημόσια υγεία από τη δεκαετία του 1970.[42] Τα ποσοστά άσθματος έχουν μείνει στάσιμα στον αναπτυγμένο κόσμο από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, με μια πρόσφατη αύξηση, στις αναπτυσσόμενες κυρίως χώρες.[141] Το άσθμα προσβάλλει περίπου το 7% του πληθυσμού των Ηνωμένων Πολιτειών[109] και το 5% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου.[142] Ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία παρουσιάζουν ποσοστά που κυμαίνονται περίπου στο 14–15%.[143]

Ιστορικά στοιχεία

Το άσθμα ήταν γνωστό στην Αρχαία Αίγυπτο και θεραπεύονταν με τη λήψη ενός μείγματος θυμιάματος, γνωστού ως kyphi.[144] Αναγνωρίστηκε επίσημα ως ειδικό πρόβλημα του αναπνευστικού από τον Ιπποκράτη γύρω στο 450 π.Χ., με την ελληνική λέξη για το «λαχάνιασμα» να αποτελεί τη βάση του σύγχρονου ονόματος της νόσου.[42] Το 200 π.Χ. πιστεύεται ότι σχετίζονταν εν μέρει με τα συναισθήματα.[24]

Το 1873, ένα από τα πρώτα βιβλία της σύγχρονης ιατρικής για το θέμα προσπάθησε να εξηγήσει την παθοφυσιολογία της νόσου, ενώ το 1872 ένα βιβλίο κατέληγε στο συμπέρασμα ότι μπορεί να θεραπεύσει κανείς το άσθμα κάνοντας εντριβές στο στήθος με χρίσμα χλωροφόρμιου.[145][146] Το 1880 η φαρμακευτική αγωγή περιελάμβανε τη χρήση ενδοφλέβιων δόσεων ενός φαρμάκου που ονομαζόταν πιλοκαρπίνη.[147] Το 1886, ο F. H. Bosworth διατύπωσε τη σχέση μεταξύ άσθματος και αλλεργικής ρινίτιδας.[148] Το 1905 έγινε για πρώτη φορά αναφορά στην επινεφρίνη για την αντιμετώπιση του άσθματος.[149] Τα από του στόματος λαμβανόμενα κορτικοστεροειδή άρχισαν να χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του άσθματος τη δεκαετία του 1950, ενώ στη δεκαετία του 1960 άρχισαν να χρησιμοποιούνται ευρέως εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή και επιλεγμένοι βρογχοδιασταλτικοί β-αγωνιστές βραχείας δράσης.[150][151]

Στη διάρκεια των δεκαετιών 1930–1950 το άσθμα ήταν γνωστό ως μία από τις «επτά άγιες» ψυχοσωματικές ασθένειες. Τα αίτιά του θεωρούνταν ψυχολογικά, με τη θεραπεία να βασίζεται συχνά στην ψυχανάλυση και σε άλλες θεραπείες μέσω της ομιλίας.[152] Δεδομένου ότι οι εν λόγω ψυχαναλυτές ερμήνευαν τον συριγμό του άσθματος ως την καταπιεσμένη κραυγή του παιδιού προς τη μητέρα του, θεωρούσαν τη θεραπεία της κατάθλιψης ιδιαίτερα σημαντική για τα άτομα που υπέφεραν από άσθμα.[152]

Επεξηγηματικές σημειώσεις

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 (Αγγλικά) οντολογία των ασθενειών. 27  Μαΐου 2016. purl.obolibrary.org/obo/doid.owl. Ανακτήθηκε στις 10  Μαΐου 2021.
  2. ↑ GINA 2011, σελ. 18
  3. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελίδες 11–12
  4. ↑ British Guideline 2009, σελ. 4
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Martinez FD (2007). «Genes, environments, development and asthma: a reappraisal». Eur Respir J 29 (1): 179–84. doi:10.1183/09031936.00087906. PMID 17197483. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Lemanske RF, Busse WW (February 2010). «Asthma: clinical expression and molecular mechanisms». J. Allergy Clin. Immunol. 125 (2 Suppl 2): S95–102. doi:10.1016/j.jaci.2009.10.047. PMID 20176271. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Yawn BP (September 2008). «Factors accounting for asthma variability: achieving optimal symptom control for individual patients». Primary Care Respiratory Journal 17 (3): 138–147. doi:10.3132/pcrj.2008.00004. PMID 18264646. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-03-04. http://www.webcitation.org/5nySCf5x8. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Kumar, Vinay· Abbas, Abul K· Fausto, Nelson· Aster, Jon, επιμ. (2010). Robbins and Cotran pathologic basis of disease (8th έκδοση). Saunders. σελ. 688. ISBN 978-1-4160-3121-5. OCLC 643462931. 
  9. ↑ Stedman's Medical Dictionary (28 έκδοση). Lippincott Williams and Wilkins. 2005. ISBN 0-7817-3390-1. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 NHLBI Guideline 2007, σελ. 214
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 NHLBI Guideline 2007, σελίδες 373–375 Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " NHLBI07p373 " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  12. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελίδες 169–172
  13. ↑ GINA 2011, σελ. 71
  14. ↑ GINA 2011, σελ. 33
  15. ↑ 15,0 15,1 «World Health Organization Fact Sheet Fact sheet No 307: Asthma». 2011. Ανακτήθηκε στις Jan 17th,2013.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 GINA 2011, σελ. 3
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 17,6 17,7 17,8 GINA 2011, σελίδες 2–5
  18. ↑ Jindal, editor-in-chief SK. Textbook of pulmonary and critical care medicine. New Delhi: Jaypee Brothers Medical Publishers. σελ. 242. ISBN 978-93-5025-073-0. CS1 maint: Extra text: authors list (link)
  19. ↑ George, Ronald B. (2005). Chest medicine : essentials of pulmonary and critical care medicine (5th ed. έκδοση). Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins. σελ. 62. ISBN 978-0-7817-5273-2. CS1 maint: Extra text (link)
  20. ↑ British Guideline 2009, σελ. 14
  21. ↑ GINA 2011, σελίδες 8–9
  22. ↑ Boulet LP (April 2009). «Influence of comorbid conditions on asthma». Eur Respir J 33 (4): 897–906. doi:10.1183/09031936.00121308. PMID 19336592. 
  23. ↑ Boulet, LP; Boulay, MÈ (2011 Jun). «Asthma-related comorbidities.». Expert review of respiratory medicine 5 (3): 377–93. PMID 21702660. 
  24. ↑ 24,0 24,1 editors, Andrew Harver, Harry Kotses, (2010). Asthma, health and society a public health perspective. New York: Springer. σελ. 315. ISBN 978-0-387-78285-0. 
  25. ↑ Thomas, M; Bruton, A; Moffat, M; Cleland, J (2011 Sep). «Asthma and psychological dysfunction.». Primary care respiratory journal : journal of the General Practice Airways Group 20 (3): 250–6. PMID 21674122. 
  26. ↑ Miller, RL; Ho SM (March 2008). «Environmental epigenetics and asthma: current concepts and call for studies». American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 177 (6): 567–573. doi:10.1164/rccm.200710-1511PP. PMID 18187692. 
  27. ↑ Choudhry S, Seibold MA, Borrell LN "et al." (2007). «Dissecting complex diseases in complex populations: asthma in latino americans». Proc Am Thorac Soc 4 (3): 226–33. doi:10.1513/pats.200701-029AW. PMID 17607004. 
  28. ↑ Dietert, RR (2011 Sep). «Maternal and childhood asthma: risk factors, interactions, and ramifications.». Reproductive toxicology (Elmsford, N.Y.) 32 (2): 198–204. PMID 21575714. 
  29. ↑ Kelly, FJ; Fussell, JC (2011 Aug). «Air pollution and airway disease.». Clinical and experimental allergy : journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology 41 (8): 1059–71. PMID 21623970. 
  30. ↑ GINA 2011, σελ. 6
  31. ↑ GINA 2011, σελ. 61
  32. ↑ 32,0 32,1 Gold DR, Wright R (2005). «Population disparities in asthma». Annu Rev Public Health 26: 89–113. doi:10.1146/annurev.publhealth.26.021304.144528. PMID 15760282. 
  33. ↑ McGwin, G; Lienert, J; Kennedy, JI (2010 Mar). «Formaldehyde exposure and asthma in children: a systematic review.». Environmental health perspectives 118 (3): 313–7. PMID 20064771. 
  34. ↑ Jaakkola JJ, Knight TL. (July 2008). «The role of exposure to phthalates from polyvinyl chloride products in the development of asthma and allergies: a systematic review and meta-analysis». Environ Health Perspect 116 (7): 845–53. doi:10.1289/ehp.10846. PMID 18629304. 
  35. ↑ Bornehag, CG; Nanberg, E (2010 Apr). «Phthalate exposure and asthma in children.». International journal of andrology 33 (2): 333–45. PMID 20059582. 
  36. ↑ Liu AH (2004). «Something old, something new: indoor endotoxin, allergens and asthma». Paediatr Respir Rev 5 (Suppl A): S65–71. doi:10.1016/S1526-0542(04)90013-9. PMID 14980246. 
  37. ↑ Ahluwalia, SK; Matsui, EC (2011 Apr). «The indoor environment and its effects on childhood asthma.». Current opinion in allergy and clinical immunology 11 (2): 137–43. PMID 21301330. 
  38. ↑ Arshad, SH (2010 Jan). «Does exposure to indoor allergens contribute to the development of asthma and allergy?». Current allergy and asthma reports 10 (1): 49–55. PMID 20425514. 
  39. ↑ Custovic, A; Simpson, A (2012). «The role of inhalant allergens in allergic airways disease.». Journal of investigational allergology & clinical immunology : official organ of the International Association of Asthmology (INTERASMA) and Sociedad Latinoamericana de Alergia e Inmunologia 22 (6): 393–401; qiuz follow 401. PMID 23101182. 
  40. ↑ 40,0 40,1 PC Gøtzsche, HK Johansen (2008). Gøtzsche, Peter C, επιμ. «House dust mite control measures for asthma». Cochrane Database Syst Rev (2): CD001187. doi:10.1002/14651858.CD001187.pub3. PMID 18425868. 
  41. ↑ 41,0 41,1 NHLBI Guideline 2007, σελ. 11
  42. ↑ 42,00 42,01 42,02 42,03 42,04 42,05 42,06 42,07 42,08 42,09 42,10 42,11 Murray and Nadel's textbook of respiratory medicine (5th ed. έκδοση). Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier. 2010. σελίδες Chapter 38. ISBN 1-4160-4710-7.  |first1= missing |last1= in Authors list (βοήθεια)CS1 maint: Extra text (link)
  43. ↑ Ramsey, CD; Celedón JC (January 2005). «The hygiene hypothesis and asthma». Current Opinion in Pulmonary Medicine 11 (1): 14–20. doi:10.1097/01.mcp.0000145791.13714.ae. PMID 15591883. 
  44. ↑ Bufford, JD; Gern JE (May 2005). «The hygiene hypothesis revisited». Immunology and Allergy Clinics of North America 25 (2): 247–262. doi:10.1016/j.iac.2005.03.005. PMID 15878454. 
  45. ↑ 45,0 45,1 Brooks, C; Pearce, N; Douwes, J (2013 Feb). «The hygiene hypothesis in allergy and asthma: an update.». Current opinion in allergy and clinical immunology 13 (1): 70–7. PMID 23103806. 
  46. ↑ Murk, W; Risnes, KR, Bracken, MB (2011 Jun). «Prenatal or early-life exposure to antibiotics and risk of childhood asthma: a systematic review.». Pediatrics 127 (6): 1125–38. doi:10.1542/peds.2010-2092. PMID 21606151. 
  47. ↑ British Guideline 2009, σελ. 72
  48. ↑ Neu, J; Rushing, J (2011 Jun). «Cesarean versus vaginal delivery: long-term infant outcomes and the hygiene hypothesis.». Clinics in perinatology 38 (2): 321–31. PMID 21645799. 
  49. ↑ Von Hertzen, LC; Haahtela, T (2004 Feb). «Asthma and atopy -the price of affluence?». Allergy 59 (2): 124–37. PMID 14763924. 
  50. ↑ 50,0 50,1 Martinez FD (2007). «CD14, endotoxin, and asthma risk: actions and interactions». Proc Am Thorac Soc 4 (3): 221–5. doi:10.1513/pats.200702-035AW. PMID 17607003. 
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 Elward, Graham Douglas, Kurtis S. (2010). Asthma. London: Manson Pub. σελίδες 27–29. ISBN 978-1-84076-513-7. 
  52. ↑ 52,0 52,1 52,2 Ober C, Hoffjan S (2006). «Asthma genetics 2006: the long and winding road to gene discovery». Genes Immun 7 (2): 95–100. doi:10.1038/sj.gene.6364284. PMID 16395390. 
  53. ↑ Halapi, E; Bjornsdottir, US (2009 Jan). «Overview on the current status of asthma genetics.». The clinical respiratory journal 3 (1): 2–7. PMID 20298365. 
  54. ↑ 54,0 54,1 Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. ISBN 1-4160-2999-0. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  55. ↑ GINA 2011, σελ. 4
  56. ↑ Beuther DA (January 2010). «Recent insight into obesity and asthma». Curr Opin Pulm Med 16 (1): 64–70. doi:10.1097/MCP.0b013e3283338fa7. PMID 19844182. 
  57. ↑ Holguin F, Fitzpatrick A (March 2010). «Obesity, asthma, and oxidative stress». J. Appl. Physiol. 108 (3): 754–9. doi:10.1152/japplphysiol.00702.2009. PMID 19926826. 
  58. ↑ Wood LG, Gibson PG (July 2009). «Dietary factors lead to innate immune activation in asthma». Pharmacol. Ther. 123 (1): 37–53. doi:10.1016/j.pharmthera.2009.03.015. PMID 19375453. 
  59. ↑ O'Rourke ST (October 2007). «Antianginal actions of beta-adrenoceptor antagonists». Am J Pharm Educ 71 (5): 95. PMID 17998992. 
  60. ↑ Salpeter, S; Ormiston, T; Salpeter, E (2001). «Cardioselective beta-blocker use in patients with reversible airway disease.». Cochrane database of systematic reviews (Online) (2): CD002992. PMID 11406056. 
  61. ↑ Covar, RA; Macomber, BA; Szefler, SJ (2005 Feb). «Medications as asthma trigers.». Immunology and allergy clinics of North America 25 (1): 169–90. PMID 15579370. 
  62. ↑ 62,0 62,1 62,2 62,3 Baxi SN, Phipatanakul W (April 2010). «The role of allergen exposure and avoidance in asthma». Adolesc Med State Art Rev 21 (1): 57–71, viii–ix. PMID 20568555. 
  63. ↑ Chen E, Miller GE (2007). «Stress and inflammation in exacerbations of asthma». Brain Behav Immun. 21 (8): 993–9. doi:10.1016/j.bbi.2007.03.009. PMID 17493786. 
  64. ↑ 64,0 64,1 NHLBI Guideline 2007, σελ. 42
  65. ↑ GINA 2011, σελ. 20
  66. ↑ American Academy of Allergy, Asthma, and Immunology, Five things physicians and patients should question, American Academy of Allergy, Asthma, and Immunology, http://choosingwisely.org/wp-content/uploads/2012/04/5things_12_factsheet_AAAAI.pdf, ανακτήθηκε στις August 14, 2012 
  67. ↑ Third Expert Panel on the Diagnosis and Management of Asthma (2007). Guidelines for the diagnosis and management of asthma. National Heart, Lung, and Blood Institute (US). 
  68. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελ. 58
  69. ↑ Pinnock H, Shah R (2007). «Asthma». BMJ 334 (7598): 847–50. doi:10.1136/bmj.39140.634896.BE. PMID 17446617. 
  70. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελ. 59
  71. ↑ 71,0 71,1 Moore WC, Pascual RM (June 2010). «Update in asthma 2009». American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 181 (11): 1181–7. doi:10.1164/rccm.201003-0321UP. PMID 20516492. 
  72. ↑ 72,0 72,1 Self, Timothy· Chrisman, Cary· Finch, Christopher (2009). «22. Asthma». Στο: Mary Anne Koda-Kimble, Brian K Alldredge· και άλλοι. Applied therapeutics: the clinical use of drugs (9th έκδοση). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. OCLC 230848069. CS1 maint: Explicit use of et al. (link)
  73. ↑ Delacourt, C (June 2004). «Conséquences bronchiques de l'asthme non traité [Bronchial changes in untreated asthma]». Archives de Pédiatrie 11 (Suppl. 2): 71s–73s. PMID 15301800. 
  74. ↑ Schiffman, George (18 Δεκεμβρίου 2009). «Chronic obstructive pulmonary disease». MedicineNet. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2010. 
  75. ↑ 75,0 75,1 75,2 75,3 British Guideline 2009, σελ. 54
  76. ↑ Barnes, PJ (2008). «Asthma». Στο: Fauci, Anthony S· Braunwald, E,· Kasper, DL. Harrison's Principles of Internal Medicine (17th έκδοση). New York: McGraw-Hill. σελίδες 1596–1607. ISBN 978-0-07-146633-2. 
  77. ↑ Maitre B, Similowski T, Derenne JP (September 1995). «Physical examination of the adult patient with respiratory diseases: inspection and palpation». Eur. Respir. J. 8 (9): 1584–93. PMID 8575588. http://erj.ersjournals.com/content/8/9/1584.long. 
  78. ↑ Werner, HA (June 2001). «Status asthmaticus in children: a review». Chest 119 (6): 1596–1607. doi:10.1378/chest.119.6.1913. PMID 11399724. 
  79. ↑ 79,0 79,1 Shiber JR, Santana J (May 2006). «Dyspnea». Med. Clin. North Am. 90 (3): 453–79. doi:10.1016/j.mcna.2005.11.006. PMID 16473100. 
  80. ↑ 80,0 80,1 Shah, R; Saltoun, CA (2012 May–Jun). «Chapter 14: Acute severe asthma (status asthmaticus).». Allergy and asthma proceedings : the official journal of regional and state allergy societies 33 Suppl 1: S47-50. PMID 22794687. 
  81. ↑ 81,0 81,1 81,2 Khan, DA (2012 Jan–Feb). «Exercise-induced bronchoconstriction: burden and prevalence.». Allergy and asthma proceedings : the official journal of regional and state allergy societies 33 (1): 1–6. PMID 22370526. 
  82. ↑ GINA 2011, σελ. 17
  83. ↑ Carlsen, KH; Anderson, SD; Bjermer, L; Bonini, S; Brusasco, V; Canonica, W; Cummiskey, J; Delgado, L; Del Giacco, SR; Drobnic, F; Haahtela, T; Larsson, K; Palange, P; Popov, T; van Cauwenberge, P; European Respiratory, Society; European Academy of Allergy and Clinical, Immunology; GA(2)LEN, (2008 May). «Treatment of exercise-induced asthma, respiratory and allergic disorders in sports and the relationship to doping: Part II of the report from the Joint Task Force of European Respiratory Society (ERS) and European Academy of Allergy and Clinical Immunology (EAACI) in cooperation with GA(2)LEN.». Allergy 63 (5): 492–505. PMID 18394123. 
  84. ↑ Kindermann, W (2007). «Do inhaled beta(2)-agonists have an ergogenic potential in non-asthmatic competitive athletes?». Sports medicine (Auckland, N.Z.) 37 (2): 95–102. PMID 17241101. 
  85. ↑ Pluim, BM; de Hon, O; Staal, JB; Limpens, J; Kuipers, H; Overbeek, SE; Zwinderman, AH; Scholten, RJ (2011 Jan 1). «β₂-Agonists and physical performance: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials.». Sports medicine (Auckland, N.Z.) 41 (1): 39–57. PMID 21142283. 
  86. ↑ 86,0 86,1 86,2 Baur, X; Aasen, TB; Burge, PS; Heederik, D; Henneberger, PK; Maestrelli, P; Schlünssen, V; Vandenplas, O; Wilken, D; ERS Task Force on the Management of Work-related, Asthma (2012 Jun 1). «The management of work-related asthma guidelines: a broader perspective.». European respiratory review : an official journal of the European Respiratory Society 21 (124): 125–39. PMID 22654084. 
  87. ↑ Kunnamo, ed.-in-chief: Ilkka (2005). Evidence-based medicine guidelines. Chichester: Wiley. σελ. 214. ISBN 978-0-470-01184-3. CS1 maint: Extra text: authors list (link)
  88. ↑ Kraft, editors, Mario Castro, Monica (2008). Clinical asthma. Philadelphia: Mosby / Elsevier. σελίδες Chapter 42. ISBN 978-0-323-07081-2. CS1 maint: Extra text: authors list (link)
  89. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελ. 46
  90. ↑ Gibson PG, McDonald VM, Marks GB (September 2010). «Asthma in older adults». Lancet 376 (9743): 803–13. doi:10.1016/S0140-6736(10)61087-2. PMID 20816547. 
  91. ↑ Hargreave FE; Parameswaran K (August 2006). «Asthma, COPD and bronchitis are just components of airway disease». European Respiratory Journal 28 (2): 264–267. doi:10.1183/09031936.06.00056106. PMID 16880365. http://erj.ersjournals.com/content/28/2/264.full. 
  92. ↑ Diaz, P. Knoell (2009). «23. Chronic obstructive pulmonary disease». Applied therapeutics: the clinical use of drugs (9th έκδοση). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 
  93. ↑ 93,0 93,1 NHLBI Guideline 2007, σελίδες 184–5
  94. ↑ Lodge, CJ; Allen, KJ; Lowe, AJ; Hill, DJ; Hosking, CS; Abramson, MJ; Dharmage, SC (2012). «Perinatal cat and dog exposure and the risk of asthma and allergy in the urban environment: a systematic review of longitudinal studies.». Clinical & developmental immunology 2012: 176484. PMID 22235226. 
  95. ↑ Chen, CM; Tischer, C; Schnappinger, M; Heinrich, J (2010 Jan). «The role of cats and dogs in asthma and allergy—a systematic review.». International journal of hygiene and environmental health 213 (1): 1–31. PMID 20053584. 
  96. ↑ 96,0 96,1 Prescott, SL; Tang, ML; Australasian Society of Clinical Immunology and, Allergy (2005 May 2). «The Australasian Society of Clinical Immunology and Allergy position statement: Summary of allergy prevention in children.». The Medical journal of Australia 182 (9): 464–7. PMID 15865590. 
  97. ↑ Ripoll, Brian C. Leutholtz, Ignacio. Exercise and disease management (2nd ed. έκδοση). Boca Raton: CRC Press. σελ. 100. ISBN 978-1-4398-2759-8. CS1 maint: Extra text (link)
  98. ↑ GINA 2011, σελ. 56
  99. ↑ 99,0 99,1 99,2 99,3 99,4 99,5 NHLBI Guideline 2007, σελ. 213 Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " NHLBI07p213 " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  100. ↑ 100,0 100,1 «British Guideline on the Management of Asthma» (PDF). Scottish Intercollegiate Guidelines Network. 2008. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2008. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2008. 
  101. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελ. 69
  102. ↑ Thomson NC, Spears M (2005). «The influence of smoking on the treatment response in patients with asthma». Curr Opin Allergy Clin Immunol 5 (1): 57–63. doi:10.1097/00130832-200502000-00011. PMID 15643345. 
  103. ↑ Stapleton M, Howard-Thompson A, George C, Hoover RM, Self TH (2011). «Smoking and asthma.». J Am Board Fam Med 24 (3): 313–22. doi:10.3122/jabfm.2011.03.100180. PMID 21551404. 
  104. ↑ Rodrigo GJ, Nannini LJ (2006). «Comparison between nebulized adrenaline and beta2 agonists for the treatment of acute asthma. A meta-analysis of randomized trials». Am J Emerg Med 24 (2): 217–22. doi:10.1016/j.ajem.2005.10.008. PMID 16490653. 
  105. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελ. 351
  106. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελ. 218
  107. ↑ 107,0 107,1 Ducharme, FM; Ni Chroinin, M; Greenstone, I; Lasserson, TJ (2010 May 12). «Addition of long-acting beta2-agonists to inhaled corticosteroids versus same dose inhaled corticosteroids for chronic asthma in adults and children.». Cochrane database of systematic reviews (Online) (5): CD005535. PMID 20464739. 
  108. ↑ Ducharme, FM; Ni Chroinin, M; Greenstone, I; Lasserson, TJ (2010 Apr 14). «Addition of long-acting beta2-agonists to inhaled steroids versus higher dose inhaled corticosteroids in adults and children with persistent asthma.». Cochrane database of systematic reviews (Online) (4): CD005533. PMID 20393943. 
  109. ↑ 109,0 109,1 Fanta CH (March 2009). «Asthma». New England Journal of Medicine 360 (10): 1002–14. doi:10.1056/NEJMra0804579. PMID 19264689. 
  110. ↑ Cates, CJ; Cates, MJ (2012 Apr 18). «Regular treatment with formoterol for chronic asthma: serious adverse events.». Cochrane database of systematic reviews (Online) 4: CD006923. PMID 22513944. 
  111. ↑ Cates, CJ; Cates, MJ (2008 Jul 16). «Regular treatment with salmeterol for chronic asthma: serious adverse events.». Cochrane database of systematic reviews (Online) (3): CD006363. PMID 18646149. 
  112. ↑ GINA 2011, σελ. 74
  113. ↑ Watts, K; Chavasse, RJ (2012 May 16). «Leukotriene receptor antagonists in addition to usual care for acute asthma in adults and children.». Cochrane database of systematic reviews (Online) 5: CD006100. PMID 22592708. 
  114. ↑ British Guideline 2009, σελ. 43
  115. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελ. 250
  116. ↑ 116,0 116,1 Rachelefsky, G (2009 Jan). «Inhaled corticosteroids and asthma control in children: assessing impairment and risk.». Pediatrics 123 (1): 353–66. doi:10.1542/peds.2007-3273. PMID 19117903. 
  117. ↑ Dahl R (August 2006). «Systemic side effects of inhaled corticosteroids in patients with asthma». Respir Med 100 (8): 1307–17. doi:10.1016/j.rmed.2005.11.020. PMID 16412623. 
  118. ↑ Noppen, M. (August 2002). «Magnesium Treatment for Asthma : Where Do We Stand?». Chest 122 (2): 396–8. doi:10.1378/chest.122.2.396. PMID 12171805. 
  119. ↑ 119,0 119,1 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα rodrigo.
  120. ↑ GINA 2011, σελ. 37
  121. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελ. 399
  122. ↑ 122,0 122,1 Castro, M; Musani, AI, Mayse, ML, Shargill, NS (2010 Apr). «Bronchial thermoplasty: a novel technique in the treatment of severe asthma.». Therapeutic advances in respiratory disease 4 (2): 101–16. doi:10.1177/1753465810367505. PMID 20435668. 
  123. ↑ GINA 2011, σελ. 70
  124. ↑ Blanc PD, Trupin L, Earnest G, Katz PP, Yelin EH, Eisner MD (2001). «Alternative therapies among adults with a reported diagnosis of asthma or rhinosinusitis : data from a population-based survey». Chest 120 (5): 1461–7. doi:10.1378/chest.120.5.1461. PMID 11713120. 
  125. ↑ Shenfield G, Lim E, Allen H (2002). «Survey of the use of complementary medicines and therapies in children with asthma». J Paediatr Child Health 38 (3): 252–7. doi:10.1046/j.1440-1754.2002.00770.x. PMID 12047692. 
  126. ↑ Kaur, B; Rowe BH, Arnold E (2009). Arnold, Elizabeth, επιμ. «Vitamin C supplementation for asthma». Cochrane Database Syst Rev (1): CD000993. doi:10.1002/14651858.CD000993.pub3. PMID 19160185. 
  127. ↑ 127,0 127,1 NHLBI Guideline 2007, σελ. 240
  128. ↑ McCarney RW, Brinkhaus B, Lasserson TJ, Linde K (2004). McCarney, Robert W, επιμ. «Acupuncture for chronic asthma». Cochrane Database Syst Rev (1): CD000008. doi:10.1002/14651858.CD000008.pub2. PMID 14973944. 
  129. ↑ Blackhall, K; Appleton, S; Cates, CJ (2012 Sep 12). «Ionisers for chronic asthma.». Cochrane database of systematic reviews (Online) 9: CD002986. PMID 22972060. 
  130. ↑ Hondras MA, Linde K, Jones AP (2005). Hondras, Maria A, επιμ. «Manual therapy for asthma». Cochrane Database Syst Rev (2): CD001002. doi:10.1002/14651858.CD001002.pub2. PMID 15846609. 
  131. ↑ «WHO Disease and injury country estimates». World Health Organization. 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2009. 
  132. ↑ Sergel, Michelle J.· Cydulka, Rita K. (Σεπτεμβρίου 2009). «Ch. 75: Asthma». Στο: Wolfson, Allan B.· Harwood-Nuss, Ann. Harwood-Nuss' Clinical Practice of Emergency Medicine (5th έκδοση). Lippincott Williams & Wilkins. σελίδες 432–. ISBN 978-0-7817-8943-1. 
  133. ↑ NHLBI Guideline 2007, σελ. 1
  134. ↑ Organization, World Health (2008). The global burden of disease : 2004 update ([Online-Ausg.] έκδοση). Geneva, Switzerland: World Health Organization. σελ. 35. ISBN 978-92-4-156371-0. 
  135. ↑ Maddox L, Schwartz DA (2002). «The pathophysiology of asthma». Annu. Rev. Med. 53: 477–98. doi:10.1146/annurev.med.53.082901.103921. PMID 11818486. 
  136. ↑ Beckett PA, Howarth PH (2003). «Pharmacotherapy and airway remodelling in asthma?». Thorax 58 (2): 163–74. doi:10.1136/thorax.58.2.163. PMID 12554904. 
  137. ↑ World Health Organization. «WHO: Asthma». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2007. 
  138. ↑ Bush A, Menzies-Gow A (December 2009). «Phenotypic differences between pediatric and adult asthma». Proc Am Thorac Soc 6 (8): 712–9. doi:10.1513/pats.200906-046DP. PMID 20008882. 
  139. ↑ Grant EN, Wagner R, Weiss KB (August 1999). «Observations on emerging patterns of asthma in our society». J Allergy Clin Immunol 104 (2 Pt 2): S1–S9. doi:10.1016/S0091-6749(99)70268-X. PMID 10452783. 
  140. ↑ Anandan C, Nurmatov U, van Schayck OC, Sheikh A (February 2010). «Is the prevalence of asthma declining? Systematic review of epidemiological studies». Allergy 65 (2): 152–67. doi:10.1111/j.1398-9995.2009.02244.x. PMID 19912154. 
  141. ↑ Bousquet, J; Bousquet, PJ; Godard, P; Daures, JP (2005 Jul). «The public health implications of asthma.». Bulletin of the World Health Organization 83 (7): 548–54. PMID 16175830. 
  142. ↑ Anderson, HR; Gupta R, Strachan DP, Limb ES (January 2007). «50 years of asthma: UK trends from 1955 to 2004». Thorax 62 (1): 85–90. doi:10.1136/thx.2006.066407. PMID 17189533. 
  143. ↑ Masoli, Matthew (2004). Global Burden of Asthma (PDF). σελ. 9. 
  144. ↑ Manniche L (1999). Sacred luxuries: fragrance, aromatherapy, and cosmetics in ancient Egypt. Cornell University Press. σελίδες 49. ISBN 978-0-8014-3720-5. 
  145. ↑ Thorowgood JC (November 1873). «On bronchial asthma». British Medical Journal 2 (673): 600. doi:10.1136/bmj.2.673.600. PMID 20747287. 
  146. ↑ Gaskoin G (March 1872). «On the treatment of asthma». British Medical Journal 1 (587): 339. doi:10.1136/bmj.1.587.339. PMID 20746575. 
  147. ↑ Berkart JB (June 1880). «The treatment of asthma». British Medical Journal 1 (1016): 917–8. doi:10.1136/bmj.1.1016.917. PMID 20749537. 
    Berkart JB (June 1880). «The treatment of asthma». British Medical Journal 1 (1017): 960–2. doi:10.1136/bmj.1.1017.960. PMID 20749546. 
  148. ↑ Bosworth FH (1886). «Hay fever, asthma, and allied affections». Transactions of the Annual Meeting of the American Climatological Association 2: 151–70. PMID 21407325. 
  149. ↑ Doig RL (February 1905). «Epinephrin; especially in asthma». California State Journal of Medicine 3 (2): 54–5. PMID 18733372. 
  150. ↑ von Mutius, E; Drazen, JM (2012 Mar 1). «A patient with asthma seeks medical advice in 1828, 1928, and 2012.». New England Journal of Medicine 366 (9): 827–34. PMID 22375974. 
  151. ↑ Crompton G (2006 Dec). «A brief history of inhaled asthma therapy over the last fifty years». Primary care respiratory journal : journal of the General Practice Airways Group 15 (6): 326–31. PMID 17092772. 
  152. ↑ 152,0 152,1 Opolski M, Wilson I (September 2005). «Asthma and depression: a pragmatic review of the literature and recommendations for future research». Clin Pract Epidemol Ment Health 1: 18. doi:10.1186/1745-0179-1-18. PMID 16185365. 


Το άσθμα είναι χρόνια πάθηση του αναπνευστικού συστήματος η οποία προκαλεί παροδική στένωση των βρόγχων με αποτέλεσμα να εμφανίζεται δύσπνοια. Η πνευμονική ενδοτικότητα είναι φυσιολογική αν και η φυσιολογική τελική εκπνοή (FRC) μπορεί να είναι πολύ αυξημένη λόγω υπερβολικής στένωσης των αναπνευστικών αεραγωγών. Η στένωση των βρόγχων, που μπορεί να εμφανισθεί μετά από έκθεση σε πολλά και διαφορετικά ερεθίσματα, οφείλεται τόσο σε βρογχόσπασμο (σπασμό των λείων μυών που περιβάλλουν τους βρόγχους), όσο και σε φλεγμονώδη διήθηση του βρογχικού τοιχώματος, με αποτέλεσμα αφενός πάχυνση του τοιχώματος από οίδημα και διήθηση από φλεγμονώδη κύτταρα, και αφετέρου απόφραξη του αυλού από βύσματα βλέννας.

Συμπτώματα

Εκδηλώνεται με χρόνια φλεγμονή των αεραγωγών και οξύ βρογχοσπασμό και τα συμπτώματα είναι: η δύσπνοια, ο βήχας και ο συριγμός. Τα συμπτώματα μπορούν να είναι ήπιας μορφής έως έντονα. Το άσθμα δεν είναι ένα στατικό νόσημα αλλά χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις και η βαρύτητά του ποικίλει τόσο στο χρόνο όσο και από ασθενή σε ασθενή. Επίσης ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει 1) επιπόλαιες αναπνοές 2) εισολκή 3) ταχύπνοια 4) ξηρό βήχα 5) ρόγχο 6) ανησυχία 7) άγχος 8) δυσκολία στον ύπνο 9) δυσανέξια στην άσκηση. Τα συμπτώματα είναι χειρότερα κατά την διάρκεια της νύχτας. Σημεία απειλητικά για την ζωή είναι η κυάνωση, η εφίδρωση κ.α

Κατηγορίες άσθματος

Διακρίνεται σε δυο κύριες κατηγορίες.

α. Το εξωγενές άσθμα. Εμφανίζεται στην παιδική ηλικία και έχει σαν αιτία εξωγενείς αλλεργιογόνους παράγοντες, όπως η σκόνη, η γύρη, το τρίχωμα γάτας και τα οικιακά ακάρεα. Ακόμα μπορεί να εμφανιστεί και από τον κρύο αέρα ή τον καπνό του τσιγάρου. Το μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών που πάσχουν από το εξωγενές άσθμα θεραπεύονται σταδιακά ή ακόμα και ζουν χωρίς να χρειάζονται ιατρική βοήθεια, απλά αποφεύγοντας το υπεύθυνο αλλεργιογόνο.

β. Το ενδογενές άσθμα. Σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στο εξωγενές, δεν ανευρίσκεται κανένας παράγοντας που να θεωρείται υπεύθυνος για την πρόκλησή του. Η αιτία του είναι άγνωστη.

Έλεγχος του άσθματος

Οι ασθενείς πρέπει να έχουν μαζί τους ένα ανακουφιστικό φάρμακο, το οποίο δίνει ανακούφιση στους βρόγχους χαλαρώνοντας τους μυς γύρω από τους αεραγωγούς διευκολύνοντας έτσι την αναπνοή.

Αλλά τα φάρμακα αυτά δεν θεραπεύουν την αιτία, που είναι η φλεγμονή των αεραγωγών. Ο γιατρός μπορεί την συστηματική χρήση ενός εισπνεόμενου φαρμάκου που ελέγχει το άσθμα, μειώνοντας τη φλεγμονή στους αεραγωγούς. Η θεραπεία θα πρέπει να χρησιμοποιείται καθημερινά ακόμα και όταν πιστεύουν οι ασθενείς ότι δεν υπάρχει λόγος, ή αισθάνονται καλά, διαφορετικά η φλεγμονή μπορεί να εμφανιστεί ξανά και να υπάρξει κίνδυνος εμφάνισης κρίσης άσθματος.

Εξωτερικές συνδέσεις


Πρότυπο:Link FA Πρότυπο:Link FA

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Άσθμα&oldid=4520481"